IP/09/1864

Brussel, 2 december 2009

Consumentenbescherming: 30% van de kerstverlichting levert “ernstig veiligheidsrisico” in huis op, zo waarschuwt een EU-rapport

30% van de kerstverlichting is duidelijk onveilig en levert gevaar voor brand of elektrische schokken op, aldus een nieuw, vandaag door de Europese Commissie gepubliceerd verslag. Het verslag bevat de conclusies van een gezamenlijk markttoezichtproject waarbij autoriteiten van vijf lidstaten – Hongarije, Duitsland, Slowakije, Slovenië en Nederland – alsook de Europese Commissie betrokken waren. 196 willekeurig gekozen lichtslangen in alle prijsklassen werden tussen november 2007 en mei 2009 met onregelmatige tussenpozen getest. De monsters werden getoetst aan 20 administratieve en technische voorschriften. Veel lichtslangen doorstonden een groot aantal proeven niet.

Commissaris Meglena Kuneva merkte in dit verband op: “Willen de lichtjes met Kerstmis blijven branden, dan moet de consument ervan op aan kunnen dat ze veilig zijn. De consument wil waar voor zijn geld en tijdens zijn kerstinkopen kunnen kiezen, maar nooit ten koste van de veiligheid. Dit rapport moet ons wakker schudden. De nationale autoriteiten en de industrie zullen zich extra inspannen om de leemten en mazen in de regelgeving waardoor inferieure goederen in de winkel en bij de consument terecht kunnen komen, te dichten. Maar ook de consument zelf moet ervoor zorgen dat veiligheidsrisico’s tot een minimum beperkt worden: let dus goed op wat u koopt; dan kan iedereen veilig en prettig Kerstmis vieren.”

De belangrijkste resultaten

Bij 30,4% van de onderzochte lichtslangen werden ernstige tekortkomingen geconstateerd die leiden tot een verhoogd risico op elektrische schokken, brand of beide. Deze ernstige tekortkomingen zijn over het algemeen het gevolg van het niet-naleven van de technische veiligheidsvoorschriften voor de vervaardiging van bijvoorbeeld stekkers, snoerbevestiging, bedrading, isolatie en bescherming tegen elektrische schokken. Bij nog eens 40% van de lichtslangen werden minder ernstige tekortkomingen geconstateerd, die niet direct de veiligheid van de gebruiker in gevaar brengen. Het gaat hierbij om de etikettering, gebruiksaanwijzingen of administratieve tekortkomingen.

De drie meest voorkomende problemen waren:

• 1. de snoerbevestiging: 25% van de lichtslangen kwam niet door de veiligheidstests. Als door een gebrekkige snoerbevestiging de draden losraken, loopt men grote kans op een elektrische schok (ernstige tekortkoming).

• 2. de doorsnede van de stroomdraden: 23% van de lichtslangen voldeed niet aan de voorschriften. Als de bedrading te dun is voor de elektrische stroom die erdoor gaat, neemt de kans op oververhitting en brand toe (ernstige tekortkoming).

• 3. de veiligheid: 28% kwam niet door de veiligheidstests voor kabels. De isolatie en constructie van de lichtslang boden onvoldoende bescherming tegen elektrische schokken (ernstige tekortkoming).

Daarnaast deden zich nog de volgende problemen voor:

• Regelmatig, doch minder vaak, wordt ook niet voldaan aan een aantal andere technische voorschriften, bijvoorbeeld fundamentele mechanische problemen die kunnen leiden tot verwondingen door scherpe kanten .

• Bijna 15% van de monsters was niet voorzien van de juiste “technische markeringen”. Erger nog, bij 41% van de monsters ontbraken waarschuwingen en in bijna 35% van de gevallen ontbrak een goede gebruiksaanwijzing.

• Regelmatig doorstonden lichtslangen meerdere veiligheidstests niet. Sommige lichtslangen kwamen bijna door geen enkele test en bij vele ging het bij vier tot zeven tests mis.

• Het niet-conformiteitspercentage verschilde van de ene tot de andere lidstaat. Terwijl in Hongarije 95,7% van de geteste lichtslangen ernstige risico’s voor de consument vertoonde, bleek in Nederland slechts 56% van de geteste exemplaren enige vorm van tekortkoming te vertonen. Dit komt deels doordat Nederland al acht jaar markttoezicht op lichtslangen uitoefent en er dankzij deze inspanningen in is geslaagd het aantal gevaarlijke, voor de markt bestemde producten te halveren. (Zie MEMO/09/532 voor bijzonderheden).

• Wat de herkomst van de gevaarlijke producten betreft, bleek ongeveer 41% van de 196 geteste monsters uit China afkomstig te zijn.

Volgende stappen

Gezien het zeer grote aantal door de autoriteiten aangetroffen tekortkomingen, zullen de overheden de toezicht- en handhavingsactiviteiten speciaal met betrekking tot lichtslangen voortzetten en daarbij met zo veel mogelijk lidstaten coördineren. Ook de industrie zal de controle moeten aanscherpen. Krachtens de EU-wetgeving zijn de fabrikanten, distributeurs, kleinhandel en importeurs wettelijk aansprakelijk voor de veiligheid van de producten die zij in de handel brengen.

Advies aan de consument

De consumenten moeten waakzaam zijn en elementaire voorzorgsmaatregelen nemen om het risico tot een minimum te beperken. Fabrikanten en detailhandel staan onder grote druk om zo goedkoop mogelijk kerstverlichting te produceren aangezien de consument vaak niet veel geld over heeft voor tijdelijke decoraties. Dit kan leiden tot grove overtredingen van de veiligheidsnormen.

• Koop kerstverlichting bij goed aangeschreven handelaren bij wie je ervan uit mag gaan dat de fundamentele veiligheidsnormen zijn nageleefd.

• Laat kerstverlichting nooit branden als u niet thuis bent en ook niet ’s nachts, als iedereen slaapt.

• Als u een of ander elektrisch of mechanisch probleem vermoedt met nieuwe of reeds gebruikte lichtjes of lichtslangen, neem dan geen risico. Gebruik ze niet langer en breng ze terug naar de winkel.

Zie voor meer informatie: http://ec.europa.eu/consumers/pro/index_nl.htm