Nieuczciwe ceny

W całej UE sprzedawcy muszą podawać ceny produktów w sposób na tyle jasny, by można było łatwo porównać je z cenami podobnych produktów i dokonać świadomego wyboru – niezależnie od tego, w jaki sposób dane produkty są pakowane i ile ich jednostek jest sprzedawanych łącznie.

Podczas sprzedaży lub reklamowania swoich produktów sprzedawcy są prawnie zobowiązani do całkowitej jasności, jeśli chodzi o ceny tych produktów.

Kompletne informacje o cenach

Cena podana w ofercie musi obejmować wszelkie podatki i opłaty za dostawę. Jeśli doliczane są dodatkowe koszty, których nie można wcześniej obliczyć, musisz o tym zostać z góry poinformowany/-a.

Prawdziwa historia

Podatki i opłaty muszą być uwzględnione w całkowitej cenie

Stefaan z Belgii znalazł na stronie linii lotniczej ofertę bardzo tanich lotów do Hiszpanii, jednak gdy dokonał rezerwacji online, cena wzrosła dwukrotnie – powiększyły ją różne dodatkowe opłaty, których nie wymieniono na żadnym wcześniejszym etapie rezerwacji.

Stefaan skontaktował się z działem obsługi klienta, gdzie powiedziano mu, że pierwotna cena były orientacyjna. Jednak w belgijskim centrum konsumenckim potwierdzono, że choć linie lotnicze mogą pobierać dodatkowe opłaty, np. za bagaż lub posiłki podczas lotu, opłaty te muszą zostać podane od samego początku procesu rezerwacji (tak samo jak wszelkie inne dodatkowe koszty, podatki itd.). Poza tym wszelkie dodatkowe koszty, które nie są opcjonalne, takie jak opłaty administracyjne lub opłaty za dokonanie płatności, powinny zostać zawsze zawarte w cenie podawanej na początku.

W rezultacie obecnie przewoźnik lotniczy wyraźnie podaje wszystkie dodatkowe koszty od początku procesu rezerwacji.

Gdy dany produkt reklamowany jest jako „darmowy”, nikt nie może żądać od Ciebie żadnych dodatkowych opłat, poza kosztami związanymi z:

  • odpowiedzią na reklamę
  • odebraniem produktu lub dostarczeniem Ci go.

Łatwe porównanie – cena jednostkowa

Powinieneś również mieć możliwość porównywania cen produktów poszczególnych marek i opakowań różnej wielkości – żeby wiedzieć np. ile zaoszczędzisz, kupując duże opakowanie płatków śniadaniowych w porównaniu z mniejszym opakowaniem.

Aby ułatwić Ci to zadanie, na wszystkich produktach musi być podana nie tylko cena danego produktu, lecz także cena jednostkowa – np. cena za jeden kilogram czy litr. Informacja ta musi być zrozumiała, wyraźnie podana i łatwa do odnalezienia.

Zasada ta dotyczy także reklam, w których podawana jest cena sprzedaży.

Prawdziwa historia

Sprawdź cenę jednostkową produktu, który kupujesz

Nadine mieszka w Luksemburgu, blisko niemieckiej granicy. Ma pięciomiesięczną córkę. Aby podreperować domowy budżet, zaczęła porównywać ceny pieluszek w różnych sklepach w Luksemburgu i po drugiej stronie granicy, w Niemczech.

Znalazła niemieckiego sprzedawcę oferującego pieluszki tej samej marki w takiej samej cenie jak w Luksemburgu. Gdy jednak przyjrzała się uważniej cenie jednostkowej, zdała sobie sprawę, że niemieckie opakowanie zawierało 140 pieluch, podczas gdy to sprzedawane w Luksemburgu tylko 90, czyli w niemieckim sklepie było dużo taniej. Od tego momentu zaczęła kupować wszystkie pieluszki w niemieckim sklepie.

Wyjątki

W przypadku niektórych produktów podawanie ceny jednostkowej nie jest konieczne, ponieważ mogłoby prowadzić do niejasności lub ze względu na szczególny charakter lub przeznaczenie produktów. Dotyczy to m.in.:

  • produktów sprzedawanych w automatach
  • produktów sprzedawanych na aukcjach
  • dzieł sztuki i antyków.

Wprowadzające w błąd ogłoszenia dotyczące obniżki cen

Ogłoszenia dotyczące obniżki cen, takie jak „obniżka z 50 euro na 25”, mogą wprowadzać w błąd, jeżeli początkowa cena sprzedaży została zawyżona. Sprzedawcy we wszystkich krajach UE przy oferowaniu zniżki mają obowiązek podać najniższą cenę, w jakiej dany produkt był oferowany w okresie co najmniej 30 dni przed ogłoszeniem obniżki ceny.
Dzięki temu konsument może ocenić, czy obniżka jest faktyczna czy nie.

Prawdziwa historia

Nie daj się nabrać na fałszywe obniżki

Basia z Polski przeglądała stronę sklepu internetowego, wracając pociągiem z pracy. Wypatrzyła parę drogich designerskich dżinsów, które bardzo jej się spodobały. Dodała je do koszyka, ale postanowiła zaczekać z zakupem do przecen. Dwa tygodnie później wróciła na stronę sklepu, żeby kupić dżinsy, ale czekało ją ogromne rozczarowanie. Oryginalna cena podana obok bardzo atrakcyjnej ceny „po obniżce” była wyższa niż cena, która wyświetlała się dwa tygodnie przed przecenami! Zawiedziona Basia nie kupiła dżinsów.

Zgodnie z przepisami unijnymi musisz być w stanie ocenić, czy obniżona cena jest rzeczywiście korzystną ofertą, dlatego sprzedawcy muszą podać najniższą cenę, po której oferowali dany towar w ciągu ostatnich 30 dni.

Dyskryminacja cenowa jest zabroniona

Firmy nie mogą pobierać dodatkowych opłat za produkt lub usługę tylko dlatego, że jesteś obywatelem lub rezydentem innego kraju UE. Jednak pewne różnice cenowe mogą być uzasadnione, jeżeli oparte są na obiektywnych kryteriach, a nie tylko na obywatelstwie. Na przykład zróżnicowane koszty przesyłki mogą oznaczać, że za dostawę w jednym kraju zapłacisz więcej niż w innym. Sprzedawcy mogą natomiast ustalać różne ceny sprzedaży netto w różnych punktach sprzedaży, takich jak sklepy i strony internetowe. Mogą również wprowadzać specjalne oferty tylko w określonym regionie danego kraju. Zgodnie z przepisami UE wszystkie te oferty muszą być dostępne dla konsumentów z innych krajów UE.

Jednak różnice w dostępie do towarów lub usług dla klientów z różnych krajów UE nie są uzasadnione w następujących trzech sytuacjach:

  • sprzedaż towarów bez fizycznej dostawy, np. jeśli kupujesz towar online bez zamawiania dostawy do domu – osobiście go odbierzesz w sklepie
  • sprzedaż usług świadczonych drogą elektroniczną (z wyłączeniem treści chronionych prawem autorskim) – takich jak usługi przetwarzania w chmurze czy web hosting
  • sprzedaż usług świadczonych w określonej lokalizacji, np. rezerwacja hotelu, wynajem samochodów czy bilety wstępu do parków rozrywki.

Jeżeli sprzedawca ma różne wersje swojej strony internetowej dla różnych krajów, np. sklep internetowy sprzedający produkty w różnych krajach UE, powinieneś móc wybrać wersję strony, którą chcesz odwiedzić. Musisz wyrazić zgodę na przekierowanie na inną wersję strony. Powinieneś/powinnaś również mieć możliwość zmiany wyboru wersji strony w dowolnym momencie.

Personalizacja cen

Sprzedawcy detaliczni czasami używają algorytmów do śledzenia Twoich zachowań w internecie i do ustalania w oparciu o nie cen. Ich celem jest wycena produktu w oparciu o zgromadzone dane dotyczące tego, ile byłbyś/byłabyś skłonna zapłacić za dany towar. Ta praktyka nie jest nielegalna, ale konsument ma prawo do pełnej przejrzystości cenowej.

Zgodnie z przepisami unijnymi sprzedawcy mają obowiązek poinformować Cię, czy cena została spersonalizowana na podstawie zautomatyzowanego procesu podejmowania decyzji i profilowania Twoich zachowań konsumenckich.

Prawdziwa historia

Masz prawo wiedzieć

Ana z Rumunii regularnie przegląda strony swoich ulubionych sklepów internetowych i sprawdza ceny różnych artykułów. Niektóre z nich planuje kupić, innych nie. Zauważyła nie tylko, że ceny się wahają, ale także że wyświetla się inna cena w zależności od tego, którego urządzenia Ana akurat używa. Jeszcze bardziej zaskoczyło ją, że jej znajomi widzą inne ceny, kiedy wchodzą na tę samą stronę w tym samym momencie. Ana zupełnie się w tym pogubiła.

Zgodnie z przepisami unijnymi przed dokonaniem zakupu masz prawo wiedzieć, czy lub kiedy sprzedawca stosuje algorytm do zmiany ceny produktu, który Cię interesuje.

Prawo UE

Potrzebujesz pomocy lub porady?

Skontaktuj się z serwisami ds. pomocy

Ostatnio sprawdzono: 18/03/2024
Udostępnij tę stronę