Όταν αγοράζετε προϊόντα ή υπηρεσίες στην ΕΕ, πρέπει να ενημερώνεστε πλήρως για τη συνολική τιμή, συμπεριλαμβανομένων όλων των φόρων και των πρόσθετων επιβαρύνσεων.
Αν πρόκειται για ηλεκτρονικές αγορές, θα πρέπει να αναγνωρίζετε ρητά, π.χ. πατώντας ένα κουμπί, ότι γνωρίζετε πως η υποβολή παραγγελίας συνεπάγεται την υποχρέωση πληρωμής.
Προειδοποίηση
Εάν επιθυμείτε να κάνετε ηλεκτρονική πληρωμή ύψους άνω των 30 ευρώ, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε συνδυασμό τουλάχιστον δύο στοιχείων ταυτοποίησης, όπως:
- κάτι που έχετε (όπως κινητό τηλέφωνο ή συσκευή ανάγνωσης καρτών) ΚΑΙ κάτι που γνωρίζετε (όπως αριθμός PIN ή κωδικός πρόσβασης)
- κάτι που έχετε (όπως κινητό τηλέφωνο ή συσκευή ανάγνωσης καρτών) ΚΑΙ κάποιο απολύτως προσωπικό χαρακτηριστικό (όπως το δακτυλικό σας αποτύπωμα)
- κάτι που γνωρίζετε (όπως αριθμός PIN ή κωδικός πρόσβασης) ΚΑΙ κάποιο απολύτως προσωπικό χαρακτηριστικό (όπως το δακτυλικό σας αποτύπωμα)
Έτσι οι πληρωμές σας προστατεύονται καλύτερα και διεξάγονται με μεγαλύτερη ασφάλεια.
Επιβαρύνσεις: τέλη για τη χρήση καρτών
Οι έμποροι στην ΕΕ δεν έχουν δικαίωμα να σας χρεώνουν επιπλέον για τη χρήση της πιστωτικής ή χρεωστικής σας κάρτας. Οι μόνες εξαιρέσεις σε αυτόν τον κανόνα είναι οι κάρτες American Express / Diners Club, καθώς και οι επιχειρηματικές και εταιρικές πιστωτικές κάρτες για τις οποίες χρεώνεται ο εργοδότης σας αντί για εσάς. Αν χρησιμοποιείτε αυτές τις κάρτες, ενδεχομένως να επιβαρύνεστε με ένα ποσό, το οποίο όμως δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το ποσό με το οποίο επιβαρύνεται ο έμπορος για τη διεκπεραίωση της πληρωμής σας.
Θα πρέπει να έχετε υπόψη ότι, αν πληρώνετε σε νομίσματα της ΕΕ εκτός του ευρώ, ίσως ο πάροχος της κάρτας σάς χρεώσει τέλος μετατροπής νομισμάτων όταν χρησιμοποιείτε την κάρτα σε άλλη χώρα της ΕΕ.
«Δωρεάν» διαδικτυακές υπηρεσίες
Οι δωρεάν διαδικτυακές υπηρεσίες έχουν κάποιο τίμημα: τα προσωπικά σας δεδομένα είναι πολύτιμα· αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα συλλέγουν οι δωρεάν διαδικτυακές υπηρεσίες και εφαρμογές. Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, έχετε το δικαίωμα να γνωρίζετε πώς αποθηκεύονται και χρησιμοποιούνται τα προσωπικά σας δεδομένα. Θα πρέπει επίσης να γνωρίζετε τις λεπτομέρειες της σύμβασης, όπως το είδος της «δωρεάν» υπηρεσίας που θα λάβετε, τη διάρκεια της σύμβασης, πληροφορίες σχετικά με το δικαίωμα υπαναχώρησης και τους όρους λύσης της σύμβασης.
Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, έχετε ρητό δικαίωμα να λαμβάνετε προσυμβατικές πληροφορίες, καθώς και το δικαίωμα υπαναχώρησης εντός 14 ημερών. Καλύπτονται επίσης περιπτώσεις στις οποίες δεν καταβάλατε τίμημα ή τέλος, αλλά παρείχατε στον έμπορο προσωπικά δεδομένα που δεν είναι άμεσα απαραίτητα για την υπηρεσία (π.χ. συγκατάθεση για τη συλλογή δεδομένων συμπεριφοράς για διαφημιστικούς σκοπούς).
Αυτά τα δικαιώματα προστασίας των καταναλωτών προστίθενται στους κανόνες προστασίας προσωπικών δεδομένων που ρυθμίζουν τη συλλογή και τη χρήση των προσωπικών δεδομένων των καταναλωτών.
Παράδειγμα
Μη δίνετε περισσότερα δεδομένα από όσα χρειάζονται
Ο Daniel από τη Γαλλία προσπάθησε να αναζητήσει ένα διαδικτυακό εργαλείο για τη μετατροπή αρχείων PDF σε επεξεργάσιμα έγγραφα. Βρήκε μια φαινομενικά αξιόπιστη εφαρμογή, αλλά, για να συμπληρώσει τη μετατροπή του εγγράφου, του ζητήθηκε να εγγραφεί συνδρομητής στην υπηρεσία παρέχοντας την ηλεκτρονική του διεύθυνση και κάθε είδους προσωπικές πληροφορίες. Δεδομένου ότι δεν ήταν σαφές τι θα συνεπαγόταν η συνδρομή, ο Daniel αποφάσισε να μην προχωρήσει.
Ως καταναλωτής, έχετε το δικαίωμα να λάβετε σαφείς και κατανοητές προσυμβατικές πληροφορίες σχετικά με την υπηρεσία, καθώς και το δικαίωμα υπαναχώρησης από οποιαδήποτε υπηρεσία εντός 14 ημερών χωρίς αιτιολόγηση και κόστος.
Επιβαρύνσεις για πρόσθετες υπηρεσίες
Πρέπει να δίνετε τη συγκατάθεσή σας για οποιαδήποτε πρόσθετη πληρωμή σάς ζητά ο έμπορος, π.χ. για επείγουσα παράδοση, συσκευασία δώρου ή ταξιδιωτική ασφάλεια.
Ο έμπορος δεν έχει το δικαίωμα να σας χρεώσει για τις υπηρεσίες αυτές, εκτός αν τις ζητήσατε ρητά. Η χρήση προεπιλεγμένου τετραγωνιδίου στον ιστότοπο του εμπόρου δεν συνιστά συγκατάθεση εκ μέρους σας· συνεπώς, έχετε δικαίωμα επιστροφής κάθε ποσού που καταβάλατε με τον τρόπο αυτό.
Παράδειγμα
Οι έμποροι πρέπει να σας ενημερώνουν για τη συνολική τιμή (συμπεριλαμβανομένων των φόρων και των επιβαρύνσεων) προτού πληρώσετε.
Η Ewa από την Πολωνία αγόρασε βιβλία από ηλεκτρονικό κατάστημα, αλλά η πιστωτική της κάρτα χρεώθηκε με ποσό υψηλότερο από το τελικό ποσό που αναγραφόταν στον ιστότοπο του καταστήματος κατά τη στιγμή της πώλησης. Η Ewa διαπίστωσε ότι η εταιρία δεν είχε συμπεριλάβει στην τιμή το κόστος παράδοσης και ότι το πρόσθεσε μετά την ολοκλήρωση της αγοράς της.
Δεδομένου ότι οι κανόνες της ΕΕ υποχρεώνουν τους εμπόρους να αναγράφουν ορθές και πλήρεις πληροφορίες τιμολόγησης, η Ewa ανέφερε το γεγονός τόσο στην εταιρία πώλησης όσο και στις πολωνικές αρχές. Μετά από παρέμβαση των αρχών, το κατάστημα τής επέστρεψε τη διαφορά.
Πληρωμή σε άλλο νόμισμα — τέλη μετατροπής
Όταν αγοράζετε ένα προϊόν ή μια υπηρεσία που τιμολογείται σε άλλο νόμισμα, καταβάλλετε ποσό μεγαλύτερο από την τιμή αγοράς. Κατά τον ίδιο τρόπο, όταν κάνετε ανάληψη μετρητών από αυτόματη ταμειολογιστική μηχανή (ATM) σε άλλο νόμισμα, πληρώνετε περισσότερο από το ποσό της ανάληψης. Το πρόσθετο κόστος μπορεί να περιλαμβάνει τα εξής:
- τέλος συναλλαγής σε ξένο νόμισμα που χρεώνεται από την τράπεζά σας ή τον πάροχο της κάρτας (εάν δεν πραγματοποιείτε πληρωμή ή ανάληψη σε ευρώ)
- τέλος μετατροπής νομίσματος
- τέλος που χρεώνεται από τον ιδιοκτήτη του ATM
Όταν αγοράζετε κάτι αυτοπροσώπως ή μέσω διαδικτύου, μπορεί να σας προσφερθεί η επιλογή πληρωμής στο τοπικό νόμισμα ή στο νόμισμα της χώρας σας. Εάν πληρώσετε στο τοπικό νόμισμα, πρέπει να περιμένετε το αντίγραφο κίνησης του τραπεζικού σας λογαριασμού ή της πιστωτικής σας κάρτας, για να μάθετε πόσο κόστισε η συναλλαγή στο νόμισμα της χώρας σας. Αυτή είναι συχνά η φθηνότερη επιλογή. Αν κάνετε την πληρωμή στο νόμισμα της χώρας σας, θα ξέρετε αμέσως τι ποσό θα χρεωθείτε. Τα πρόσθετα τέλη συχνά καθιστούν αυτή την επιλογή πιο ακριβή.
Εάν ένας έμπορος ή ένας ιστότοπος σας προσφέρει την επιλογή να πληρώσετε στο νόμισμα της χώρας σας, οφείλει να σας ενημερώσει για το επιπλέον ποσό που θα κοστίσει. Θα πρέπει να εκφράσει το ποσό αυτό ως ποσοστιαία προσαύξηση με βάση τις τελευταίες συναλλαγματικές ισοτιμίες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Παράδειγμα: Για την πληρωμή της διαμονής σας, ένα ξενοδοχείο σάς δίνει τη δυνατότητα να επιλέξετε το τοπικό νόμισμα ή το νόμισμα της χώρας σας. Εάν επιλέξετε το νόμισμα της χώρας σας, το ξενοδοχείο θα πρέπει να μετατρέψει το ποσό του τιμολογίου χρησιμοποιώντας την ισοτιμία της ΕΚΤ και να σας ενημερώσει για το ποσοστό της προσαύξησης που θα προσθέσει.
Ο ιστότοπος της τράπεζας ή του παρόχου της κάρτας σας πρέπει επίσης να παρέχει πληροφορίες για αυτά τα είδη χρεώσεων. Σε κάθε περίπτωση, έχετε πάντα το δικαίωμα να αρνηθείτε αυτή την επιλογή και να κάνετε την πληρωμή στο τοπικό νόμισμα.
Διακρίσεις στην τιμολόγηση
Εάν είστε υπήκοος ή κάτοικος χώρας της ΕΕ, δεν πρέπει να χρεώνεστε με υψηλότερο κόστος όταν αγοράζετε προϊόντα ή υπηρεσίες στην ΕΕ απλώς και μόνο λόγω της υπηκοότητας ή της χώρας διαμονής σας.
Όταν αγοράζετε προϊόντα μέσω διαδικτύου στην ΕΕ, οι τιμές μπορεί να διαφέρουν από χώρα σε χώρα ή μεταξύ των διαφόρων εκδόσεων του ίδιου ιστότοπου, π.χ. λόγω διαφορών στο κόστος παράδοσης. Ωστόσο, εάν αγοράζετε προϊόντα μέσω διαδικτύου χωρίς παράδοση —όπως όταν αγοράζετε κάτι μέσω διαδικτύου το οποίο προτίθεστε να παραλάβετε εσείς οι ίδιοι από τον έμπορο ή το κατάστημα— θα πρέπει να έχετε πρόσβαση στις ίδιες τιμές και τις ειδικές προσφορές όπως οι αγοραστές που ζουν στην εν λόγω χώρα της ΕΕ. Δεν πρέπει να επιβαρύνεστε περισσότερο ή να εμποδίζεστε να αγοράσετε κάτι απλώς και μόνο επειδή ζείτε σε άλλη χώρα.
Οι ίδιοι κανόνες ισχύουν όταν αγοράζετε υπηρεσίες που παρέχονται στις εγκαταστάσεις του εμπόρου, π.χ. όταν αγοράζετε εισιτήρια εισόδου σε θεματικό πάρκο, κάνετε κράτηση δωματίου σε ξενοδοχείο, ενοικιάζετε αυτοκίνητο ή όταν αγοράζετε διαδικτυακά παρεχόμενες υπηρεσίες (όπως υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους ή φιλοξενία ιστότοπου), έχετε δικαίωμα πρόσβασης στις ίδιες τιμές όπως και οι τοπικοί αγοραστές.
Προειδοποίηση
Τα οπτικοακουστικά μέσα που προστατεύονται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, όπως κινηματογραφικές ταινίες, ηλεκτρονικά βιβλία και μουσική, συχνά καλύπτονται από διαφορετικές συμφωνίες παραχώρησης άδειας εκμετάλλευσης σε διαφορετικές χώρες. Ως εκ τούτου, ενδέχεται να μην έχετε πάντοτε πρόσβαση στα ίδια προϊόντα και στις ίδιες τιμές σε όλες τις χώρες της ΕΕ.
Παράδειγμα
Δεν πρέπει να χρεώνεστε περισσότερο απλώς και μόνο λόγω της χώρας διαμονής σας.
Η Hilda από τη Δανία ήθελε να κάνει κράτηση ενοικιαζόμενου αυτοκινήτου στην Ισπανία για τις καλοκαιρινές διακοπές της. Διάλεξε το αυτοκίνητο που ήθελε να νοικιάσει στον ιστότοπο ισπανικής εταιρίας ενοικίασης αυτοκινήτων. Ωστόσο, όταν έγραψε τη διεύθυνσή της για να ολοκληρώσει την κράτηση, διαπίστωσε ότι η συνολική τιμή για την ενοικίαση του αυτοκινήτου αυξήθηκε κατά 140 ευρώ.
Η Hilda επικοινώνησε με το Ευρωπαϊκό Γραφείο Καταναλωτών στη χώρα της για να διαμαρτυρηθεί γι’ αυτή τη διάκριση στην τιμολόγηση. Τη βοήθησαν να καταθέσει επίσημη καταγγελία, τονίζοντας τις διακρίσεις στην τιμολόγηση στον ιστότοπο της εταιρίας ενοικίασης αυτοκινήτων. Επειδή η εταιρία αυτοκινήτων δεν συμμορφώθηκε με τους κανόνες της ΕΕ, μπορεί να της επιβληθεί πρόστιμο από την αρμόδια εθνική αρχή.
Κανόνες τιμολόγησης για ταξιδιωτικά εισιτήρια
Οι κανόνες της ΕΕ σχετικά με την τιμολόγηση ισχύουν και όταν αγοράζετε ταξιδιωτικά εισιτήρια, όπως αεροπορικά ή σιδηροδρομικά εισιτήρια, είτε μέσω του διαδικτύου είτε αυτοπροσώπως. Αυτό σημαίνει πως, όταν αγοράζετε εισιτήρια, όλοι οι φόροι, τα τέλη και οι επιβαρύνσεις πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στην τελική τιμή ήδη από την έναρξη της διαδικασίας κράτησης. Αυτό διευκολύνει τη σύγκριση των τιμών με άλλες ταξιδιωτικές εταιρίες.
Τυχόν προαιρετικές πρόσθετες δυνατότητες (π.χ. ταξιδιωτική ασφάλεια) πρέπει να αναφέρονται σαφώς και να προτείνονται μόνο ως επιλογή.
Σε ό,τι αφορά την αγορά αεροπορικών εισιτηρίων, αν διαπιστώσετε ασάφεια στις τιμές κατά την ηλεκτρονική κράτηση πτήσης, μπορείτε να αναφέρετε το γεγονός στις εθνικές αρχές en της χώρας διαμονής σας στην ΕΕ.
Αυτόματη ανακατεύθυνση σε ιστότοπο
Σε περίπτωση που υπάρχουν πολλές διαφορετικές εκδόσεις του ιστότοπου ενός εμπόρου, δεν επιτρέπεται να ανακατευθυνθείτε αυτόματα, εκτός αν δώσετε τη συγκατάθεσή σας. Για παράδειγμα, αν ζείτε στη Γαλλία και επιλέξετε να μεταβείτε απευθείας σε ιστότοπο .be (Βέλγιο), ο έμπορος μπορεί να σας προτείνει να συμβουλευτείτε την έκδοση .fr του ιστοτόπου του. Ωστόσο, θα πρέπει να έχετε πρόσβαση στον ιστότοπο .be που αρχικά επιλέξατε, εκτός αν δώσετε τη ρητή σας συγκατάθεση γι’ αυτή την ανακατεύθυνση.
Θα πρέπει επίσης να έχετε τη δυνατότητα να αλλάξετε οποτεδήποτε την επιλογή σας – π.χ. μέσω κάποιου τετραγωνιδίου «επιλογή χώρας». Αυτό σας επιτρέπει να δείτε τις τιμές και τις εκπτώσεις για προϊόντα και υπηρεσίες που προσφέρονται από τον έμπορο σε άλλες χώρες. Ωστόσο, πρέπει να διαβάζετε πάντοτε τους όρους και τις προϋποθέσεις του εμπόρου για να κατανοείτε τις επιλογές παράδοσης και τις επιβαρύνσεις για τη χώρα σας.