Rejestr służący przejrzystości: 10% więcej wpisów, lepsza kontrola

Komisja Europejska

Komunikat prasowy

Bruksela, 29 listopad 2013

Rejestr służący przejrzystości: 10% więcej wpisów, lepsza kontrola

Z najnowszego sprawozdania rocznego na temat rejestru służącego przejrzystości, prowadzonego wspólnie przez Parlament Europejski i Komisję Europejską, wynika, że w ostatnim roku zarejestrowano w nim więcej grup interesu, niż kiedykolwiek wcześniej. Obecnie w rejestrze figuruje prawie 6000 organizacji, co stanowi 10% wzrost w porównaniu z ubiegłym rokiem. W niedawno przeprowadzonym badaniu dotyczącym rejestru zasugerowano, że obejmuje on w tej chwili 60-75% wszystkich podmiotów działających w Brukseli. Jednocześnie, dzięki krótszym procedurom i nowym narzędziom IT wprowadzonym w tym roku w celu zwiększenia skuteczności, przeprowadzono ponad 1000 kontroli, z których 783 doprowadziło do poprawy jakości informacji zawartych w rejestrze.

Wiceprzewodniczący Komisji, Maroš Šefčovič, powiedział: „Instytucje UE prowadzące rejestr dołączyły do niewielkiej grupy krajów, które przodują w pracach mających na celu uregulowanie grup interesu. Wśród tej grupy nasz rejestr obejmuje najszerszą pulę zarejestrowanych. Jestem bardzo dumny z naszych dotychczasowych osiągnięć i jestem przekonany, że umiejętnie wykorzystamy ten sukces, wprowadzając usprawnienia, o których mowa w sprawozdaniu”.

Wiceprzewodniczący PE, Rainer Wieland, dodał: „Bardzo cieszy mnie postęp, jakiego dokonano w ciągu ostatniego roku. Wyjątkowy charakter wspólnego rejestru służącego przejrzystości polega na ujęciu w nim wielu przedstawicieli właściwych grup interesu i zapewnieniu równych szans wszystkim rodzajom podmiotów. Szczególnie cieszy mnie ciągły dialog ze wszystkimi zainteresowanymi stronami i zaangażowanie ogółu społeczeństwa, które stanowi cenne wsparcie naszych działań na rzecz dalszego zwiększenia zasięgu rejestru i poprawy jego funkcjonowania w przyszłości”.

W sprawozdaniu, oprócz statystyk, opisano również ubiegłoroczne działania wspólnego sekretariatu rejestru służącego przejrzystości. Obejmują one opracowanie trzeciego wydania wytycznych dla użytkowników, rozpatrywanie skarg i zajmowanie się powiadomieniami, zapraszanie do rejestracji niezarejestrowanych podmiotów, zewnętrzne działania informacyjne i komunikacyjne, warsztaty dla asystentów posłów do PE i pracowników Komisji, angażowanie Rady w roli obserwatora w celu przedyskutowania możliwości jej uczestnictwa w prowadzeniu rejestru, kontakt z naukowcami, kadrą akademicką i ekspertami oraz z urzędnikami krajowymi odpowiedzialnymi za podobne systemy w celu porównania i analizy najlepszych praktyk.

Sprawozdanie wspomina również o trwającym przeglądzie rejestru. Główne analizowane kwestie obejmują jakość wpisów, egzekwowanie ściślejszego przestrzegania zasad, stałe zwiększanie liczby rejestracji przez dalsze działania w zakresie informacji i komunikacji zewnętrznej, dalsze wyjaśnienia i wytyczne, wprowadzenie dodatkowych korzyści i zachęt dla rejestrujących, „dobrowolny” i „obowiązkowy” charakter wpisu oraz możliwość stosowania wyjątkowych odstępstw ad hoc dla firm doradczych i prawniczych powołujących się na konieczność zachowania poufności wobec klienta.

W sprawozdaniu podkreśla się, że w przyszłości, wraz ze stałym wzrostem liczby zarejestrowanych organizacji, ważne będzie skoncentrowanie się na poprawie jakości danych oraz zwiększenie świadomości istnienia tego narzędzia. W związku z nadchodzącymi wyborami do Parlamentu Europejskiego konieczne będzie również przekazanie informacji o programie nowym pracownikom i posłom. Należy także nadal zachęcać inne organy UE, urzędy i agencje do stosowania rejestru.

Kontekst

Na dzień 31 października 2013 r. w rejestrze służącym przejrzystości zarejestrowanych było 5 952 podmiotów. Połowa z nich (49,93 %) została zarejestrowana w kategorii II (lobbyści zatrudnieni w przedsiębiorstwach i stowarzyszenia handlowe/branżowe), a około 26 % w kategorii III (organizacje pozarządowe). Według ostrożnych szacunków każdy zarejestrowany reprezentuje średnio pięć osób, co oznacza, że do przestrzegania rygorystycznego kodeksu postępowania rejestru zobowiązało się ok. 30 tys. przedstawicieli różnych grup interesu.

Ramy czasowe

• 23 czerwca 2011 r.: przewodniczący PE, Jerzy Buzek, i wiceprzewodniczący Komisji, Maroš Šefčovič, podpisują porozumienie międzyinstytucjonalne między PE i Komisją w sprawie wspólnego rejestru służącego przejrzystości, co dało początek rejestrowi służącemu przejrzystości;

• 1 lipca 2011 r.: pracę rozpoczyna sekretariat rejestru – nowy i nowatorski model organizacji pracy w instytucjach UE; w skład sekretariatu wchodzą pracownicy z dwóch różnych instytucji;

• marzec 2012 r.: za pośrednictwem rejestru dostępny jest nowy elektroniczny system składania wniosków o akredytację PE. Zastąpił on poprzednią procedurę składania wniosków o akredytację na papierze i zapewnił, że tylko osoby zarejestrowane mogą ubiegać się o prawo wstępu do budynków PE;

• 7 czerwca 2012 r.: obserwator z Sekretariatu Generalnego Rady zaczyna uczestniczyć w cotygodniowych posiedzeniach sekretariatu rejestru;

• 8 czerwca - 31 sierpnia 2012 r.: konsultacje społeczne na temat funkcjonowania rejestru z zarejestrowanymi i pozostałymi podmiotami. Ogółem wzięło w nich udział 253 osób i organizacji;

• 23 czerwca 2012 r.: poprzedni prowadzony przez Komisję rejestr grup interesu (założony w 2008 r.) zostaje zamknięty po upływie rocznego okresu przejściowego. W dniu pierwszych urodzin rejestru służącego przejrzystości zarejestrowanych było w nim 5 150 podmiotów;

• listopad 2012 r.: pierwsze sprawozdanie roczne na temat rejestru służącego przejrzystości;

• lipiec 2013 r.: zgodnie z porozumieniem międzyinstytucjonalnym rozpoczyna się przegląd rejestru w następstwie ogólnoeuropejskich spotkań z zainteresowanymi stronami i przeprowadzonego porównania z innymi publicznymi organami regulacyjnymi na forum OECD.

Rejestr służący przejrzystości:

http://europa.eu/transparency-register/

Sprawozdanie roczne:

http://ec.europa.eu/transparencyregister/info/about-register/reportsAndPublications.do?locale=pl