Doiciméid taistil do náisiúnaigh den Aontas Eorpach
Doiciméid a theastaíonn uait chun taisteal san Aontas agus i dtíortha Schengen
Mar náisiúnach den Aontas Eorpach, tá sé de cheart agat taisteal gan bhac sna 27 mBallstát den Aontas agus san Íoslainn, i Lichtinstéin, san Iorua agus san Eilvéis (tíortha nach Ballstáit den Aontas iad ach ar baill de limistéar Schengen iad) agus pas bailí nó cárta aitheantais náisiúnta (cárta aitheantais) leat. Ní mór do do dhoiciméad taistil a bheith bailí ar an lá taistil. Ní mór do leanaí agus do mhionaoisigh a bpas nó a gcárta aitheantais féin a bheith acu – faigh tuilleadh eolais faoi bheith ag taisteal le mionaoisigh bg cs da de el en es et fi fr hr hu it lt lv mt nl pl pt ro sk sl sv. Má tá tú ag taisteal le baill teaghlaigh nach saoránaigh den Aontas iad bg cs da de el en es et fi fr hr hu it lt lv mt nl pl pt ro sk sl sv, cinntigh na rialacha sonracha a bhaineann leo.
Cathain is gá dom pas nó cárta aitheantais a thaispeáint?
De ghnáth, ní gá duit do phas ná do chárta aitheantais a thaispeáint agus tú ag trasnú teorainneacha inmheánacha limistéar Schengen. Mar sin féin, ceadaítear do thíortha uile limistéar Schengen (féach thíos) rialuithe sealadacha teorann a athbhunú in imthosca urghnácha, mar shampla, i gcás ina mbeadh baol ann don bheartas poiblí nó don tslándáil náisiúnta. Féach leat eolas níos mionsonraithe agus níos cothroime le dáta faoi rialuithe sealadacha teorann. Nuair a chuireann tír i limistéar Schengen rialuithe sealadacha teorann i bhfeidhm, ní mór duit pas nó cárta aitheantais bailí a thaispeáint.
Ní mór duit pas nó cárta aitheantais bailí a thaispeáint freisin má thaistealaíonn tú idir tír atá i limistéar Schengen agus an Chipir nó Éire. Ní mór duit pas nó cárta aitheantais bailí a thaispeáint freisin nuair a chuireann tír rialuithe sealadacha teorann i bhfeidhm.
| Limistéar Schengen | |||
|---|---|---|---|
| Ballstáit den Aontas Eorpach | tíortha nach Ballstáit den Aontas iad | ||
| An Bheilg, an Bhulgáir, an Chipir*, an Chróit, an Danmhairg, an Eastóin, an Fhionlainn, an Fhrainc, an Ghearmáin, an Ghréig, an Iodáil, an Ísiltír, an Laitvia, an Liotuáin, Lucsamburg, Málta, an Ostair, an Pholainn, an Phortaingéil, an Rómáin, an tSeicia, an tSlóivéin, an tSlóvaic, an Spáinn, an tSualainn, an Ungáir | An Íoslainn, Lichtinstéin, an Iorua, an Eilvéis. | ||
*Níor cuireadh deireadh le rialuithe inmheánacha teorann go fóill
Warning
Cuireann Éire a beartais víosaí agus teorann féin i bhfeidhm toisc gur roghnaigh sí gan a bheith páirteach i rialacha Schengen (i gcomhréir le Prótacal Schengen en), rud a fhágann nach mór duit do phas nó do chárta aitheantais a thaispeáint ag an teorainn agus tú ag taisteal isteach go hÉirinn nó amach aisti. Mar sin féin, tá Éire rannpháirteach i roinnt limistéar Schengen, cuir i gcás comhar breithiúnach agus póilíneachta agus tá sí nasctha le Córas Faisnéise Schengen.
Doiciméid taistil chun a chruthú gur saoránach den Aontas thú
Mura bhfuil na doiciméid taistil is gá agat sna cásanna thuasluaite, is féidir leis na húdaráis cead isteach a dhiúltú, ach ar dtús ní mór dóibh gach deis réasúnta a thabhairt duit na doiciméid is gá a fháil, nó ligean duit a chruthú ar bhealaí eile gur saoránach den Aontas thú, laistigh de thréimhse réasúnta ama. Má tharlaíonn sé go bhfuil tú sa chás sin tú féin, is fútsa atá sé a chruthú gur saoránach den Aontas thú agus, dá bhrí sin, go bhfuil sé de cheart agat taisteal gan bhac sna 27 mBallstát den Aontas agus san Íoslainn, i Lichtinstéin, san Iorua agus san Eilvéis.
Rialuithe eile san Aontas agus i dtíortha Schengen
Féadfaidh tú a bheith faoi réir seiceálacha póilíneachta ar an láthair freisin, go háirithe ag teorainneacha inmheánacha agus i limistéir teorann (calafoirt, aerfoirt agus stáisiúin iarnróid) i mBallstáit den Aontas agus i dtíortha Schengen. D’fhéadfadh seiceáil céannachta a bheith san áireamh mar chuid de na seiceálacha sin. I roinnt de na tíortha sin, d’fhéadfadh sé go mbeadh ort páipéir agus doiciméid aitheantais a bheith agat nó a bheith leat agus tú ar a gcríoch. Ní doiciméid taistil iad ceadúnais tiomána, cártaí poist, cártaí bainc ná cártaí cánach agus, dá bhrí sin, d’fhéadfaí diúltú dóibh mar chruthúnas aitheantais. Dá bhrí sin, moltar go mór duit na doiciméid taistil chearta (pas nó cárta aitheantais) a bheith i do sheilbh agat i gcónaí ionas gur féidir leat d’aitheantas a chruthú más gá. Mura bhfuil na doiciméid is gá agat chun d’aitheantas a chruthú le linn seiceálacha póilíneachta ar an láthair, d’fhéadfaí pionóis a ghearradh ort.
Cead isteach a dhiúltú
I gcásanna an-annamh, is féidir le Ballstát den Aontas nó le tír atá i limistéar Schengen cead isteach a dhiúltú duit féin nó do do bhaill teaghlaigh ar chúiseanna a bhaineann le ‘beartas poiblí, slándáil phoiblí nó sláinte phoiblí’. Ciallaíonn sé sin gur gá do na húdaráis a chruthú go mbaineann ‘bagairt dháiríre, láithreach agus sách tromchúiseach’ leat féin nó le do bhaill teaghlaigh. Tá tú i dteideal an cinneadh sin a fháil i scríbhinn, ina luafar na forais go léir, agus ina sonrófar an chaoi ar féidir leat achomharc a dhéanamh agus an spriocdháta dó sin.
Doiciméid atá ag teastáil uait chun taisteal chuig tír nó ó thír nach Ballstát den Aontas ná de limistéar Schengen í
Mar náisiúnach den Aontas, má tá tú ag taisteal chuig tír nach Ballstát den Aontas í, beidh pas bailí ag teastáil uait agus víosa le haghaidh roinnt tíortha. Féach leat an liosta de thíortha nach Ballstáit den Aontas iad/nach bhfuil i limistéar Schengen ina bhfuil feidhm ag tarscaoileadh víosa maidir le náisiúnaigh den Aontas.
Sula dtaistealaíonn tú, féach leat na riachtanais iontrála (mar shampla, bailíocht pas) agus aon srianta eile a d’fhéadfadh a bheith i bhfeidhm sa tír a bhfuil tú ag taisteal chuici agus nuair a fhilleann tú ar do thír dhúchais. Tabhair do d’aire go dteastaíonn a ndoiciméad taistil féin agus, i gcás inar gá, víosa ó leanaí agus ó mhionaoisigh. Féach an chomhairle taistil is déanaí en (a chuireann na húdaráis náisiúnta ar fáil) don tír a bhfuil tú ag taisteal chuici.
Warning
Má thagann tú isteach arís i mBallstát den Aontas nó i dtír atá i limistéar Schengen ón gcoigríoch, ní mór do dhoiciméad taistil a bheith bailí an lá a bheidh tú ag taisteal.
Cosaint chonsalach
Má bhíonn cosaint chonsalach agus cúnamh de dhíth ort agus tú ag taisteal i dtír lasmuigh den Aontas, tá sé de cheart agat cabhair a lorg ó ambasáid nó ó chonsalacht aon Bhallstáit den Aontas mura bhfuil ionadaíocht ag do thír dhúchais sa tír ina bhfuil tú. Is féidir leo, mar shampla, cuidiú a thabhairt i gcás timpiste nó breoiteacht thromchúiseach, nó doiciméad taistil éigeandála a chur ar fáil má chailltear nó má ghoidtear do phas. Faigh tuilleadh eolais faoi chosaint chonsalach bg cs da de el en es et fi fr hr hu it lt lv mt nl pl pt ro sk sl sv lasmuigh den Aontas agus conas ambasáid nó consalacht a aimsiú en.
Féach freisin:
Doiciméid a theastaíonn uait chun taisteal san Eoraip bg cs da de el en es et fi fr hr hu it lt lv mt nl pl pt ro sk sl sv