Prawa pasażerów kolei
Podróże a koronawirus
Prawa przysługujące pasażerom kolei mają zastosowanie, kiedy podróżujesz koleją w obrębie UE. Z reguły obowiązują przy korzystaniu ze wszystkich połączeń i usług kolejowych.
Uwaga
Kraje UE mogą wyłączyć z tych wymogów niektóre usługi kolejowe. Wyjątki te mogą mieć zastosowanie do krajowych pociągów miejskich, podmiejskich, regionalnych i dalekobieżnych oraz pociągów międzynarodowych, których trasa rozpoczyna się i kończy poza granicami UE. Sprawdź to, zanim wyruszysz w podróż koleją.
Przy zakupie biletu na pociąg przedsiębiorstwo kolejowe lub sprzedawca biletu musi udzielić Ci jasnych informacji na temat:
- ogólnych warunków mających zastosowanie do Twojej podróży
- rozkładu jazdy i warunków dotyczących najtańszych i najszybszych połączeń
- dostępności, warunków dostępu i dostosowania pociągu do potrzeb osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej sprawności ruchowej
- usług dostępnych w pociągu
- procedury odbioru zagubionego bagażu
- procedury dotyczącej skarg.
Podczas podróży przewoźnik kolejowy musi udzielić pasażerom informacji, jakie usługi są dostępne w pociągu, czy pociąg ma opóźnienie, na której stacji można się przesiąść do innego pociągu oraz na temat bezpieczeństwa i ochrony. Jeżeli pociąg ma opóźnienie lub kurs zostanie odwołany, przewoźnik musi poinformować pasażera o sytuacji w czasie rzeczywistym oraz o prawach i obowiązkach pasażera.
Co się wydarzyło?
- Twój pociąg został odwołany
- Twój pociąg ma opóźnienie
- Twój bagaż został zgubiony, uszkodzony lub dostarczony z opóźnieniem
- Zostałeś ranny w wypadku kolejowym
- Jesteś na utrzymaniu ofiary śmiertelnego wypadku kolejowego
Jak dochodzić swoich praw?
Jeżeli uważasz, że Twoje prawa zostały naruszone, powinieneś najpierw złożyć skargę do przedsiębiorstwa kolejowego, które musi udzielić Ci odpowiedzi w ciągu jednego miesiąca. Jeżeli nie otrzymasz odpowiedzi od przewoźnika kolejowego w ciągu 1 miesiąca lub jeśli nie zadowoli Cię otrzymana odpowiedź, możesz skierować skargę do właściwego organu administracji w Twoim kraju
en. Organ krajowy powinien przedstawić niewiążącą opinię prawną na temat dalszego postępowania w sprawie roszczenia.
Możesz również spróbować rozstrzygnąć spór, korzystając z postępowania pozasądowego lub alternatywnych metod rozwiązywania sporów (ADR). Jeżeli kupiłeś bilet przez internet, możesz złożyć skargę za pośrednictwem platformy internetowego rozstrzygania sporów (platforma ODR). Systemy ADR i ODR są dostępne tylko dla mieszkańców UE.
Możesz zdecydować się na podjęcie działania prawnego i wnieść roszczenie o odszkodowanie na podstawie przepisów unijnych, korzystając z europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń. Możesz także wnieść sprawę do sądu w kraju, w którym przewoźnik kolejowy jest zarejestrowany. Terminy wniesienia sprawy do sądu krajowego przeciwko przewoźnikowi kolejowemu są określone zgodnie z przepisami krajowymi w dziedzinie przedawnienia roszczeń w każdym kraju UE.
Można również skontaktować się z lokalnym Europejskim Centrum Konsumenckimen w celu uzyskania pomocy i porady w odniesieniu do problemów związanych z prawami pasażerów kolei.
Twój pociąg został odwołany
Jeżeli z powodu odwołanego kursu dotrzesz do miejsca docelowego z opóźnieniem wynoszącym ponad 60 minut, masz prawo do:
- zmiany swoich planów i wystąpienia o zwrot kosztu biletu – może to być refundacja pełna lub częściowa, tj. tylko niewykorzystanej części biletu.
- Możesz również domagać się biletu na podróż powrotną do miejsca, z którego wyruszyłeś, jeżeli opóźnienie spowodowane odwołaniem kursu uniemożliwia Ci realizację Twoich planów albo
- biletu na inną trasę prowadzącą do celu Twojej podróży w najwcześniejszym możliwym terminie (lub wybranym przez Ciebie terminie), przy zachowaniu porównywalnych warunków. Jeżeli pociąg jest unieruchomiony lub połączenie zostało zawieszone, masz prawo skorzystać z alternatywnego środka transportu
- opieki w formie posiłków i napojów (adekwatnych do czasu oczekiwania) w przypadku opóźnienia wynoszącego ponad 60 minut
- zakwaterowania, jeżeli nocleg okaże się konieczny.
Jeżeli postanowisz kontynuować podróż zgodnie z pierwotnym planem lub skorzystać z alternatywnego środka transportu do punktu docelowego, możesz mieć prawo do odszkodowania.
Odszkodowanie w przypadku odwołania pociągu
- 25 proc. ceny biletu, jeżeli opóźnienie wynosi od 1 do 2 godzin.
- 50 proc. ceny biletu, jeżeli opóźnienie wynosi więcej niż 2 godziny.
Nie otrzymasz odszkodowania, jeżeli:
- poinformowano Cię o opóźnieniu spowodowanym odwołaniem kursu, zanim kupiłeś bilet
- wybrałeś opcję zwrotu kosztu biletu.
Twój pociąg ma opóźnienie
Jeżeli zostaniesz poinformowany o opóźnieniu wynoszącym co najmniej 1 godzinę (względem godziny przyjazdu podanej na bilecie), masz prawo do:
- zmiany swoich planów i wystąpienia o zwrot kosztu biletu – może to być refundacja pełna lub częściowa, tj. tylko niewykorzystanej części biletu.
- Możesz również domagać się biletu na podróż powrotną do miejsca, z którego wyruszyłeś, jeżeli opóźnienie uniemożliwia Ci realizację Twoich planów albo
- biletu na inną trasę prowadzącą do celu Twojej podróży w najwcześniejszym możliwym terminie (lub wybranym przez Ciebie terminie), przy zachowaniu porównywalnych warunków. Jeżeli pociąg jest unieruchomiony lub połączenie zostało zawieszone, masz prawo skorzystać z alternatywnego środka transportu
- opieki w formie posiłków i napojów (adekwatnych do czasu oczekiwania) w przypadku opóźnienia wynoszącego ponad 60 minut
- zakwaterowania, jeżeli nocleg okaże się konieczny.
Jeżeli postanowisz kontynuować podróż zgodnie z pierwotnym planem lub skorzystać z alternatywnego środka transportu do punktu docelowego, możesz mieć prawo do odszkodowania.
Odszkodowanie w przypadku opóźnienia pociągu
- 25 proc. ceny biletu, jeżeli opóźnienie wynosi od 1 do 2 godzin.
- 50 proc. ceny biletu, jeżeli opóźnienie wynosi więcej niż 2 godziny.
Nie otrzymasz odszkodowania, jeżeli:
- poinformowano Cię o opóźnieniu, zanim kupiłeś bilet
- wybrałeś opcję zwrotu kosztu biletu.
Twój bagaż został zgubiony, uszkodzony lub dostarczony z opóźnieniem
Możesz zabrać ze sobą bagaż (w tym zwierzęta), który możesz łatwo ze sobą przewieźć w pociągu. Inne duże lub wielkogabarytowe przedmioty, paczki czy zwierzęta, które mogą przeszkadzać innym pasażerom, być dla nich uciążliwe lub wyrządzać szkody, powinny zostać nadane jako przesyłka bagażowa (zgodnie z ogólnymi warunkami przewoźnika kolejowego dotyczącymi przewozu). Tego rodzaju pakunki są przewożone w wagonie bagażowym.
Jeżeli Twoja przesyłka została zgubiona lub uszkodzona, masz prawo do odszkodowania z wyjątkiem pewnych okoliczności, np. gdy Twój bagaż był niewłaściwie spakowany lub nieprzystosowany do transportu. W przypadku opóźnienia w dostawie nadanego bagażu masz również prawo do odszkodowania, chyba że opóźnienie powstało w wyniku Twojego błędu lub wystąpienia okoliczności, na które przewoźnik nie miał wpływu.
Odszkodowanie
- Do 1 200 euro za sztukę przesyłki bagażowej, jeżeli możesz udowodnić jej wartość.
- 300 euro za sztukę przesyłki bagażowej, jeżeli nie możesz udowodnić jej wartości.
Jeżeli zostaniesz ranny w wypadku kolejowym lub jesteś na utrzymaniu osoby będącej ofiarą śmiertelną wypadku kolejowego, masz prawo do odszkodowania w maksymalnej wysokości 1 400 euro za zgubiony lub uszkodzony bagaż podręczny (dotyczy to również wszelkich zwierząt, które mogły być przewożone).
Zostałeś ranny w wypadku kolejowym
Osoby poszkodowane w wypadku kolejowym mają prawo do odszkodowania. Zaliczka na jego poczet powinna zostać wypłacona w ciągu 15 dni od wypadku, tak by można było zaspokoić bieżące potrzeby.
Jesteś na utrzymaniu ofiary śmiertelnego wypadku kolejowego
Jeżeli jesteś na utrzymaniu osoby będącej ofiarą śmiertelną wypadku kolejowego, masz prawo do odszkodowania. Zaliczka na jego poczet powinna zostać wypłacona w ciągu 15 dni, tak by można było zaspokoić bieżące potrzeby. Zaliczka ta wynosi co najmniej 21 000 euro na każdego poszkodowanego.
