Prawa pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym
Przepisy UE dotyczące pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym mają zastosowanie, jeśli podróż rozpoczyna się lub kończy w kraju UE, i głównie w przypadku regularnych dalekobieżnych przewozów autobusowych i autokarowych. Prawa te mają zastosowanie, jeśli korzystasz z przewozów regularnych, które funkcjonują na określonych trasach, a pasażerowie są zabierani z góry określonych przystanków i dowożeni na nie zgodnie z ustalonym rozkładem jazdy. Połączenie dalekobieżne oznacza, że zaplanowana długość trasy, a nie przez Twój indywidualny przejazd, wynosi co najmniej 250 km.
W trakcie całej podróży przewoźnik autobusowy lub autokarowy musi przedstawić Ci jasne i poprawne informacje o usłudze i prawach pasażera. Informacje te powinny zostać również udostępnione w formacie dostępnym dla osób niepełnosprawnych.
Co się wydarzyło?
- Twoje połączenie autobusowe lub autokarowe zostało odwołane
- Odjazd Twojego autobusu lub autokaru był opóźniony
- Twój bagaż został zgubiony lub uszkodzony podczas wypadku
- Zostałeś ranny w wypadku autobusowym lub autokarowym
- Jesteś na utrzymaniu ofiary śmiertelnej wypadku autobusowego lub autokarowego
Jak dochodzić swoich praw?
Jeśli uważasz, że Twoje prawa zostały naruszone, możesz złożyć skargę do przewoźnika autokarowego lub autobusowego w terminie 3 miesięcy od dnia, w którym incydent miał miejsce. Przewoźnik musi na nią zareagować w ciągu 1 miesiąca i udzielić Ci ostatecznej odpowiedzi w ciągu 3 miesięcy od dnia otrzymania skargi. Jeśli nie usatysfakcjonuje Cię otrzymana odpowiedź, możesz złożyć skargę do odpowiedniego krajowego organu en w swoim kraju. Organ krajowy powinien przedstawić niewiążącą opinię prawną na temat dalszego postępowania w sprawie roszczenia.
Możesz również spróbować rozstrzygnąć spór, korzystając z postępowania pozasądowego lub alternatywnych metod rozwiązywania sporów (ADR). Jeżeli kupiłeś bilet przez internet, możesz złożyć skargę za pośrednictwem platformy internetowego rozstrzygania sporów (platforma ODR). Systemy ADR i ODR są dostępne tylko dla mieszkańców UE.
Możesz zdecydować się na podjęcie działania prawnego i wnieść roszczenie o odszkodowanie na podstawie przepisów unijnych, korzystając z europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń. Możesz także wnieść sprawę do sądu w kraju, w którym przewoźnik autobusowy lub autokarowy jest zarejestrowany. Terminy wniesienia sprawy do sądu krajowego przeciwko przewoźnikom autobusowym lub autokarowym są określone zgodnie z przepisami krajowymi w dziedzinie przedawnienia roszczeń w każdym kraju UE.
Możesz również skontaktować się z lokalnym Europejskim Centrum Konsumenckim w celu uzyskania pomocy i porady w odniesieniu do problemów związanych z prawami pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym.
Twoje połączenie autobusowe lub autokarowe zostało odwołane
Jeśli rozkładowa godzina odjazdu autobusu lub autokaru jest opóźniona lub jeśli połączenie jest odwołane, operator autobusu/autokaru lub operator terminalu musi poinformować Cię o sytuacji tak szybko, jak to możliwe, jednak nie później niż na 30 minut przed planową godziną odjazdu. W przypadku opóźnienia powinieneś zostać poinformowany o orientacyjnej godzinie odjazdu, gdy tylko taka informacja jest dostępna.
Jeśli Twoje dalekobieżne połączenie autokarowe lub autobusowe (250 km lub więcej) zostało odwołane z powodu nadkompletu rezerwacji lub ze względów operacyjnych, przewoźnik musi zaoferować Ci wybór między:
- zwrotem kosztów biletu oraz, w stosownych przypadkach, bezpłatną powrotną usługą przewozu do miejsca rozpoczęcia podróży, tak szybko jak to możliwe (jeżeli opóźnienie uniemożliwia Ci realizację Twoich planów) lub
- kontynuacją podróży lub zmianą trasy podróży do miejsca docelowego, przy zachowaniu porównywalnych warunków, bez dodatkowych kosztów i w najwcześniejszym możliwym terminie.
Jeśli Twoje dalekobieżne połączenie autokarowe lub autobusowe (250 km lub więcej) było odwołane, a podróż miała trwać dłuższej niż 3 godziny, przysługuje Ci również prawo do:
- przekąsek, posiłków lub napoi, proporcjonalnie do czasu oczekiwania, pod warunkiem że są one dostępne lub mogą być w racjonalny sposób dostarczone w autobusie lub w terminalu
- zakwaterowania, jeśli nocleg okaże się konieczny – przez maksymalnie 2 noce po cenie do kwoty 80 euro za noc – oraz transportu do miejsca zakwaterowania i z powrotem na terminal.
Uwaga
Jeśli Twój przejazd autobusem lub autokarem został odwołany ze względu na trudne warunki pogodowe lub klęskę żywiołową, usługodawca nie musi pokrywać kosztów zakwaterowania.
Odjazd Twojego autobusu lub autokaru był opóźniony
Jeżeli rozkładowa godzina odjazdu autobusu lub autokaru jest opóźniona lub jeśli połączenie jest odwołane, operator autobusu/autokaru lub operator terminalu musi poinformować Cię o sytuacji tak szybko, jak to możliwe, jednak nie później niż na 30 minut przed planową godziną odjazdu. W przypadku opóźnienia powinieneś zostać poinformowany o orientacyjnej godzinie odjazdu, gdy tylko taka informacja jest dostępna.
Jeżeli Twoje dalekobieżne połączenie autokarowe lub autobusowe (250 km lub więcej) ma opóźnienie wynoszące ponad 2 godziny, przewoźnik musi zaoferować Ci wybór między:
- zwrotem kosztów biletu oraz, w stosownych przypadkach, bezpłatną powrotną usługą przewozu do miejsca rozpoczęcia podróży, tak szybko jak to możliwe (jeżeli opóźnienie uniemożliwia Ci realizację Twoich planów) lub
- kontynuacją podróży lub podróżą zmienioną trasą do miejsca docelowego, przy zachowaniu porównywalnych warunków, w najwcześniejszym możliwym terminie i bez dodatkowych opłat.
Jeżeli operator nie zaoferuje Ci tych usług w przypadku wystąpienia opóźnienia, możesz złożyć skargę na późniejszym etapie i wystąpić o zwrot kosztów biletu oraz odszkodowanie w wysokości 50 proc. ceny biletu.
Jeżeli Twój dalekobieżny przejazd (na trasie dłuższej niż 250 km) miał planowo trwać ponad 3 godziny, a odjazd jest opóźniony o ponad 90 minut, masz również prawo do:
- przekąsek, posiłków lub napoi, proporcjonalnie do czasu oczekiwania, pod warunkiem że są one dostępne lub mogą być w racjonalny sposób dostarczone w autobusie lub w terminalu
- zakwaterowania, jeśli nocleg okaże się konieczny – przez maksymalnie 2 noce po cenie do kwoty 80 euro za noc – oraz transportu do miejsca zakwaterowania i z powrotem na terminal
Uwaga
Jeżeli opóźnienie było spowodowane trudnymi warunkami pogodowymi lub klęską żywiołową, usługodawca nie musi pokrywać kosztów zakwaterowania.
Twój bagaż został zgubiony lub uszkodzony podczas wypadku
Jeżeli Twój bagaż lub inne rzeczy osobiste zostaną zgubione lub uszkodzone z powodu wypadku autobusu lub autokaru na trasie dalekobieżnej (250 km lub więcej), przysługuje Ci prawo do odszkodowania. Dokładna kwota rekompensaty określona jest w przepisach krajowych, jednak maksymalny limit nie powinien być niższy niż 1 200 euro za sztukę bagażu.
Jeśli Twój wózek inwalidzki lub inne urządzenie wspomagające poruszanie się zostaną zniszczone lub zgubione, masz prawo do odszkodowania na pokrycie kosztów jego zastąpienia lub naprawy.
Zostałeś ranny w wypadku autobusowym lub autokarowym
Jeżeli zostaniesz ranny w wypadku autobusu lub autokaru dalekobieżnego (na trasie przekraczającej 250 km), masz prawo do odszkodowania. Dokładna kwota rekompensaty określona jest w przepisach krajowych, jednak maksymalny limit nie powinien być niższy niż 220 000 euro za osobę.
Przewoźnik autobusowy lub autokarowy musi również udzielić pierwszej pomocy, na przykład wezwać karetkę pogotowia ratunkowego, zapewnić wszelkie inne pilne praktyczne potrzeby, w tym wyżywienie, odzież i, w razie konieczności, zakwaterowanie.
Jesteś na utrzymaniu ofiary śmiertelnej wypadku autobusowego lub autokarowego
Jeżeli jesteś na utrzymaniu ofiary śmiertelnej wypadku autobusowego lub autokarowego, masz prawo do odszkodowania, w tym do pokrycia kosztów pogrzebu. Dokładna kwota rekompensaty określona jest w przepisach krajowych, jednak maksymalny limit nie powinien być niższy niż 220 000 euro za osobę.