Prawa pasażerów statków

Prawa pasażerów w przypadku opóźnienia lub odwołania rejsu

Unijne przepisy dotyczące praw pasażerów statków z reguły dotyczą pasażerów podróżujących większością promów i statków wycieczkowych na morzu lub na śródlądowych drogach wodnych (rzeki, jeziora lub kanały) oraz jeżeli pasażer:

  • wyrusza z portu w UE
  • wyrusza z portu w UE do portu znajdującego się poza UE, jeżeli usługę transportu świadczy przedsiębiorstwo transportowe z UE
  • wyrusza z portu w UE w rejs wypoczynkowy/rekreacyjny, jeżeli zakwaterowanie jest oferowane wraz z dostępem do innych obiektów, przy czym ponad dwa noclegi odbywają się na pokładzie.

Przepisy te nie mają zastosowania do:

  • statków, które mogą przewozić do 12 pasażerów
  • statków, które mają maksymalnie troje członków załogi
  • statków świadczących usługi przewozowe na odcinku krótszym niż 500 metrów w jedną stronę
  • większości statków historycznych
  • rejsów spacerowych i krajoznawczych – bez możliwości zakwaterowania lub z maksymalnie dwoma noclegami na statku.

Od początku rejsu do jego zakończenia operator statku musi podawać jasne i prawdziwe informacje na temat usługi i praw przysługujących pasażerom, w tym warunków dostępu dla osób dotkniętych niepełnosprawnością lub o ograniczonej możliwości poruszania się. Informacje te powinny być również podawane w formacie dostępnym dla osób niepełnosprawnych.

Prawa pasażerów w przypadku wypadków na morzu

W razie wypadku na morzu przepisy unijne obejmują pasażera, jego bagaż, pojazd oraz, w stosownych przypadkach, sprzęt służący do poruszania się. Przepisy te określają również odpowiedzialność przewoźnika w tym zakresie. Przepisy te mogą mieć zastosowanie zarówno do krajowych podróży morskich, jak również do wszystkich podróży międzynarodowych, w przypadku gdy:

  • statek jest zarejestrowany w kraju UE
  • umowa dotycząca podróży została zawarta w kraju UE
  • statek wypływa z portu w UE / wpływa do portu w UE.

Przed podróżą przewoźnik musi przedstawić jasne i odpowiednie informacje na temat przysługujących Ci praw, kiedy kupujesz bilet w kraju UE, lub najpóźniej w chwili wypłynięcia statku, jeżeli rejs rozpoczyna się w kraju nienależącym do UE.

Co się stało?

Jak dochodzić swoich praw?

Rejs statkiem został odwołany

W przypadku opóźnienia lub odwołania rejsu promem lub statkiem przewoźnik lub organ zarządzający terminalem musi w ciągu 30 minut od pierwotnie przewidzianego czasu wypłynięcia podać Ci nowy przewidywany czas wypłynięcia i dotarcia na miejsce. Musi również udzielić informacji na temat praw przysługujących pasażerom.

Jeżeli usługa zostanie odwołana, przewoźnik musi zaoferować Ci wybór między:

  • zwrotem kosztów biletu oraz, w stosownych przypadkach, bezpłatną powrotną usługą przewozu do miejsca rozpoczęcia podróży, np. jeśli z powodu opóźnienia nie możesz zrealizować swoich planów

a

  • zmianą planu podróży, na porównywalnych warunkach, do miejsca docelowego w najwcześniejszym możliwym terminie bez dodatkowych kosztów.

Jeżeli z powodu odwołania rejsu spóźnisz się na kolejne połączenie, przewoźnik musi dołożyć wszelkich starań, aby poinformować Cię o alternatywnych połączeniach.

Masz również prawo do pomocy w formie:

  • przekąsek, posiłków lub napojów, w ilości proporcjonalnej do czasu oczekiwania, pod warunkiem że są one dostępne na statku lub w terminalu lub że ich dostarczenie na statek lub do terminalu jest fizycznie możliwe
  • zakwaterowania, jeżeli musisz przenocować na miejscu – przez okres do trzech nocy, za maksymalnie 80 euro za noc – oraz transportu do miejsca zakwaterowania i z powrotem do terminalu.

Nie masz prawa do zakwaterowania, jeśli rejs został odwołany z powodu trudnych warunków pogodowych.

Rejs statkiem rozpoczął się z opóźnieniem

W przypadku opóźnienia lub odwołania rejsu promem lub statkiem przewoźnik lub organ zarządzający terminalem musi w ciągu 30 minut od pierwotnie przewidzianego czasu wypłynięcia podać Ci nowy przewidywany czas wypłynięcia i dotarcia na miejsce. Musi również udzielić informacji na temat praw przysługujących pasażerom.

Jeśli rejs jest opóźniony o ponad 90 minut, przewoźnik zaproponuje Ci wybór między:

  • zwrotem kosztów biletu oraz, w stosownych przypadkach, bezpłatną powrotną usługą przewozu do miejsca rozpoczęcia podróży, np. jeśli z powodu opóźnienia nie możesz zrealizować swoich planów

a

  • zmianą planu podróży, na podobnych warunkach, do miejsca docelowego w najwcześniejszym możliwym terminie bez dodatkowych kosztów.

Masz również prawo do pomocy w formie:

  • przekąsek, posiłków lub napojów, w ilości proporcjonalnej do czasu oczekiwania, pod warunkiem że są one dostępne na statku lub w terminalu lub że ich dostarczenie na statek lub do terminalu jest fizycznie możliwe
  • zakwaterowania, jeżeli musisz przenocować na miejscu – przez okres do trzech nocy, za maksymalnie 80 euro za noc – oraz transportu do miejsca zakwaterowania i z powrotem do terminalu.

Nie masz prawa do zakwaterowania, jeśli rejs został odwołany z powodu trudnych warunków pogodowych.

Statek przybył na miejsce z opóźnieniem

Jeżeli dotrzesz do celu podróży z opóźnieniem wynoszącym ponad godzinę, możesz domagać się odszkodowania. Kwota, którą otrzymasz, zależy od długości opóźnienia – minimalny poziom odszkodowania wynosi od co najmniej 25 do maksymalnie 50 proc. ceny biletu.

Uwaga

Prawo do odszkodowania nie przysługuje Ci, jeżeli opóźnienie było spowodowane trudnymi warunkami pogodowymi lub nadzwyczajnymi okolicznościami, takimi jak klęski żywiołowe (pożary lub trzęsienia ziemi) lub zagrożenia dla bezpieczeństwa.

Podczas podróży na morzu bagaż zaginął, dotarł z opóźnieniem lub został uszkodzony

Jeżeli Twój bagaż lub pojazd w wyniku incydentu żeglugowego zaginął, dotarł na miejsce z opóźnieniem lub został uszkodzony, masz prawo uzyskać od przewoźnika odszkodowanie w wysokości do ok. 2 700 euro za bagaż kabinowy i 15 500 euro za pojazd – ta kwota obejmuje bagaż znajdujący się w pojeździe. Nie masz prawa do odszkodowania, jeżeli przewoźnik udowodni, że jego działanie nie było zawinione. Za zagubienie lub uszkodzenie innych cennych przedmiotów (pieniędzy, biżuterii, dzieł sztuki itp.) przysługuje Ci odszkodowanie w wysokości około 4100 euro, pod warunkiem że przedmioty te zostały powierzone przewoźnikowi na przechowanie.

Jeśli Twój wózek inwalidzki lub inny sprzęt umożliwiający poruszanie się zostaną uszkodzone lub zaginą, masz prawo do odszkodowania na pokrycie kosztów naprawy lub zakupienia nowych.

Uwaga

W przypadku zagubienia lub uszkodzenia środków pieniężnych, zbywalnych papierów wartościowych, złota, wyrobów ze srebra, biżuterii, ozdób, dzieł sztuki lub innych aktywów o wyjątkowej wartości zastosowanie mają specjalne przepisy.

Zostałeś ranny w wypadku na morzu

Jeżeli zostaniesz ranny w wypadku na morzu, masz prawo domagać się od przewoźnika lub jego ubezpieczyciela odszkodowania w wysokości ok. 300 tys. euro. Jeżeli strata lub szkoda przekracza tę kwotę, rekompensata może zostać zwiększona do maksymalnie około 490 tys. euro. Przysługuje Ci również prawo do zaliczki, w wysokości proporcjonalnej do zakresu poniesionych szkód, w celu pokrycia wszelkich natychmiastowych potrzeb, jeżeli Twoje obrażenia zostały spowodowane zatonięciem, wywróceniem, kolizją, utknięciem na mieliźnie statku, wybuchem lub pożarem na statku, lub też wadą statku.

Uwaga

Nie przysługuje Ci prawo do odszkodowania, jeżeli przewoźnik jest w stanie udowodnić, że incydent został spowodowany nadzwyczajnymi okolicznościami, takimi jak klęski żywiołowe lub zagrożenia dla bezpieczeństwa, które pozostają poza jego kontrolą.

Jesteś osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary wypadku ze skutkiem śmiertelnym na morzu

Jeżeli jesteś osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary wypadku ze skutkiem śmiertelnym na morzu, masz prawo domagać się od przewoźnika lub jego ubezpieczyciela odszkodowania w wysokości ok. 300 tys. euro. W niektórych przypadkach kwota odszkodowania może zostać zwiększona do maksymalnie około 490 tys. euro. Przysługuje Ci również prawo do zaliczki, w wysokości co najmniej 21 tys. euro na pokrycie wszelkich natychmiastowych potrzeb, jeżeli śmierć ofiary została spowodowana zatonięciem, wywróceniem, kolizją, utknięciem na mieliźnie statku, wybuchem lub pożarem na statku, lub też wadą statku.

Uwaga

Nie przysługuje Ci prawo do odszkodowania, jeżeli przewoźnik jest w stanie udowodnić, że incydent został spowodowany nadzwyczajnymi okolicznościami, takimi jak klęski żywiołowe lub zagrożenia dla bezpieczeństwa, które pozostają poza jego kontrolą.

Roszczenia związane z opóźnieniami i odwołaniami

Jeśli uważasz, że Twoje prawa zostały naruszone, możesz złożyć skargę do przewoźnika w terminie dwóch miesięcy od dnia wykonania usługi transportu, podczas której incydent miał miejsce. Przewoźnik musi na nią zareagować w ciągu miesiąca i udzielić Ci ostatecznej odpowiedzi w ciągu dwóch miesięcy od dnia otrzymania Twojej skargi. Jeśli nie usatysfakcjonuje Cię otrzymana odpowiedź, możesz złożyć skargę do odpowiedniego krajowego organu en w swoim kraju. Organ krajowy powinien przedstawić niewiążącą opinię prawną na temat dalszego postępowania w sprawie roszczenia.

Możesz również skierować spór do postępowania pozasądowego do podmiotu oferującego alternatywne metody rozwiązywania sporów (ADR). Jeśli kupiłeś bilet przez internet, możesz złożyć skargę za pośrednictwem platformy internetowego rozstrzygania sporów (ODR). ADR i ODR są dostępne tylko dla osób zamieszkałych w UE.

Możesz również oficjalnie skierować roszczenie na drogę prawną i wnieść o odszkodowanie na podstawie przepisów unijnych, korzystając z europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń. Możesz także wnieść sprawę do sądu w kraju, w którym przewoźnik jest zarejestrowany. Terminy wniesienia sprawy do sądu krajowego przeciwko przewoźnikowi są określone zgodnie z przepisami krajowymi w dziedzinie przedawnienia roszczeń w każdym kraju UE.

Można również skontaktować się z lokalnym Europejskim Centrum Konsumenckim w celu uzyskania pomocy i porady w odniesieniu do problemów związanych z prawami pasażerów statków.

Roszczenia związane z incydentami na morzu

Zagubione lub uszkodzone bagaże i pojazdy

Jeżeli w wyniku incydentu żeglugowego Twój bagaż kabinowy lub pojazd zaginął lub został uszkodzony, musisz poinformować o tym przewoźnika lub jego przedstawiciela na piśmie. Najlepiej byłoby zrobić to przed opuszczeniem statku lub kiedy bagaż ostatecznie dotrze na miejsce. Przewoźnik musi zostać o tym poinformowany najpóźniej w terminie 15 dni od daty opuszczenia statku lub otrzymania bagażu, w przeciwnym razie stracisz prawo do odszkodowania.

Wniosek należy skierować do sądu w ciągu dwóch lat od dnia opuszczenia statku lub do dwóch lat od dnia, w którym zejście na ląd powinno mieć miejsce, w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza.

Wniosek o odszkodowanie z tytułu wszelkich strat lub szkód powstałych w wyniku incydentu żeglugowego możesz złożyć do sądu w kraju, w którym:

  • znajduje się siedziba przewoźnika lub jego miejsce stałego pobytu, albo
  • znajduje się miejsce rozpoczęcia podróży lub miejsce docelowe podróży, albo
  • znajduje się Twoje stałe miejsce zamieszkania – jeżeli przewoźnik ma tam siedzibę i podlega jurysdykcji tego państwa, albo
  • zawarto umowę dotyczącą podróży – jeżeli przewoźnik ma tam siedzibę i podlega jurysdykcji tego państwa.

Najczęściej zadawane pytania

Prawo UE

Szukasz informacji na temat przepisów obowiązujących w konkretnym kraju?

Zwróć się do organów krajowych

Potrzebujesz pomocy lub porady?

Skontaktuj się z serwisami ds. pomocy

Ostatnio sprawdzono: 21/03/2024
Udostępnij tę stronę