Σε ορισμένες χώρες της ΕΕ μπορείτε να επισημοποιήσετε τη σχέση σας χωρίς να παντρευτείτε. Αυτό μπορεί να γίνει με σύμφωνο συμβίωσης ή άλλη μορφή καταχωρισμένης συμβίωσης.
Η καταχωρισμένη συμβίωση επιτρέπει σε 2 άτομα που ζουν μαζί ως ζευγάρι να δηλώσουν τη σχέση τους στην αρμόδια δημόσια αρχή της χώρας διαμονής τους.
Οι διαφορές από χώρα σε χώρα της ΕΕ είναι τεράστιες, κυρίως όσον αφορά τα εξής:
- αν μπορείτε να συνάψετε σύμφωνο συμβίωσης ή άλλη μορφή καταχωρισμένης συμβίωσης σε μια συγκεκριμένη χώρα
- τι δικαιώματα σας παρέχει το σύμφωνο συμβίωσης ή άλλη μορφή καταχωρισμένης συμβίωσης
- αν μια συγκεκριμένη χώρα αναγνωρίζει ένα σύμφωνο συμβίωσης ή άλλη μορφή καταχωρισμένης συμβίωσης που έχει συναφθεί στο εξωτερικό
Ενημερωθείτε για τους κανόνες που ισχύουν στην περίπτωσή σας
Μήπως εμπλέκονται δύο ή περισσότερες χώρες της ΕΕ - π.χ. σε περίπτωση μετακόμισης μετά την καταχώριση, ή καταχώρισης στο εξωτερικό;
Τα περιουσιακά δικαιώματα και το δικαίωμα διατροφής, τα οποία ισχύουν για άτομα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης δεν εφαρμόζονται με τον ίδιο τρόπο σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Συνεπώς, τα δικαιώματα που έχετε σε μια χώρα βάσει του συμφώνου συμβίωσης μπορεί να είναι πολύ διαφορετικά σε μια άλλη!
Ενημερωθείτε για το ποιας χώρας η νομοθεσία εφαρμόζεται στην περίπτωσή σας – γιατί αυτό έχει σημαντικές συνέπειες στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις σας ως καταχωρισμένων (δηλωμένων) συντρόφων.
Αναγνώριση του συμφώνου συμβίωσης ή άλλης μορφής καταχωρισμένης συμβίωσης
Το σύμφωνο συμβίωσης ή άλλη μορφή καταχωρισμένης συμβίωσης θεωρείται ισοδύναμο ή ανάλογο με γάμο σε ορισμένες χώρες της ΕΕ.
Όλες οι χώρες που επιτρέπουν τους γάμους ζευγαριών του ίδιου φύλου αναγνωρίζουν συνήθως και το σύμφωνο συμβίωσης ατόμων του ίδιου φύλου που έχει συναφθεί σε άλλη χώρα.
Σε χώρες που δεν επιτρέπουν τους γάμους ζευγαριών του ίδιου φύλου, αλλά έχουν θεσπίσει κάποιας μορφής σύμφωνο συμβίωσης, ο γάμος μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου στο εξωτερικό εξασφαλίζει γενικά τα ίδια δικαιώματα με το σύμφωνο συμβίωσης.
Ωστόσο, η νομοθεσία των παρακάτω χωρών της ΕΕ δεν προβλέπει το σύμφωνο συμβίωσης:
- Βουλγαρία
- Λετονία
- Λιθουανία
- Πολωνία
- Ρουμανία
- Σλοβακία
Εγκατάσταση στο εξωτερικό με τον/τη σύντροφό σας
Στην περίπτωση που μια χώρα θεωρεί το σύμφωνο συμβίωσης ή άλλη μορφή καταχωρισμένης συμβίωσης ισοδύναμα ή ανάλογα με γάμο, έχετε τα ίδια δικαιώματα όσον αφορά τη μετανάστευση: ο/η καταχωρισμένος/η (δηλωμένος) σας σύντροφος μπορεί να σας ακολουθήσει, αν εγκατασταθείτε σε μια τέτοια χώρα.
Αν επιθυμείτε να μετακομίσετε σε χώρα της ΕΕ που δεν αναγνωρίζει το σύμφωνο συμβίωσης ή άλλη μορφή καταχωρισμένης συμβίωσης, η σχέση σας θα θεωρηθεί ως δεόντως αποδειχθείσα μακροχρόνια σχέση. Η χώρα υποδοχής σας θα πρέπει να διευκολύνει την είσοδο και τη διαμονή του/της συντρόφου σας σ' αυτήν.
Διαβάστε περισσότερα για το δικαίωμα διαμονής σας στο εξωτερικό.
Μια αληθινή ιστορία
Δικαίωμα παραμονής - χάρη στο σύμφωνο συμβίωσης
Η Νίνα, επιχειρηματίας από τη χώρα Α της ΕΕ, η οποία έκανε έρευνα αγοράς στη χώρα Β, ήθελε να τη συνοδεύσει εκεί ο σύντροφός της Χανς - που ήταν τότε άνεργος - με τον οποίο είχε συνάψει σύμφωνο συμβίωσης.
Παρόλο που η χώρα Β δεν αναγνωρίζει το σύμφωνο συμβίωσης, η ύπαρξη αυτού του συμφώνου χρησιμοποιήθηκε ως απόδειξη για την μακροχρόνια σχέση τους, και έτσι ο Χανς μπόρεσε να μετακομίσει στη χώρα αυτή με την Νίνα, ακόμα κι αν δεν είχε δικούς του οικονομικούς πόρους.