Κανόνες και συντελεστές ΦΠΑ: κανονικοί, ειδικοί και μειωμένοι συντελεστές

Ο φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) είναι ένας φόρος κατανάλωσης που εφαρμόζεται σε όλα σχεδόν τα αγαθά και τις υπηρεσίες που αγοράζονται και πωλούνται για χρήση ή κατανάλωση στην ΕΕ.

Παρόλο που στην ΕΕ ισχύουν κοινοί κανόνες για τον ΦΠΑ, η εφαρμογή τους μπορεί να διαφέρει από τη μία χώρα της ΕΕ στην άλλη. Στις περισσότερες περιπτώσεις, πρέπει να καταβάλετε ΦΠΑ για όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες σε όλα τα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένης της πώλησης στον τελικό καταναλωτή. Αυτό περιλαμβάνει κάθε στάδιο από την αρχή έως το τέλος μιας διαδικασίας παραγωγής, π.χ. την αγορά εξαρτημάτων, τη μεταφορά, τη συναρμολόγηση, τις προμήθειες, τη συσκευασία, την ασφάλιση και την αποστολή στον τελικό καταναλωτή.

Πότε επιβάλλεται ο ΦΠΑ;

Για τις επιχειρήσεις με έδρα στην ΕΕ, ο ΦΠΑ είναι απαιτητός στις περισσότερες πωλήσεις και αγορές αγαθών εντός της ΕΕ. Στις περιπτώσεις αυτές, ο ΦΠΑ επιβάλλεται και οφείλεται στη χώρα της ΕΕ όπου τα αγαθά καταναλώνονται από τον τελικό καταναλωτή. Ομοίως, ο ΦΠΑ επιβάλλεται στις υπηρεσίες που παρέχονται τη στιγμή που πραγματοποιούνται σε κάθε χώρα της ΕΕ.

Δεν επιβάλλεται ΦΠΑ στις εξαγωγές αγαθών σε χώρες εκτός ΕΕ. Στις περιπτώσεις αυτές, ο ΦΠΑ επιβάλλεται και οφείλεται στη χώρα εισαγωγής και δεν χρειάζεται να δηλώσετε ΦΠΑ ως εξαγωγέας. Ωστόσο, όταν εξάγετε εμπορεύματα, πρέπει να παρέχετε σχετικά έγγραφα ως απόδειξη ότι τα εμπορεύματα μεταφέρθηκαν εκτός της ΕΕ. Για να αποδείξετε τη μεταφορά αυτή, μπορείτε να υποβάλετε στις φορολογικές αρχές της χώρας σας αντίγραφο τιμολογίου, εγγράφου μεταφοράς ή τελωνειακής καταχώρισης εισαγωγής.

Η προσκόμιση αυτών των αποδεικτικών στοιχείων είναι απαραίτητη για να μπορέσετε να επιτύχετε την πλήρη έκπτωση του εισπρακτέου ΦΠΑ που έχετε καταβάλει σε προηγούμενη σχετική συναλλαγή πριν από την εξαγωγή. Σε περίπτωση ανεπαρκούς τεκμηρίωσης, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι δεν θα δικαιούστε επιστροφή ΦΠΑ κατά την εξαγωγή αγαθών.

Κανόνες ΦΠΑ σε εθνικό επίπεδο

Η εφαρμογή των κανόνων ΦΠΑ μπορεί να διαφέρει από τη μία χώρα της ΕΕ στην άλλη. Διαβάστε περισσότερα για τους κανόνες στη χώρα όπου λειτουργεί η επιχείρησή σας.

Υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης για επιστροφή ΦΠΑ

Εάν η επιχείρησή σας είναι εγγεγραμμένη στην ΕΕ, μπορείτε να υποβάλετε ηλεκτρονική αίτηση επιστροφής ΦΠΑ (στις περισσότερες περιφέρειες) στις ακόλουθες χώρες της ΕΕ:

Παρόλο που ο ΦΠΑ επιβάλλεται σε όλη την ΕΕ, κάθε κράτος μέλος είναι αρμόδιο να καθορίζει τους δικούς του συντελεστές. Μπορείτε να δείτε τους συντελεστές στον παρακάτω πίνακα, αλλά, για να είστε βέβαιοι ότι εφαρμόζετε τον σωστό συντελεστή, σας συνιστούμε να ελέγξετε τους πλέον πρόσφατους συντελεστές στην τοπική υπηρεσία που είναι αρμόδια για τον ΦΠΑ.

Συντελεστές ΦΠΑ

Στις χώρες της ΕΕ εφαρμόζονται διάφορα είδη συντελεστών ΦΠΑ. Ο συντελεστής εξαρτάται από το προϊόν ή την υπηρεσία που αφορά η συναλλαγή. Υπάρχουν επίσης ειδικοί συντελεστές που καθορίστηκαν σύμφωνα με τους συντελεστές ΦΠΑ που εφαρμόζονταν στις χώρες της ΕΕ πριν από την προσχώρησή τους στην ΕΕ.

Συντελεστές ΦΠΑ που εφαρμόζονται στις χώρες της ΕΕ

Παρόλο που ο ΦΠΑ επιβάλλεται σε όλη την ΕΕ, κάθε χώρα της ΕΕ είναι αρμόδια να καθορίζει τους δικούς της συντελεστές. Στον παρακάτω πίνακα μπορείτε να δείτε τους συντελεστές που ισχύουν αυτή τη στιγμή. Για τους πλέον πρόσφατους συντελεστές, θα πρέπει να απευθυνθείτε την αρμόδια για τον ΦΠΑ αρχή της χώρας σας.

Κατάλογος των συντελεστών ΦΠΑ που εφαρμόζονται στα κράτη μέλη της ΕΕ (τελευταία επικαιροποίηση: 23 Μαρτίου 2022)
Κράτος μέλος Κωδικός χώρας Κανονικός συντελεστής Μειωμένος συντελεστής Εξαιρετικά μειωμένος συντελεστής Συντελεστής αναμονής
Αυστρία AT 20 10 / 13 - 13
Βέλγιο ΒΕ 21 6 / 12 - 12
Βουλγαρία BG 20 9 - -
Κύπρος CY 19 5 / 9 - -
Τσεχία CZ 21 10 / 15 - -
Γερμανία DE 19 7 - -
Δανία DK 25 - - -
Εσθονία EE 20 9 - -
Ελλάδα EL 24 6 / 13 - -
Ισπανία ES 21 10 4 -
Φινλανδία FI 24 10 / 14 - -
Γαλλία FR 20 5,5 / 10 2,1 -
Κροατία HR 25 5 / 13 - -
Ουγγαρία HU 27 5 / 18 - -
Ιρλανδία IE 23 9 / 13,5 4,8 13,5
Ιταλία IT 22 5 / 10 4 -
Λιθουανία LT 21 5 / 9 - -
Λουξεμβούργο LU 17 8 3 14
Λετονία LV 21 12 / 5 - -
Μάλτα MT 18 5 / 7 - -
Κάτω Χώρες NL 21 9 - -
Πολωνία PL 23 5 / 8 - -
Πορτογαλία PT 23 6 / 13 - 13
Ρουμανία RO 19 5 / 9 - -
Σουηδία SE 25 6 / 12 - -
Σλοβενία SI 22 5 / 9,5 - -
Σλοβακία SK 20 10 - -

Κανονικός συντελεστής

Κάθε χώρα της ΕΕ έχει έναν κανονικό συντελεστή ο οποίος ισχύει για την παροχή των περισσότερων αγαθών και υπηρεσιών. Ο συντελεστής αυτός δεν μπορεί να είναι μικρότερος από 15 %.

Μειωμένος συντελεστής

Για την παροχή συγκεκριμένων αγαθών και υπηρεσιών (με βάση τον κατάλογο του παραρτήματος III της οδηγίας ΦΠΑ) μπορούν να εφαρμοστούν ένας ή δύο μειωμένοι συντελεστές, αλλά —στις περισσότερες περιπτώσεις— αυτό δεν ισχύει για τις ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες. Οι μειωμένοι συντελεστές που αναφέρονται εδώ δεν μπορούν να είναι κατώτεροι του 5 %.

Ειδικοί συντελεστές

Σε μερικές χώρες της ΕΕ επιτρέπεται η εφαρμογή ειδικών συντελεστών ΦΠΑ για ορισμένες παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών. Αυτοί οι ειδικοί συντελεστές ισχύουν για τις χώρες της ΕΕ που τους εφάρμοζαν την 1η Ιανουαρίου 1991.

Αρχικά επρόκειτο να αποτελέσουν μεταβατικές ρυθμίσεις για την ομαλότερη μετάβαση στους κανόνες της ΕΕ για τον ΦΠΑ όταν τέθηκε σε ισχύ η ενιαία αγορά, την 1η Ιανουαρίου 1993, και επρόκειτο να καταργηθούν σταδιακά.

Υπάρχουν 3 τύποι ειδικών συντελεστών:

  • Εξαιρετικά μειωμένοι συντελεστές
  • Μηδενικοί συντελεστές
  • Συντελεστές αναμονής

Εξαιρετικά μειωμένοι συντελεστές

Σε ορισμένες χώρες της ΕΕ εφαρμόζονται εξαιρετικά μειωμένοι συντελεστές κάτω του 5 % όσον αφορά τις πωλήσεις ενός περιορισμένου καταλόγου αγαθών και υπηρεσιών.

Μηδενικοί συντελεστές

Μερικές χώρες της ΕΕ εφαρμόζουν μηδενικούς συντελεστές σε ορισμένες πωλήσεις. Όταν εφαρμόζεται μηδενικός συντελεστής, ο καταναλωτής δεν υποχρεούται να καταβάλει ΦΠΑ, αλλά εξακολουθείτε να έχετε το δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ που καταβάλατε για αγορές που συνδέονται άμεσα με την πώληση.

Συντελεστές αναμονής (ή ενδιάμεσοι συντελεστές)

Ορισμένες χώρες της ΕΕ εφαρμόζουν συντελεστές αναμονής σε ορισμένες παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών που δεν περιλαμβάνονται στο παράρτημα III της οδηγίας ΦΠΑ. Οι χώρες αυτές έχουν τη δυνατότητα να εξακολουθήσουν να εφαρμόζουν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ αντί του κανονικού συντελεστή στις συγκεκριμένες παραδόσεις, υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω μειωμένοι συντελεστές δεν είναι χαμηλότεροι από 12 %.

Δείτε επίσης

Για επιχειρήσεις & επιχειρηματίες
Για καταναλωτές & εργαζομένους

Νομοθεσία της ΕΕ

Χρειάζεστε βοήθεια από τις υπηρεσίες υποστήριξης;

Επικοινωνήστε με ειδικευμένες υπηρεσίες παροχής βοήθειας

Έχετε απορίες σχετικά με τη λειτουργία μιας διασυνοριακής επιχείρησης, π.χ. σχετικά με εξαγωγές ή επέκταση σε άλλη χώρα της ΕΕ; Εάν ναι, το Enterprise Europe Network μπορεί να σας δώσει συμβουλές δωρεάν.

Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε τον μηχανισμός εντοπισμού υπηρεσιών υποστήριξης για να βρείτε την κατάλληλη βοήθεια για εσάς.

Τελευταίος έλεγχος: 07/07/2022
Διαβιβάστε αυτή τη σελίδα