Dliteanas stiúrthóirí cuideachta

Dliteanas sibhialta stiúrthóirí cuideachta

Mar stiúrthóir cuideachta san Aontas, is féidir le do chuideachta tú a chur faoi dhliteanas pearsanta i leith sáruithe dualgais. Cé go bhfuil na coinníollacha nithiúla dliteanais faoi réir dlíthe náisiúnta, leagtar síos le rialacha áirithe ar fud an Aontais íoschaighdeáin nach mór do ghnólachtaí a leanúint i ngach tír san Aontas. Is iad na rialacha sin a mhúnlaíonn dualgais na stiúrthóirí, chomh maith.

Cathain is féidir stiúrthóirí a chur faoi dhliteanas?

Is sna dlíthe náisiúnta atá coinníollacha nithiúla an dliteanais shibhialta. Tá prionsabail ghinearálta ann, áfach, atá i gcoiteann ag na córais dlí náisiúnta éagsúla.

Ceanglais dhlíthiúla a urramú

Mar phrionsabal, is dócha go gceadóidh Ballstáit an Aontais do chuideachta a stiúrthóirí a agairt i leith damáistí mura n-urramaíonn siad an dlí (dualgas na dlíthiúlachta). Is féidir oibleagáidí dlíthiúla is infheidhme maidir leis an gcuideachta a bheith i rialacháin an Aontais nó sa dlí náisiúnta. Is minic a mhúnlaítear na dlíthe náisiúnta sin le treoracha ón Aontas, nach gcuireann ceangal díreach ar an gcuideachta ach ar an tír den Aontas ina mbíonn sí ag feidhmiú.

I dtaca leis na hoibleagáidí dlíthiúla ábhartha le haghaidh stiúrthóirí, is samplaí díobh sin iad na rialacha maidir le tuairisciú agus iniúchóireacht. Má dhéantar caillteanais a cheilt, ráitis airgeadais bhréagacha a fhaomhadh, nó cineálacha eile míbhainistíochta airgeadais, d’fhéadfaí tús a chur le dliteanas pearsanta. Ina theannta sin, de ghnáth is sárú dualgais é neamhaird a thabhairt ar riosca na dócmhainneachta agus gan gníomhú nuair atá cuideachta i mbaol féimheachta. Má thugtar neamhaird ar rialacha trédhearcachta agus nochta, cearta scairshealbhóirí agus caighdeáin rialachais chorparáidigh, is féidir stiúrthóirí a chur faoi dhliteanas chomh maith. Ar deireadh, ní mór rialáil chomhshaoil, dlíthe in aghaidh trustaí agus forálacha reachtúla eile ar mhaithe le leas an phobail a urramú. Sna damáistí is féidir le cuideachta cúiteamh a fháil ina leith i gcás iompar neamhdhleathach a stiúrthóra, d’fhéadfaí na fíneálacha riaracháin a fhorchuirtear ar an gcuideachta a bheith san áireamh.

Gníomhú ar mhaithe le leas na cuideachta

Cé nár sáraíodh aon fhoráil reachtúil, d’fhéadfadh dliteanas sibhialta fós a bheith ar stiúrthóirí i leith na cuideachta más rud é go ngníomhaíonn siad ar dhóigh nach bhfuil ar mhaithe le leas na cuideachta – mar shampla, cinntí meargánta a dhéanamh a dhéanann dochar do scairshealbhóirí nó do chreidiúnaithe. Tá éagsúlacht ann ó Bhallstát go chéile maidir leis an bhfoirmliú agus an leibhéal mionsonrúcháin lena gcuirtear na dleachtanna sin in iúl.

Cineálacha eile dliteanais

Ar deireadh, tá sé tábhachtach a thabhairt faoi deara nach é dliteanas sibhialta i leith na cuideachta an t-aon chineál dliteanais a d’fhéadfadh a bheith roimh stiúrthóirí: d’fhéadfadh éilimh dhíreacha ó thríú páirtithe bunaithe ar dhlí torta a bheith ann de thoradh iompar de dhroim torta, agus d’fhéadfadh sáruithe ar fhorálacha reachtúla smachtbhannaí riaracháin nó smachtbhannaí coiriúla a thabhairt le tuiscint freisin.

Léigh níos mó faoi na rialacha i dtír do bhunaíochta, nó sa tír inar mian leat do ghnólacht a leathnú chuici: