Uw erfenis regelen als u in het buitenland woont

U kunt ervoor kiezen om de wetgeving van uw land van herkomst (uw eigen land) toe te passen op uw erfenis.

Gewoonlijk wordt een nalatenschap afgehandeld door een instantie (meestal een rechter of notaris) in het land waar u het laatst hebt gewoond. Deze instantie past meestal de nationale wetgeving toe.

Maar volgens de EU-wetgeving kunt u ervoor kiezen om op uw erfenis de wetgeving van uw land van herkomst te laten toepassen, zelfs als dat geen EU-land is.

Heeft u verschillende nationaliteiten, dan kunt u de wetgeving van een van die landen kiezen.

U moet die keuze wel ondubbelzinnig en uitdrukkelijk bekend maken in een testament of speciale verklaring. Uw testament of verklaring moet ook voldoen aan alle voorwaarden van:

  • het EU-land waar u het laatst hebt gewoond, of
  • de wetgeving van uw land van herkomst, als u daarvoor kiest.

Moeten de instanties uw keuze altijd en overal respecteren?

  • De EU-regels inzake erfenissen zijn niet van toepassing in Denemarken en Ierland. Als uw nabestaanden besluiten om uw nalatenschap te regelen bij een instantie in een van die landen, zijn de instanties niet verplicht om rekening te houden met uw voorkeur. Maar Deense en Ierse burgers kunnen wel gebruikmaken van de EU-regels en de wetgeving van hun land dus laten toepassen op hun erfenis als die in een ander EU-land dan Denemarken of Ierland wordt afgehandeld.
  • De instantie in het EU-land waar u uw erfenis laat afhandelen, kan weigeren om bepaalde regels uit uw land van herkomst toe te passen als die strijdig zijn met de plaatselijke regels. Instanties kunnen bijvoorbeeld weigeren om bepalingen toe te passen die erfgenamen discrimineren op basis van hun geslacht of omdat zij een buitenechtelijk kind zijn.

Wat valt er allemaal onder de wetgeving die u kiest?

De regeling die u voor uw erfenis kiest, of dat nu de wetgeving is van het EU-land waar u het laatst hebt gewoond of die van uw land van herkomst, geldt voor al uw bezittingen, dus roerende (zoals een auto of een bankrekening) en onroerende (zoals een huis), waar zij zich ook bevinden.

Op basis daarvan wordt onder andere bepaald:

  • wie de begunstigden van uw nalatenschap zijn, bijv. uw echtgenoot/partner, kinderen of ouders
  • of u een familielid kunt onterven
  • of een bepaald deel van uw nalatenschap voorbehouden moet blijven voor bepaalde personen, bijv. uw kinderen
  • of bepaalde giften bij leven bij de nalatenschap moeten worden gevoegd voordat die onder de erfgenamen wordt verdeeld
  • hoe de eigendom van uw bezittingen op uw erfgenamen moet worden overgedragen
  • welke bevoegdheden uw erfgenamen en de executeurs en beheerders van uw nalatenschap hebben, bijvoorbeeld bij de verkoop van eigendommen of betalingen aan schuldeisers
  • wie er aansprakelijk is voor eventuele schulden die u nalaat
  • hoe uw bezittingen onder uw erfgenamen moeten worden verdeeld

De EU-regels over erfenissen bepalen niet welke instantie bevoegd is voor, of welke wetgeving van toepassing is op bepaalde aspecten die samenhangen met het erfrecht, zoals

  • de erfbelasting die uw erfgenamen zullen moeten betalen
  • uw burgerlijke staat, bijv. wie als uw laatste echtgenoot/echtgenote wordt beschouwd
  • het huwelijksstelsel of de contractvoorwaarden van uw huwelijk, respectievelijk uw geregistreerd partnerschap, bijv. hoe uw bezittingen na het overlijden van uw echtgenoot/echtgenote of partner moeten worden verdeeld
  • vennootschapskwesties, bijv. wat er moet gebeuren met uw aandelen in een onderneming

Voorbeeld

Brian is een Ierse gepensioneerde die na zijn pensionering naar Frankrijk verhuisd is, daar een huis bezit en er al meer dan acht jaar woont, de laatste vijf jaar met zijn partner Anne.

Omdat Brian in Frankrijk woont is het misschien handig voor zijn erfgenamen om de erfenis te regelen bij een notaris in Frankrijk. In principe is het Franse erfrecht van toepassing, want Frankrijk was het laatste land waar hij woonde. De Franse wet bepaalt dus wie er wat erft, welke erfdelen moeten worden gereserveerd voor de kinderen van Brian en wat de rechten zijn van Anne, aangezien Brian en Anne niet getrouwd waren.

De Ierse wet geeft Brian meer vrijheid om te beslissen wie er wat erft. Daarom besluit hij in zijn testament te laten zetten dat het Ierse recht op zijn nalatenschap van toepassing is en wijst hij al zijn eigendommen in Frankrijk aan Anne toe.

Lees meer over het nationale erfrecht

Hoe zijn de procedures, begunstigden, erfdelen, testamenten enz. geregeld in elk EU-land?

Afwikkeling van een buitenlandse erfenis

Lees hoe u uw erfenis kunt regelen voor uw naasten als er meer dan een EU-land bij betrokken is.

EU-wetgeving

Advies van een expert? Wij helpen u op weg.

Vraag advies aan experts

Laatste controle: 06/10/2023
Deze bladzijde delen