Rozpoczęcie działalności
Jeśli chcesz założyć nową firmę, pamiętaj o zapoznaniu się z odpowiednimi przepisami i procedurami UE i znalezieniu środków finansowych i zasobów.
Jakie masz prawa?
Obywatele UE mają prawo:
- założyć własną firmę (także w formie jednoosobowej działalności gospodarczej) w dowolnym kraju UE bądź w Islandii, Norwegii lub Liechtensteinie
- otworzyć oddział lub filię istniejącego przedsiębiorstwa z siedzibą w UE (które jest już zarejestrowane w jednym z krajów UE).
Wymogi
Wymogi administracyjne w poszczególnych krajach różnią się. UE zachęca jednak wszystkie kraje do wprowadzenia zasad, które ułatwią zakładanie nowych firm. Zasady te obejmują:
- czas założenia firmy nieprzekraczający 3 dni roboczych
- koszt nieprzekraczający 100 euro
- możliwość dopełnienia wszelkich formalności za pośrednictwem jednego organu administracyjnego
- możliwość dopełnienia wszelkich formalności rejestracyjnych przez internet.
Najczęstsze formy prawne działalności gospodarczej w UE
Do wyboru jest kilka form prawnych, zależnie od kraju. Dla każdej z nich obowiązują różne przepisy dotyczące odpowiedzialności, podatków, kosztów założenia i własności. W skrócie:
Ogólne struktury przedsiębiorstw
- Jednoosobowa działalność gospodarcza – przedsiębiorstwo będące własnością jednej osoby i przez nią prowadzone. Właściciel zachowuje dla siebie wszystkie zyski, ale ponosi osobistą odpowiedzialność za długi lub roszczenia prawne. Jest to najprostszy i najtańszy sposób założenia firmy.
- Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – (LLC / Ltd / SARL / GmbH / Srl itp.). Forma organizacyjna przedsiębiorstwa z oddzielną osobowością prawną. Majątek osobisty jest chroniony przed długami i zobowiązaniami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej. Co do zasady wymagany jest minimalny wkład kapitałowy i formalna rejestracja.
- Spółka osobowa – działalność, którą prowadzą co najmniej dwie osoby. Partnerzy dzielą się zarówno obowiązkami zarządczymi, jak i odpowiedzialnością.
- Spółdzielnia – przedsiębiorstwo należące do jej członków i prowadzone przez nich wspólnie. Dzielą oni między siebie zyski i wspólnie podejmują decyzje. Jest to forma popularna w takich sektorach jak rolnictwo, usługi, handel detaliczny i mieszkalnictwo.
Struktury przedsiębiorstw specyficzne dla UE
- Spółdzielnia europejska (SCE) – ogólnounijna forma prawna spółdzielni działających równocześnie w wielu krajach UE. Umożliwia ona spółdzielniom łączenie się oraz prowadzenie działalności w różnych krajach w oparciu o jednolite ramy prawne.
- Spółka europejska (SE) – forma prawna w UE dla dużych publicznych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, prowadzących działalność w całej UE. Upraszcza ona operacje transgraniczne i umożliwia stworzenie wspólnej struktury w różnych krajach UE.
- Europejskie ugrupowanie interesów gospodarczych (EUIG) – struktura prawna w UE, która umożliwia członkom z różnych krajów współpracę w zakresie działalności gospodarczej przez dzielenie się zasobami lub umiejętnościami, bez utraty niezależności. Członkami mogą być przedsiębiorstwa, organizacje lub osoby fizyczne, pod warunkiem, że co najmniej dwa podmioty pochodzą z różnych krajów UE.
Uwaga
Formy prawne mogą mieć różne nazwy w poszczególnych krajach. Różne mogą też być przepisy, podatki i wymogi kapitałowe. Przed zarejestrowaniem działalności zawsze sprawdź przepisy krajowe.
Rejestracja działalności gospodarczej i uzyskiwanie zezwoleń
Gdy wybierzesz już formę prawną, zazwyczaj będziesz musieć zarejestrować swoją firmę, a w niektórych przypadkach złożyć wniosek o specjalne zezwolenia lub licencje.
W każdym kraju UE utworzono pojedyncze punkty kontaktowe (PSC), które mają usprawniać procedury, takie jak rejestracja nowej firmy i uzyskanie wszelkich niezbędnych zezwoleń lub licencji. Mimo że punkty te koncentrują się głównie na przedsiębiorstwach świadczących usługi, ich oferta jest również częściowo nakierowana na inne rodzaje przedsiębiorstw. Niektóre pojedyncze punkty kontaktowe są częścią portali administracji elektronicznej, które są przeznaczone dla wszystkich przedsiębiorstw.
- Dowiedz się, jak zarejestrować swoją firmę i ubiegać się o zezwolenia lub licencje.
- Skorzystaj z wyszukiwarki usług wsparcia w portalu „Your Europe”, aby znaleźć pojedyncze punkty kontaktowe.
Rejestracja na potrzeby podatku VAT i obowiązki w tym zakresie
Większość przedsiębiorstw prowadzących działalność w UE musi zarejestrować się do celów podatku od wartości dodanej (VAT). Często obowiązek rejestracji jest uzależniony od przekroczenia określonego progu obrotów, ale może również zależeć od rodzaju prowadzonej działalności (zwłaszcza w przypadku sprzedaży transgranicznej lub usług cyfrowych).
Po zarejestrowaniu się musisz pobierać VAT, składać deklaracje i prowadzić ewidencję.
Rachunkowość
Przedsiębiorstwa w UE, niezależnie od ich rozmiaru, muszą sporządzać i przechowywać roczne sprawozdania finansowe. Zależnie od liczby zatrudnionych, bilansu i rocznego obrotu, możesz kwalifikować się do korzystania z uproszczonych wymogów w zakresie sprawozdawczości.
Zatrudnianie pracowników
Jeśli planujesz zatrudniać pracowników, musisz przestrzegać unijnych i krajowych przepisów dotyczących umów o pracę, warunków pracy i zabezpieczenia społecznego. Pracodawcy są zwykle odpowiedzialni za rejestrację pracowników, zapewnienie bezpiecznego środowiska pracy i spełnienie minimalnych norm pracy.
Źródła finansowania i wsparcia
Istnieje kilka projektów dotyczących pomocy dla firm, które stawiają pierwsze kroki w UE:
- Start-up Europe zwiększa możliwości tworzenia sieci kontaktów między zaawansowanymi technologicznie przedsiębiorstwami typu start-up i scale-up, inwestorami, akceleratorami, sieciami korporacyjnymi, uniwersytetami i mediami informacyjnymi.
- Partnerstwo Start-up Europe jest zintegrowaną ogólnoeuropejską otwartą platformą innowacji, która pomaga w rozwoju najlepszych unijnych przedsiębiorstw typu scale-up.
- Portal InvestEU łączy inwestorów i promotorów projektów w ramach jednej ogólnounijnej bazie danych zawierającej informacje o możliwościach inwestycyjnych w UE.
- „Akcelerator” Europejskiej Rady ds. Innowacji (EIC) wspiera małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) oraz start-upy w rozwijaniu działalności za pomocą grantów i inwestycji.
- Program „Erasmus” dla młodych przedsiębiorców to program transgranicznej wymiany biznesowej oferujący początkującym przedsiębiorcom możliwość współpracy z doświadczonym przedsiębiorcą z innego kraju UE.
Informacje o funduszach unijnych i o tym, jak uzyskać dostęp do finansowania.
Zobacz również:
- Interaktywna mapa: firmy finansowane przez Unię poprzez instrument na rzecz MŚP
- Znajdź spółkę: informacje o spółkach w UE
- Portal dla kobiet-przedsiębiorców
Wyszukaj przepisy krajowe dotyczące rozpoczynania działalności gospodarczej.