Mistoqsijiet frekwenti - Drittijiet tal-passiġġieri tal-ajru
Linja tal-ajru Ewropea reċentement tilfitli l-bagalja. Ressaqt ilment lill-kumpanija tal-ajru, iżda m'iniex kompletament sodisfatt bir-reazzjoni tagħhom. Nista' nressaq ilment quddiem xi ħaddieħor?
IVA - Għal titjira transfruntiera, tista' tikkuntattja ċ-Ċentru Ewropew tal-Konsumatur ta' pajjiżek. Għal titjira domestika, ikkuntattja liċ-ċentru nazzjonali tal-konsumatur f'pajjiżek.
Meta bbukkjajt titjira reċentement u ġejt biex inħallas, kont ixxokkjat bl-ispiża finali ladarba żdiedu t-taxxi u l-imposti. Il-linji tal-ajru huma mistennija li juru l-prezz totali tal-biljett, inklużi t-taxxi u l-imposti, viżibbli mill-bidu?
IVA - u l-ispiża għal kull oġġett (il-vjaġġ, it-taxxi, l-imposti, l-imposti miżjuda u t-tariffi) għandha tintwera b’mod ċar.
Jekk jien nivvjaġġa minn barra l-UE, pereżempju mill-Istati Uniti għal Pariġi, għandi xi drittijiet jekk it-titjira tiegħi hija kkanċellata?
IVA - f’dan il-każ japplikaw id-drittijiet tal-passiġġieri tal-UE jekk it-titjira tiegħek titħaddem minn trasportatur liċenzjat f’pajjiż tal-UE. Jekk it-titjira tiegħek hija operata minn trasportatur mhux mill-UE, jista’ jkollok drittijiet skont il-liġi rilevanti tal-pajjiż fejn it-trasportatur huwa liċenzjat.
Ibbukkjajt titjira għal Barċellona minn Ruma. Minħabba traffiku kbir, wasalt fl-ajruport tard iżda eżatt qabel ma għalqu l-bibien għat-titjira. Ma tħallejtx nitla’ fuq it-titjira. Għandi xi drittijiet?
LE - peress li inti ma kkonformajtx mar-rekwiżit biex tippreżenta ruħek għaċ-check-in fil-ħin stipulat.
Hemm limitu ta’ żmien li fih nista’ niftaħ kawża għal kumpens għal titjira kkanċellata?
Dan jiddependi fuq il-liġi nazzjonali f’kull pajjiż Ewropew u għalhekk ivarja madwar l-UE. Iċċekkja mal-Korp tal-Infurzar Nazzjonali fil-pajjiż ikkonċernat jew maċ-ċentru nazzjonali tal-konsumatur għal aktar informazzjoni.
Għandi xi drittijiet jekk nitlef titjira ta’ konnessjoni?
IVA - jekk it-titjiriet huma parti minn riżervazzjoni unika, u int tasal fid-destinazzjoni finali tiegħek b'dewmien ta’ 3 sigħat jew aktar, u d-dewmien ma ġiex ikkaġunat minn ċirkostanzi straordinarji, int intitolat għal kumpens finanzjarju.
It-titjira tiegħi se titlaq minn Berlin dalgħodu iżda għadni kif irċevejt sms mil-linja tal-ajru li t-titjira tiegħi ġiet ikkanċellata. Għandi xi drittijiet?
IVA - għandek drittijiet skont ir-regoli tal-UE. Int intitolat għal rimborż tal-ispejjeż sħaħ tal-biljett għall-parti tal-vjaġġ ikkanċellat jew bdil tar-rotta mal-ewwel opportunità. Jekk diġà tinsab fl-ajruport u tagħżel rotta differenti, inti intitolat ukoll għal ikel u xorb skont il-ħin ta’ stennija tiegħek, u żewġ telefonati, sms jew emails. Int intitolat ukoll għal akkomodazzjoni għal lejl jekk tingħata rotta ġdida l-għada tat-titjira ppjanata tiegħek u, skont iċ-ċirkostanzi, għal kumpens monetarju.
Jekk l-ajruplan għandu difett tekniku, dan jista’ jitqies bħala “ċirkostanzi straordinarji”?
LE – problema teknika li toħroġ waqt il-manutenzjoni normali tal-ajruplan jew li tiġi
kkawżata min-nuqqas ta’ manutenzjoni tajba ta’ inġenju tal-ajru ma tistax titqies
bħala “ċirkostanzi straordinarji”.
IVA - jekk id-difett tekniku kien relatat ma’ inċident li ma kienx ikkawżat mill-attività
normali tal-linji tal-ajru u jaqa’ barra l-kontroll tagħhom minħabba n-natura jew
l-oriġini tiegħu. Pereżempju difett tal-manifattura moħbi li ġie skopert mill-manifattur
tal-ajruplan jew minn awtorità kompetenti, jew ħsara lill-inġenju tal-ajru kkawżata
minn atti ta’ sabotaġġ jew terroriżmu jikkwalifikaw bħala ċirkostanzi straordinajri.
It-titjira tiegħi ġiet affettwata minn dewmien u wasalt 4 sigħat tard fid-destinazzjoni tiegħi. Jien intitolat għal kumpens finanzjarju?
IVA - jekk tasal fid-destinazzjoni finali tiegħek b’dewmien ta’ 3 sigħat jew aktar, jista’ jkun li tkun intitolat għal kumpens finanzjarju, sakemm id-dewmien ma jkunx ġie kkważat minn ċirkostanzi straordinarji. Jekk it-titjira tiegħek tiġi affettwata minn dewmien ta’ sagħtejn jew aktar fil-ħin tat-tluq, il-linja tal-ajru trid toffrilek il-kura (ikel u xorb, u jekk ikun hemm bżonn, akkomodazzjoni). Jekk dan id-dewmien ifisser li inti tasal fid-destinazzjoni finali tiegħek b’dewmien ta’ aktar minn 3 sigħat, tista’ wkoll tkun intitolat għal kumpens finanzjarju.
Meta wasalt fiċ-check-in, infurmawni li t-titjira tiegħi Brussell-Varsavja kienet ġiet ikkanċellata. Għażilt li ma nivvjaġġax u ġejt infurmat li l-prezz tal-biljett tiegħi se jkun rimborżat u li se nirċievi kumpens finanzjarju. Għaddew ħafna ġimgħat u għadni ma rċevejt xejn. Hemm limitu ta' żmien għall-ħlas ta’ rifużjonijiet u kumpens?
IVA - kellek tirċievi r-rifużjoni tal-ispiża tal-biljett tiegħek fi żmien sebat ijiem tal-kanċellazzjoni. Il-ħlas ta’ kumpens jiddependi fuq ir-raġuni għall-kanċellazzjoni tat-titjira iżda r-regoli tal-UE ma jipprevedux limitu ta' żmien għall-ħlas ta’ kumpens.
Jien intitolat għal kumpens għat-titjiriet li ġew ikkanċellati biss jew nista’ ningħata kumpens ukoll għal titjiriet imdewma?
It-tnejn li huma. B’titjiriet ikkanċellati/imdewma, ma tingħatax kumpens jekk il-kanċellazzjoni/id-dewmien kien dovut għal ċirkostanzi straordinarji pereżempju minħabba temp ħażin. Meta l-kanċellazzjoni/id-dewmien kien dovut għal ċirkostanzi straordinarji, jista’ ma jkollox dritt għal kumpens, iżda l-kumpanija tal-ajru xorta waħda għandha toffrilek għajnuna (rimborż jew rotta ġdida) u kura (ikel u/jew akkomodazzjoni) waqt li tkun qed tistenna trasport alternattiv.
It-titjira tiegħi ġiet ikkanċellata minħabba strajk mill-istaff tal-linja tal-ajru. X'inhuma d-drittijiet tiegħi? Jien intitolat għal kumpens finanzjarju?
Irrispettivament miċ-ċirkostanzi, jekk it-titjira tiegħek tiġi kkanċellata għandek dejjem id-dritt għal waħda mill-għażliet li ġejjin: rimborż tal-biljett tiegħek, rotta ġdida jew titjira ta’ ritorn kif ukoll id-dritt għall-assistenza.
Jista’ wkoll ikollok id-dritt għal kumpens (jekk ġejt infurmat anqas minn 14-il jum qabel id-data tat-tluq skedata). Madankollu, ma jingħatax kumpens jekk l-operatur tal-ajru jista’ juri li l-kanċellazzjoni ġiet ikkawżata minn ċirkostanzi staordinarji.
Strajk organizzat mill-istaff tat-trade union ta’ trasportatur tal-ajru maħsub biex isostni t-talbiet tal-ħaddiema ma jikkostitwixxix “ċirkustanza straordinarja”. Għalhekk, azzjoni ta’ strajk intern ma teħlisx lil-linja tal-ajru mill-obbligu tagħha li tħallas kumpens fil-każ ta’ kanċellazzjoni jew dewmien twil ta’ titjiriet. Madankollu, l-istrajks “esterni” għal-linja tal-ajru, bħal azzjoni ta’ strajk meħuda mill-kontrolluri tat-traffiku tal-ajru jew mill-istaff tal-ajruport, jistgħu jikkostitwixxu ċirkostanza straordinarja.
Jekk il-linja tal-ajru ma tagħtikx spjegazzjoni sodisfaċenti, tista’ tikkuntattja lill-awtorità nazzjonali en tiegħek għal aktar assistenza.
Xtrajt il-biljett tal-ajru mil-linja tal-ajru X imma spiċċajt nivvjaġġa fuq titjira tal-linja tal-ajru Y. Jekk jinqala’ xi ħaġa, lejn liema linja tal-ajru għandi nindirizza l-ilment tiegħi? Min minnhom hu responsabbli?
Il-linja tal-ajru operattiva tista’ ma tkunx dik li effettivament tieħdok fid-destinazzjoni
tiegħek. Madankollu, huma responsabbli jekk xi ħaġa tmur ħażin, u għalhekk għandek
dejjem tindirizza l-ilment tiegħek lil-linja tal-ajru operattiva.
Għal titjiriet ta’ code-sharing - titjiriet mibjugħa minn diversi linji tal-ajru
iżda operati minn linja tal-ajru waħda - il-linja tal-ajru Y hija responsabbli.
Għal kiri bl-ekwipaġġ – arranġamenti ta’ kiri fejn il-linja tal-ajru operattiva X
tikri ajruplan u l-ekwipaġġ kollu mil-linja tal-ajru Y – il-linja tal-ajru X hija
responsabbli.
Il-linja tal-ajru biddlet il-ħin tat-tluq u t-titjira tiegħi issa titlaq aktar kmieni milli kien oriġinarjament skedat. X'nista' nagħmel?
Konna bbukkjajna titjira lejn Venezja, iżda l-linja tal-ajru biddlet id-destinazzjoni tat-titjira tagħna u wasalna f’Bologna. Kellna norganizzaw it-trasport tagħna stess lejn Venezja. X’inhuma d-drittijiet tagħna?
Skont ir-regoli tal-UE, titjira li tiġi ddevjata lejn ajruport ieħor, li ma sservix
l-istess belt jew reġjun bħall-ajruport li għalih ikun sar il-booking, għandha tiġi
ttrattata bħala titjira kkanċellata. Bl-inżul f’Bologna minflok Venezja l-linja tal-ajru
kkanċellat it-titjira tiegħek lejn Venezja, peress li l-ajruport ta’ Bologna ma jservix
l-istess belt jew reġjun bħall-ajruport ta’ Venezja. Għandek l-istess drittijiet bħal
fil-każ ta’ kanċellazzjoni ta’ titjira; barra minn hekk, tista’ titlob l-ispejjeż
li ġarrabt biex tasal Venezja.
Li kieku l-linja tal-ajru pprovdiet għat-trasport tiegħek lejn Venezja, eż. b’xarabank
jew b’taxi, it-titjira kienet titqies bħala ttardjata.
Suppost kellna nitilqu minn Amsterdam, iżda t-titjira issa se titlaq minn Düsseldorf. Kif għandu jiġi ttrattat dan?
Is-sitwazzjoni fejn trasportatur jiddeċiedi li jkollu titjira titlaq minn ajruport differenti minn dak oriġinarjament skedat għandha tiġi ttrattata bl-istess mod bħal devjazzjoni ta’ titjira lejn ajruport differenti. It-titjira titqies bħala kkanċellata sakemm il-linja tal-ajru ma tipprovdix għat-trasferiment ta’ passiġġieri mill-ajruport oriġinarjament skedat għall-ajruport tat-tluq il-ġdid.