Przejdź do treści głównej

Historia Unii Europejskiej: lata 1980–89

Zmieniające się oblicze Europy – upadek komunizmu

Polski związek zawodowy „Solidarność” i jego lider Lech Wałęsa są na ustach wszystkich po strajkach w Stoczni Gdańskiej latem 1980 r. w obronie praw pracowniczych i na rzecz zmian politycznych. W 1981 r. Grecja stała się dziesiątym członkiem Wspólnot Europejskich, a Hiszpania i Portugalia dołączyły pięć lat później. Koniec dekady to upadek reżimów komunistycznych w Europie Środkowej i Wschodniej.

Sierpień 1980 r. – strajki w Stoczni Gdańskiej na rzecz praw pracowniczych

Pracownicy Stoczni Gdańskiej pod przywództwem Lecha Wałęsy strajkują, aby zdobyć więcej praw. W ślad za tym wydarzeniem na terenie całego kraju wybuchają kolejne strajki. Rząd kapituluje i we wrześniu powstaje „Solidarność” jako niezależny związek zawodowy. Rząd stopniowo umacnia swoją władzę i w grudniu 1981 r. wprowadza stan wojenny, kończąc krótką przygodę Polski z demokracją. Jednak ziarno wolności zostało zasiane.

1 stycznia 1981 r. – Grecja staje się dziesiątym krajem członkowskim UE

Grecja wstępuje do Wspólnot Europejskich. Miała do tego prawo od czasu obalenia reżimu wojskowego i przywrócenia demokracji w 1974 r.

28 lutego 1984 r. – pierwszy europejski program badawczy

Komputery i automatyzacja zmieniają sposób życia i pracy. Aby utrzymać czołową pozycję w dziedzinie innowacji, w 1984 r. uruchomiono program „Esprit” – pierwszy z wielu programów na rzecz badań i innowacji na szczeblu europejskim.

1 stycznia 1986 r. – dwóch nowych członków – Hiszpania i Portugalia

Hiszpania i Portugalia przystępują do Wspólnot Europejskich, zwiększając liczbę państw członkowskich do 12.

Luty 1986 r. – w kierunku jednolitego rynku

Chociaż cła zniknęły w 1968 r., handel nie odbywa się swobodnie między państwami członkowskimi. Główne przeszkody to różnice w przepisach krajowych. Jednolity akt europejski uruchamia szeroko zakrojony 6-letni program mający na celu ich uporządkowanie, a tym samym stworzenie jednolitego rynku. Akt, który wchodzi w życie z dniem 1 lipca 1987 r., daje również Parlamentowi Europejskiemu silniejszy głos i wzmacnia uprawnienia Wspólnot Europejskich w zakresie ochrony środowiska.

13 czerwca 1987 r. – uruchomienie programu Erasmus

W celu finansowania studentów, którzy chcą studiować w innym kraju europejskim uruchomiony zostaje program Erasmus. Od tego czasu program pozwolił ponad 10 mln osób studiować, szkolić się, odbywać wolontariat lub zdobywać doświadczenia zawodowe za granicą.

9 listopada 1989 r. – upadek Muru Berlińskiego

Mur berliński upada, a granica między Wschodem a Zachodem otwiera się po raz pierwszy od 28 lat. Po ponad 40 latach dochodzi do zjednoczenia Niemiec. Część wschodnia dołącza do Wspólnoty Europejskiej w październiku 1990 r.