Ceny i płatności

Przy zakupie towarów lub usług w UE musisz otrzymać wyraźne informacje o ich łącznej cenie, obejmującej wszystkie podatki i opłaty dodatkowe.

W przypadku zakupów online powinieneś/powinnaś wyraźnie oświadczyć – na przykład klikając przycisk – że jesteś świadomy/-a tego, że złożenie zamówienia pociąga za sobą obowiązek zapłaty.

Uwaga

W przypadku płatności online na kwotę powyżej 30 euro wymagane jest stosowanie razem co najmniej dwóch elementów potwierdzających autentyczność. Może to być:

  • coś, co posiadasz (np. telefon komórkowy lub czytnik kart), ORAZ coś, co znasz (PIN lub hasło),
  • coś, co posiadasz (np. telefon komórkowy lub czytnik kart), ORAZ Twoja cecha charakterystyczna (np. odcisk palca),
  • coś, co znasz (PIN lub hasło), ORAZ Twoja cecha charakterystyczna (np. odcisk palca).

Dzięki połączeniu tych elementów płatności internetowe są bezpieczniejsze.

Opłaty dodatkowe: opłaty za korzystanie z kart płatniczych

Zgodnie z przepisami UE sprzedający nie może naliczać dodatkowych opłat, jeżeli klient płaci kartą kredytową lub debetową. Jedynymi wyjątkami od tej reguły są karty American Express i Diners Club oraz biznesowe lub firmowe karty kredytowe, w przypadku których fakturę płaci pracodawca, a nie sam kupujący. Za korzystanie z tych kart sprzedający może naliczać opłatę, jednak nie może ona przekraczać rzeczywistych kosztów przetwarzania płatności.

Należy pamiętać, że jeśli płaci się nie w euro, tylko w jednej z walut krajowych, wystawca karty może naliczać za korzystanie z niej w innym kraju UE opłaty związane z przeliczaniem walut.

„Bezpłatne” usługi online

Bezpłatne usługi online mają swoją cenę – cenne są Twoje dane osobowe, które są zbierane przez bezpłatne internetowe serwisy i aplikacje. Zgodnie z przepisami unijnymi masz prawo wiedzieć, w jaki sposób Twoje dane osobowe są przechowywane i wykorzystywane. Powinieneś/powinnaś również znać szczegóły umowy, takie jak rodzaj „bezpłatnej” usługi, jaka jest Ci oferowana, okres obowiązywania umowy, a także informacje o prawie do odstąpienia od umowy i warunkach jej rozwiązania.

Zgodnie z przepisami UE konsument ma wyraźne prawo do otrzymania informacji przed zawarciem umowy oraz 14-dniowe prawo do wypowiedzenia umowy. Obejmuje to również sytuacje, w których nie zapłacił za usługę, ale podał sprzedawcy dane osobowe, które nie są bezpośrednio niezbędne do świadczenia usługi (np. zgoda na gromadzenie danych behawioralnych do celów reklamowych).

Te prawa w zakresie ochrony konsumentów stanowią uzupełnienie przepisów o ochronie danych osobowych, które regulują gromadzenie i wykorzystywanie danych osobowych konsumentów.

Prawdziwa historia

Nie podawaj więcej danych niż to konieczne

Daniel z Francji poszukiwał aplikacji internetowej do konwertowania plików PDF w dokumenty do edycji. Znalazł pozornie wiarygodną aplikację, ale przed zakończeniem przetwarzania dokumentu został poproszony o subskrypcję usługi i podanie w tym celu adresu e-mail i wszelkiego rodzaju danych osobowych. Ponieważ nie było jasne, co pociągała za sobą subskrypcja, Daniel uznał, że lepiej nie wyrażać na nią zgody.

Jako konsument masz prawo do uzyskania jasnych i zrozumiałych informacji na temat usługi przed zawarciem umowy, a także prawo do odstąpienia od dowolnej usługi w ciągu 14 dni bez żadnego uzasadnienia i bez jakichkolwiek kosztów.

Opłaty za dodatkowe usługi

Na wszelkie dodatkowe opłaty naliczane przez sprzedającego, na przykład za przesyłkę ekspresową, opakowanie na prezent czy ubezpieczenie podróżne, musisz wyrazić zgodę.

Sprzedający nie może naliczyć opłat za te usługi, chyba że wyraźnie je zamówiłeś/-aś. Stosowanie przez sprzedawców z góry zaznaczonych pól na swoich stronach internetowych nie oznacza, że klient wyraził zgodę na daną usługę. Klient ma prawo do zwrotu pieniędzy za wszelkie opłaty pobrane w ten sposób.

Prawdziwa historia

Zanim kupujący dokona zapłaty, sprzedawca musi podać mu pełną cenę produktu lub usługi, uwzględniającą podatki i opłaty

Ewa z Polski kupiła książki u sprzedawcy internetowego, ale jej kartę kredytową obciążono na większą kwotę niż ta, która pojawiła się w momencie transakcji na stronie internetowej sprzedawcy. Ewa odkryła, że w formularzu zamówienia nie uwzględniono kosztów dostawy. Zobaczyła, że dodano je dopiero po tym, jak sfinalizowała swój zakup.

Ponieważ prawo UE zobowiązuje sprzedawcę do zamieszczenia dokładnych i pełnych informacji, zanim klient dokona zakupu online, Ewa powiadomiła o tym fakcie zarówno sprzedawcę, jak i kompetentny polski urząd. Po interwencji odpowiednich organów krajowych Ewie zwrócono różnicę.

Płatność w innej walucie – opłaty związane z przeliczaniem walut

Kupując produkt lub usługę, których cena jest wyrażona w innej walucie, płacimy nie tylko tyle, ile wynosi sama cena zakupu. Podobnie jest w przypadku wypłacania pieniędzy w innej walucie z bankomatu – kwota, którą ostatecznie zapłacimy, będzie wyższa niż kwota podjętej gotówki. Dodatkowe koszty mogą obejmować:

  • opłatę za transakcję zagraniczną pobieraną przez bank lub przez wystawcę karty (jeżeli nie płacimy w euro, ani nie wypłacamy gotówki euro),
  • opłatę za przewalutowanie,
  • opłatę pobieraną przez właściciela bankomatu.

Robiąc zakupy osobiście lub w internecie, można dokonać wyboru, czy chce się zapłacić w walucie lokalnej, czy w swojej walucie krajowej. Jeżeli płaci się w walucie lokalnej, ostateczną kwotę transakcji w walucie krajowej będzie można sprawdzić dopiero na wyciągu z rachunku bankowego lub karty kredytowej. Często jest to najtańsze rozwiązanie. Płacąc w swojej walucie krajowej, od razu wie się, jaka kwota zostanie pobrana. Jednak dodatkowe opłaty często sprawiają, że jest to droższy wariant.

Jeżeli przedsiębiorca lub strona internetowa oferują możliwość zapłaty w walucie krajowej kupującego, muszą dokładnie określić, ile dodatkowo będzie to kosztowało. Koszt powinien być wyrażony jako procentowy narzut w stosunku do kwoty przeliczonej według ostatniego kursu wymiany Europejskiego Banku Centralnego.

Przykład: hotel oferuje możliwość wyboru zapłaty – w walucie lokalnej lub w walucie kraju pochodzenia klienta. Jeżeli klient wybierze zapłatę w swojej walucie krajowej, hotel powinien przeliczyć kwotę rachunku przy pomocy kursu EBC i poinformować klienta, ile procent wyniesie narzut.

Strony internetowe banków i wystawców kart płatniczych muszą również zawierać informacje na temat takich opłat. W każdym razie zawsze można odmówić i zrealizować płatność w walucie lokalnej.

Dyskryminacja cenowa

Od obywatela UE ani rezydenta UE nie można wymagać zapłacenia wyższej ceny za produkty lub usługi w UE z powodu jego przynależności państwowej ani kraju zamieszkania.

Ceny towarów sprzedawanych w internecie w UE mogą być różne w poszczególnych krajach lub w zależności od wersji tej samej strony internetowej. Może to być spowodowane na przykład różnicą w kosztach dostawy. Jeśli jednak zdecydujesz się na zakup towarów w internecie bez zamówienia transgranicznej dostawy – na przykład dlatego, że osobiście odbierzesz u sprzedawcy lub w sklepie towar zamówiony online – powinieneś/powinnaś mieć dostęp do tych samych cen i ofert specjalnych co klienci mieszkający w tym kraju UE. Sprzedający nie może naliczyć Ci większej kwoty ani uniemożliwiać zakupu tylko dlatego, że mieszkasz w innym kraju.

Te same zasady mają zastosowanie w przypadku, gdy kupujesz usługi świadczone w siedzibie sprzedawcy, na przykład gdy kupujesz bilety do parku rozrywki, rezerwujesz hotel, wynajmujesz samochód lub kupujesz elektronicznie świadczone usługi (takie jak usługi w chmurze czy web hosting). Przysługuje Ci wtedy dostęp do tych samych cen co klientom lokalnym.

Uwaga

Utwory chronione prawem autorskim, takie jak filmy, e-booki i muzyka, często są przedmiotem różnych umów licencyjnych w różnych krajach. Z tego powodu nie zawsze będziesz mieć dostęp do tych samych produktów po tej samej cenie we wszystkich krajach UE.

Prawdziwa historia

Nikt nie może żądać od Ciebie wyższych opłat tylko dlatego, że mieszkasz w konkretnym kraju

Hilda z Danii zaplanowała wakacje w Hiszpanii. Postanowiła wynająć samochód na miejscu. Na stronie internetowej hiszpańskiej wypożyczalni samochodów wybrała odpowiednie auto i zaczęła je rezerwować. Jednak kiedy podała swój adres i już miała sfinalizować rezerwację, okazało się, że łączna cena za wynajem samochodu wynosi o 140 euro więcej niż w cenniku.

Hilda skontaktowała się z Europejskim Centrum Konsumenckim, aby złożyć skargę w sprawie dyskryminacji cenowej. Centrum pomogło jej złożyć oficjalną skargę, w której podkreślono kwestię dyskryminujących cen na stronie internetowej firmy wynajmującej samochody. Ponieważ firma ta nie przestrzegała przepisów UE, właściwy organ krajowy może nałożyć na nią karę grzywny.

Zasady dotyczące cen biletów podróżnych

Unijne przepisy dotyczące cen stosuje się również w przypadku zakupu biletów, przez internet lub osobiście, takich jak bilety lotnicze czy kolejowe. Oznacza to, że cena zakupu biletów musi uwzględniać wszystkie podatki, opłaty dodatkowe i opłaty za dodatkowe usługi. Wszystkie te opłaty muszą być wyszczególnione w całkowitej cenie na samym początku procesu rezerwacji. Dzięki temu klientowi łatwiej porównać ceny oferowane przez różnych przewoźników.

Wszelkie elementy opcjonalne (takie jak ubezpieczenie podróżne) muszą być wyraźnie oznaczone jako takie i domyślnie nieobjęte ofertą.

Jeśli przy zakupie biletu lotniczego w internecie stwierdzisz, że ceny podano w niejasny sposób, możesz to zgłosić organom krajowym en w kraju swojego zamieszkania w Unii.

Automatyczne przekierowywanie na stronę internetową

W przypadku gdy strona internetowa sprzedawcy ma kilka wersji, nie możesz zostać automatycznie przekierowany/-a na inną, niż wybrałeś/-aś, chyba że wyrazisz na to zgodę. Na przykład jeśli mieszkasz we Francji i wybierzesz bezpośrednio belgijską wersję strony internetowej (.be), sprzedawca może zaproponować Ci skorzystanie z wersji francuskiej (.fr). Jeśli jednak wyrazisz wyraźną zgodę na takie przekierowanie, nadal powinieneś/powinnaś mieć dostęp do wersji .be, którą wybrałeś/-aś na początku.

Sprzedawca musi Ci także zapewnić możliwość zmiany wersji strony w dowolnym momencie, na przykład poprzez pole „Wybierz kraj”. Dzięki temu możesz zobaczyć ceny produktów i usług oferowane przez sprzedawcę w innych krajach oraz powiązane promocje. Powinieneś/powinnaś jednak zawsze sprawdzać warunki, opcje i koszty dostawy, które sprzedawca proponuje w przypadku Twojego kraju.

Najczęściej zadawane pytania

Zobacz również

Prawo UE

Potrzebujesz pomocy lub porady?

Skontaktuj się z serwisami ds. pomocy

Ostatnio sprawdzono: 07/11/2022
Udostępnij tę stronę