Przepisy UE dotyczące pracy w transporcie drogowym

Jako kierowca transportu drogowego musisz przestrzegać określonych przepisów UE dotyczących czasu prowadzenia pojazdu, okresów odpoczynku oraz ich rejestrowania. Unijne przepisy mają zastosowanie do pojazdów ciężarowych o masie powyżej 3,5 tony lub autobusów i autokarów z co najmniej 10 miejscami siedzącymi (łącznie z miejscem kierowcy). Przepisów należy przestrzegać w przewozach długodystansowych lub przy dostawach krajowych i zagranicznych, niezależnie od tego, w którym kraju zarejestrowany jest pojazd, i bez względu na to, czy pracujesz na własny rachunek, czy dla firmy przewozowej.

Istnieją rodzaje przewozów, w przypadku których przepisy UE dotyczące czasu prowadzenia pojazdu nie mają zastosowania. Wyjątki opisano poniżej.

Przepisy UE dotyczące czasu prowadzenia pojazdu nie mają zastosowania do następujących rodzajów transportu:

  • regularne przewozy pasażerskie na trasach o długości do 50 km
  • przewozy większością pojazdów o masie do 7,5 tony materiałów, sprzętu itp. do użytku profesjonalnego kierowcy w odległości do 100 km od bazy
  • przewozy pojazdami o maksymalnej prędkości do 40 km/h
  • przewozy realizowane przez wojsko, służby obrony cywilnej i straż pożarną
  • przewozy pojazdami pomocy drogowej w promieniu 100 km od stacji pomocy drogowej
  • przewozy pojazdami specjalistycznymi wykorzystywanymi do celów pomocy humanitarnej, pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych, akcji ratowniczych lub do celów medycznych
  • przewozy pojazdami wykorzystywanymi przez siły odpowiedzialne za utrzymanie porządku publicznego
  • przewozy pojazdami poddawanymi próbom drogowym do celów rozwoju technicznego lub w ramach napraw albo konserwacji oraz pojazdami nowymi lub przebudowanymi, które nie zostały jeszcze dopuszczone do ruchu
  • przewozy pojazdami lub zespołami pojazdów o masie do 7,5 tony używanymi do niekomercyjnego przewozu towarów
  • przewozy pojazdami użytkowymi posiadającymi status prawny pojazdu zabytkowego w kraju UE, w którym są prowadzone, jeżeli te pojazdy są używane do niekomercyjnego przewozu osób lub towarów
  • przewozy pojazdami lub zespołami pojazdów o masie od 2,5 do 3,5 tony towarów na własny rachunek przedsiębiorstwa lub kierowcy (jeżeli prowadzenie pojazdu nie jest głównym zajęciem)
  • w niektórych krajach UE istnieją również wyjątki krajowe.

Z życia wzięte

Transport ciężkiego sprzętu i produktów przez rzemieślników

Matthias prowadzi w Niemczech szkółkę leśną i firmę ogrodniczą. Jego drzewa cieszą się dużą popularnością. Aby je dostarczyć i posadzić, musi przewieźć drzewa i koparkę na ciężarówce z przyczepą, której masa często przekracza 3,5 tony. Ale ponieważ łączna masa pojazdu wciąż nie przekracza 7,5 tony, a Matthias jeździ tylko do swoich klientów w promieniu 100 km od jego szkółki, unijne przepisy dotyczące czasu prowadzenia pojazdu nie mają tu zastosowania.

Nie tylko w krajach UE

Kierowcy zawodowi muszą przestrzegać tych przepisów we wszystkich krajach UE, a także w Szwajcarii, Liechtensteinie, Norwegii i Islandii. Poza tym obszarem w większości krajów europejskich i niektórych krajach środkowoazjatyckich kierowcy muszą przestrzegać zasad europejskiego porozumienia w sprawie kierowców w międzynarodowym transporcie drogowym PDF , w skrócie AETR. Większość przepisów AETR jest dostosowana do przepisów UE, ale istnieją wyjątki.

AETR różni się od przepisów UE dotyczących:

  • zwolnienia dla pojazdów przewożących towary rzemieślnicze
  • powrotu do firmy lub miejsca zamieszkania
  • możliwości skorzystania z dwóch następujących po sobie skróconych tygodniowych okresów odpoczynku
  • przerwania tygodniowych okresów odpoczynku.

Jak długo mogę prowadzić pojazd?

Możesz prowadzić:

  • przez 9 godzin dziennie (i dwa razy w tygodniu do 10 godzin dziennie)
  • przez 56 godzin tygodniowo (maksymalnie 90 godzin na dwa tygodnie)
  • wyjątkowo o godzinę dłużej, aby dotrzeć do Twojego miejsca zamieszkania lub przedsiębiorstwa, kiedy rozpoczynasz tygodniowy okres odpoczynku (lub o dwie godziny dłużej, aby rozpocząć regularny tygodniowy okres odpoczynku)

Należy pamiętać, że czas pracy obejmuje wszystkie rodzaje działalności w transporcie drogowym, takie jak:

  • kierowanie pojazdem
  • załadunek i rozładunek
  • pomoc pasażerom przy wsiadaniu i wysiadaniu z pojazdu
  • sprzątanie i konserwację techniczną
  • monitorowanie załadunku i rozładunku towarów
  • formalności administracyjne.

Jeśli jesteś kierowcą pracującym na własny rachunek, za czas pracy uznaje się również cały czas, kiedy musisz być na swoim stanowisku pracy / w pojeździe do dyspozycji klienta lub przedsiębiorstwa transportowego.

Jak długo należy odpoczywać?

Musisz zrobić przerwę lub odpoczynek:

  • przynajmniej przez 45 minut na każde 4 godziny i 30 minut czasu prowadzenia pojazdu (zamiast jednej możesz też zrobić dwie przerwy, po 15 i 30 minut)
  • przynajmniej 11 godzin odpoczynku na każde 24 godziny pracy, które można podzielić na dwa okresy odpoczynku (najpierw 3 godziny i potem 9 godzin, przez łącznie 12 godzin) lub przez skrócony czas 9 godzin nie więcej niż 3 razy między dwoma tygodniowymi okresami odpoczynku
  • 45 nieprzerwanych godzin odpoczynku po 6 dniach prowadzenia pojazdu i co najmniej 24 godziny co drugi tydzień (jeżeli jest skompensowany przed końcem trzeciego tygodnia równoważnym pojedynczym okresem odpoczynku dodanym do innego okresu odpoczynku wynoszącego co najmniej 9 godzin).

Uwaga

W wyjątkowych przypadkach możesz pracować do 60 godzin tygodniowo, ale średnio nie możesz pracować dłużej niż 48 godzin tygodniowo w okresie 4 miesięcy.

Z życia wzięte

Wjazd na prom lub pociąg w okresie odpoczynku

Po długiej podróży do Grecji i z powrotem Jack zaplanował, że regularny tygodniowy odpoczynek zrobi na pokładzie promu płynącego z Francji do Irlandii. Jednak w Cherbourgu okazało się, że prom ma 4 godziny opóźnienia. Nie szkodzi: Jack może rozpocząć okres odpoczynku, po 4 godzinach wjechać na prom, a po przybyciu na miejsce (ok. 19 godzin później) zjechać z promu i w Dublinie zrobić ostatnie 22 godziny odpoczynku. Dozwolone jest przerwanie regularnego dziennego lub skróconego tygodniowego okresu odpoczynku dwa razy, łącznie przez 1 godzinę, aby skorzystać z promu lub pociągu, pod warunkiem że kierowca ma wykupioną kabinę sypialną, koję lub kuszetkę. Podobnie regularny tygodniowy odpoczynek może zostać przerwany, pod warunkiem że podróż jest zaplanowana na co najmniej 8 godzin, a kierowca posiada kabinę sypialną.

Co najmniej raz na 4 tygodnie musisz wrócić do siedziby pracodawcy lub miejsca zamieszkania i zrobić tam regularny tygodniowy okres odpoczynku (lub dłuższy okres odpoczynku, aby zrekompensować skrócony czas odpoczynku).

Uwaga

Jeśli kierowców jest co najmniej dwóch (tzw. praca w załodze), możesz zrobić odpoczynek dzienny w okresie 30 godzin (zamiast 24 godzin) i możesz robić przerwy po 45 minut (co 4 i pół godziny) w pojeździe.

Aby ten wyjątek miał zastosowanie, od drugiej godziny jazdy w pojeździe musi być drugi kierowca.

Czym jest regularny tygodniowy okres odpoczynku?

Masz prawo do nieprzerwanego regularnego tygodniowego okresu odpoczynku trwającego co najmniej 45 godzin. Nie możesz spędzić tego czasu w pojeździe. Musisz mieć dostęp do odpowiedniego dla płci miejsca zakwaterowania wyposażonego w odpowiednią infrastrukturę noclegową i sanitarną. Tygodniowy okres odpoczynku można skrócić raz na dwa tygodnie, ale nigdy nie może on być krótszy niż 24 godziny. Każde skrócenie musi zostać zrekompensowane równoważnym pojedynczym okresem odpoczynku, dodawanym do innego okresu odpoczynku trwającego co najmniej 9 godzin przed końcem trzeciego kolejnego tygodnia.

W międzynarodowym transporcie towarów możesz skorzystać z dwóch następujących po sobie skróconych tygodniowych okresów odpoczynku za granicą, ale tylko jeżeli:

  • w ciągu czterech kolejnych tygodni korzystasz z co najmniej czterech tygodniowych okresów odpoczynku oraz
  • co najmniej dwa z tych czterech okresów to regularne tygodniowe okresy odpoczynku, oraz
  • w ramach kompensaty w następnym tygodniu możesz wrócić do domu lub do miejsca, w którym znajduje się siedziba przedsiębiorstwa, aby rozpocząć regularny tygodniowy okres odpoczynku trwający ponad 45 godzin.

Przewozy autokarowe za granicą

Jeżeli przewozisz pasażerów podczas przejazdu za granicą, a Twój przewóz trwa dłużej niż 24 kolejne godziny, możesz pracować do 12 następujących po sobie dni, pod warunkiem że tuż przed podróżą zrobiłeś/-aś 45 godzin regularnego tygodniowego odpoczynku i że po powrocie zrobisz dwa okresy odpoczynku jeden po drugim (co najmniej 69 godzin). Ta „zasada 12 dni” ma zastosowanie tylko wtedy, gdy na pokładzie znajduje się cyfrowy lub inteligentny tachograf. Między godz. 22.00 a 06.00 potrzebujesz drugiego kierowcy lub musisz robić 45-minutową przerwę co 3 godziny, a nie co 4,5 godziny.

Zawsze używaj tachografu

Jeżeli przepisy dotyczące czasu prowadzenia pojazdu mają do Ciebie zastosowanie, musisz rejestrować każdą podróż przy pomocy tachografu. Twój pracodawca musi przechowywać dokumentację przez co najmniej rok i możesz otrzymać jej kopię na żądanie. Odpowiednie służby mogą skontrolować tachograf w dowolnym momencie i miejscu na drodze lub na terenie przedsiębiorstwa.

Uwaga

Jeżeli nie dokonasz prawidłowej rejestracji czasu prowadzenia pojazdu, kraje mogą nałożyć kary lub wszcząć przeciwko Tobie postępowanie sądowe. W takim przypadku otrzymasz dowody na piśmie, które należy przechowywać w pojeździe.

Czy Twoje prawo jazdy jest ważne?

Prawo jazdy wydane w jednym kraju UE jest uznawane i akceptowane we wszystkich pozostałych krajach UE. Dotyczy to zarówno ujednoliconego europejskiego prawa jazdy, jak i „starego” prawa jazdy wydanego przed 2013 r.

Uwaga

Należy pamiętać, że w przypadku tymczasowego prawa jazdy możemy mieć do czynienia z pewnymi wyjątkami. Władze w Twoim kraju zamieszkania mogą wydać tymczasowe lub zastępcze prawo jazdy, na przykład jeżeli wiadomo, że wyrobienie nowego prawa jazdy lub przedłużenie ważności dotychczasowego zajmie trochę czasu. Nie wszystkie inne kraje uznają tymczasowe prawo jazdy.

Dowiedz się, jakie zasady dotyczące uznawania i wymiany prawa jazdy obowiązują w konkretnym kraju i sprawdź, czy wyjeżdżając do pracy w innym kraju UE, masz ważne prawo jazdy.

Czy jesteś kierowcą delegowanym?

Jeśli tymczasowo pracujesz jako kierowca w krajach UE innych niż kraj UE, w którym Twój pracodawca ma siedzibę, jesteś kierowcą oddelegowanym do pracy za granicę.

  • Kabotaż: transport krajowy w innym kraju UE (nie w kraju, w którym Twój pracodawca ma siedzibę)
  • Cross-trade: transport między dwoma krajami, ale poza krajem UE, w którym Twój pracodawca ma siedzibę
  • Przejazdy bez ładunku w związku z kabotażem lub transportem cross-trade
  • Każdy element operacji transportu kombinowanego będący kabotażem lub cross-trade

W przypadku kierowców delegowanych zastosowanie mają szczegółowe przepisy dotyczące wymogów administracyjnych i wynagrodzenia.

  • Operacje dwustronne obejmujące wyjazd za granicę, ale rozpoczynające się lub kończące w kraju, w którym ma siedzibę pracodawca
  • Dodatkowy załadunek/rozładunek w ograniczonym zakresie, wykonywany w krajach, przez które przejeżdżasz w ramach operacji dwustronnej
  • Tranzyt, czyli przejazd przez inne kraje bez załadunku/rozładunku
  • Przejazdy bez ładunku wykonywane w związku z przewozami dwustronnymi
  • Każdy element operacji transportu kombinowanego będący przewozem dwustronnym

Obowiązki administracyjne podczas oddelegowania

W przypadku kontroli drogowej musisz być w stanie przedstawić:

  • kopię zgłoszenia delegowania (w wersji elektronicznej lub papierowej)
  • dowód, że przewóz odbywa się w przyjmującym kraju UE (np. list przewozowy)
  • zapisy z tachografu.

Pracodawca musi sprawdzić, czy masz do dyspozycji niezbędne dokumenty. Więcej informacji o pracownikach delegowanych

Jakie jest minimalne wynagrodzenie kierowców delegowanych?

Twój pracodawca musi zagwarantować, że Twoje wynagrodzenie jest zgodne z przepisami krajowymi dotyczącymi kierowców w kraju UE, do którego jesteś oddelegowany/-a. Oznacza to, że musi on podwyższyć Twoje wynagrodzenie, jeżeli w kraju, do którego Cię oddelegowano, płace są wyższe. Płace różnią się w poszczególnych krajach UE, ponieważ zależą od ustawodawstwa krajowego. Sprawdź, jak wygląda sytuacja w poszczególnych krajach.

* Informacje są jeszcze niedostępne.

Dodatkowe informacje

Zobacz również

Prawo UE

Potrzebujesz pomocy lub porady?

Skontaktuj się z serwisami ds. pomocy

Twoja Europa – Porady

Serwis „Twoja Europa – Porady" udziela specjalistycznych porad dotyczących wszelkich problemów ze stosowaniem prawa UE w innych krajach UE.

Uzyskaj poradę na temat swoich praw w UE

Możesz również skorzystać z wyszukiwarka działu pomocy, aby znaleźć odpowiedź na swoje pytanie.

Ostatnio sprawdzono: 29/08/2024
Udostępnij tę stronę