Najczęściej zadawane pytania - Emerytura państwowa za granicą
Obecnie pracuję we Włoszech. Czy moje poprzednie okresy ubezpieczenia w Rumunii, przed przystąpieniem tego kraju do UE, zostaną uwzględnione przy ustalaniu przysługujących mi świadczeń emerytalnych?
TAK — Dzięki unijnym zasadom koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego nie przepadają składki, które opłacałeś w krajach członkowskich jeszcze przed ich przystąpieniem do UE.
Pracowałem w kilku krajach UE i zamierzam wkrótce przejść na emeryturę. Gdzie powinienem się o nią ubiegać?
Jeśli pracowałeś w kilku krajach UE, w każdym z nich możesz mieć określone prawa do świadczeń emerytalnych.
Kiedy osiągniesz wiek emerytalny, o emeryturę musisz się zwykle ubiegać w kraju, w którym mieszkasz lub w kraju, w którym znajdowało się Twoje ostatnie miejsce pracy. Ten kraj jest wówczas odpowiedzialny za rozpatrzenie Twojego wniosku i zgromadzenie danych o składkach emerytalnych wpłaconych przez Ciebie we wszystkich krajach, w których mieszkałeś.
Jeśli nigdy nie byłeś zatrudniony w kraju, w którym teraz mieszkasz, musisz zwrócić się do odpowiedniej instytucji kraju, w którym znajdowało się Twoje ostatnie miejsce pracy. Tam zostanie rozpatrzony Twój wniosek.
Co powinienem zrobić, jeśli wiek emerytalny w krajach, w których pracowałem, jest różny?
W jednym kraju prawo do emerytury może Ci przysługiwać w wieku 60 lat, w innym musisz czekać do 67 roku życia. W takiej sytuacji ważne jest wcześniejsze zasięgnięcie informacji o tym, jak zmiana terminu przejścia na emeryturę wpłynie na Twoją sytuację. Informacji powinieneś zasięgnąć we wszystkich krajach, w których pracowałeś.
Przejście na emeryturę w jednym kraju wcześniej niż w innym może mieć wpływ na kwoty, które będą Ci wypłacane. Dodatkowej porady może Ci udzielić właściwy organ kraju, w którym mieszkasz, i/lub władze krajów, w których pracowałeś.
Czy nadal mogę otrzymywać rentę rodzinną, jeśli zamieszkam w innym kraju UE?
TAK — Zasadniczo przepisy dotyczące renty przysługującej wdowom/wdowcom lub sierotom są takie same jak te, które dotyczą rent inwalidzkich i emerytur. Zwłaszcza renty rodzinne muszą być wypłacane niezależnie od tego, w którym kraju UE mieszka osoba uprawniona.
Gdzie powinienem ubiegać się o rentę inwalidzką, jeśli mieszkałem i pracowałem w kilku krajach UE?
Z reguły rentę inwalidzką będzie Ci oddzielnie wypłacał każdy kraj UE, w którym byłeś zatrudniony. Możesz ubiegać się o rentę inwalidzką w kraju, w którym mieszkasz, lub w kraju, w którym ostatnio byłeś objęty systemem zabezpieczenia społecznego.
Urząd, któremu przedstawisz swój wniosek, przekaże go właściwym organom we wszystkich innych krajach UE, w których byłeś zatrudniony. Aby ułatwić rozpatrzenie wniosku, powinieneś podać szczegółowe informacje na temat swojej pracy i/lub składek opłacanych w poszczególnych krajach.
Czy władze innych krajów mają obowiązek uznania mojej grupy inwalidzkiej, jak ustalił ją lekarz w kraju, w którym teraz mieszkam?
NIE — Kryteria oceny stopnia niepełnosprawności różnią się w zależności od kraju.
Pewne wyjątki od tej ogólnej zasady uzgodniły między sobą Belgia, Francja i Włochy.
Czy muszę wracać do kraju, który wypłaca mi rentę, żeby poddać się ewentualnie wymaganej kontroli?
Jeśli mieszkasz lub przebywasz w jednym kraju UE, ale Twoja renta wypłacana jest w innym, wszelkie niezbędne kontrole administracyjne i badania medyczne przeprowadza się zwykle w kraju, w którym mieszkasz lub przebywasz.
Możliwe jest jednak, że będziesz musiał wrócić na niektóre badania do kraju wypłacającego Ci rentę (jeśli Twój stan zdrowia na to pozwala), zwłaszcza aby sprawdzić, czy zmienił się Twój stopień niepełnosprawności.
Czy mogę uzyskać zwrot składek emerytalnych, które opłacałem w Szwecji, jeśli zamieszkam w Austrii?
NIE — Nie stracisz jednak zgromadzonych składek. Będziesz otrzymywać oddzielną emeryturę z każdego kraju UE, w którym byłeś zatrudniony lub opłacałeś składki co najmniej przez rok przed osiągnięciem wieku emerytalnego obowiązującego w tym kraju.
Pracowałem w różnych krajach UE, m.in. we Francji, gdzie wkrótce zamierzam przejść na emeryturę. Czy wszystkie składki, które opłacałem w poszczególnych krajach, sumują się i w ten sposób ustalane są przysługujące mi świadczenia emerytalne we Francji?
NIE — Nie otrzymasz francuskiej emerytury, która uwzględniałaby wszystkie lata przepracowane w krajach UE. Będziesz otrzymywał oddzielną emeryturę z każdego państwa, w którym pracowałeś przez co najmniej rok.
Wysokość Twojej emerytury zostanie obliczona na podstawie składek opłaconych w każdym kraju: kwota, jaką otrzymasz z każdego z nich, będzie odpowiednia do długości Twojego okresu ubezpieczenia społecznego w danym kraju.
Okres przepracowany przeze mnie w Irlandii jest zbyt krótki do nabycia uprawnień emerytalnych. Czy w związku z tym tracę opłacone składki?
NIE — Twoje okresy składkowe w innych krajach UE zostaną uwzględnione. Wszystkie okresy zostaną zsumowane i wysokość Twojej emerytury w Irlandii zostanie obliczona z zastosowaniem zasady proporcjonalności.
Te same zasady obowiązują również inne kraje. Jeśli w Irlandii płaciłeś składki przez okres krótszy niż jeden rok, można zastosować specjalną zasadę (niektóre kraje nie zapewniają emerytury za krótkie okresy): miesiące, w których byłeś ubezpieczony lub mieszkałeś w Irlandii, nie przepadną, lecz zostaną uwzględnione przy obliczaniu Twojej emerytury przez inny kraj lub inne kraje, w których pracowałeś dłużej.