Normen in Europa

Wat zijn normen?

Normen zijn vrijwillige richtsnoeren die beschrijven hoe producten, diensten en bedrijfsprocessen zouden moeten werken. Normen bieden technische specificaties die helpen om allerlei diensten en producten veilig, betrouwbaar en gebruiksvriendelijk te maken, van veiligheidshelmen en opladers voor mobiele telefoons tot toegankelijkheidsvereisten voor het openbaar vervoer.

Hoewel het gebruik van normen niet verplicht is, kan het belangrijke voordelen opleveren, zoals betere veiligheid en kwaliteit, meer consumentenvertrouwen en nieuwe mogelijkheden op de markt.

Wat zijn geharmoniseerde normen?

Geharmoniseerde normen zijn een speciale categorie Europese normen die op verzoek van de Europese Commissie door een Europese normalisatieorganisatie worden ontwikkeld.

De technische voorschriften van de EU-wetgeving zijn altijd verplicht. Het gebruik van geharmoniseerde normen is echter meestal vrijwillig. Door de normen toe te passen, kunnen fabrikanten en dienstverleners aantonen dat hun producten of diensten in overeenstemming zijn met de EU-wetgeving. Als alternatief kunnen ook andere technische oplossingen gebruikt worden, mits die hetzelfde niveau van naleving opleveren.

Hoe worden deze normen opgesteld?

Normen worden ontwikkeld door particuliere normalisatieorganisaties. Deze organisaties raadplegen bedrijven, deskundigen, consumenten en andere belanghebbenden over de behoefte aan gemeenschappelijke regels om producten, diensten en processen beter op elkaar af te stemmen.

Op Europees niveau worden normen opgesteld door drie Europese normalisatieorganisaties:

• het Europees Comité voor Normalisatie (CEN )
• het Europees Comité voor elektrotechnische normalisatie (Cenelec )
• het Europees Instituut voor telecommunicatienormen (ETSI ).

Op nationaal niveau is normalisatie de verantwoordelijkheid van nationalenormalisatie-instellingen, die:

• nationale normen vastleggen en publiceren
• alle Europese normen als identieke nationale normen aannemen
• en eventuele tegenstrijdige nationale normen intrekken.

Europese normalisatieorganisaties en de nationale normalisatie-instellingen moeten hun werkprogramma’s publiceren en de Europese Commissie en belanghebbenden daarvan op de hoogte brengen. Via deze programma’s verstrekken de organisaties in een vroeg stadium informatie over welke normen worden ontwikkeld of herzien, zodat u gemakkelijker op veranderingen kunt anticiperen en zich kunt voorbereiden op gewijzigde of nieuwe normen.

U kunt aan normalisatieactiviteiten deelnemen in de technische comités of werkgroepen die door uw nationale normalisatie-instelling worden georganiseerd. Zo kunt u expertise bijdragen en invloed uitoefenen op de ontwikkeling van normen die relevant zijn voor uw sector.

Hoe vind ik een norm?

Europese normen kunt u vinden via een van de zoekmachines op de webportalen van de Europese normalisatieorganisaties:

• Cenelec voor elektrotechnische normen
• ETSI voor telecommunicatienormen
• CEN en voor alle andere sectorale normen.

Iedere nationale normalisatie-instelling heeft een eigen zoekmachine. Hier vindt u een overzicht van de normalisatie-instellingen en kunt u de nationale werkprogramma's raadplegen.

Zie ook:

• de Europese vereniging voor de coördinatie van de consumentenvertegenwoordiging bij normalisatie (ANEC)
• de Milieucoalitie voor normen (ECOS)
• de vereniging Small Business Standards en