Umowa Interbus: międzynarodowe okazjonalne przewozy pasażerów autokarami i autobusami

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Umowa w sprawie międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (Umowa Interbus)

Decyzja 2002/917/WE – zawarcie Umowy Interbus w sprawie międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami

Protokół do Umowy Interbus dotyczący międzynarodowych regularnych i regularnych specjalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami

Decyzja (UE) 2023/911 w sprawie zawarcia w imieniu Unii Europejskiej Protokołu do umowy Interbus

JAKIE SĄ CELE UMOWY, PROTOKOŁU I DECYZJI?

• Umowa Interbus w sprawie międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami m a na celu zapewnienie takiego samego poziomu liberalizacji, jaki przewiduje Umowa w sprawie Międzynarodowych Drogowych Przewozów Pasażerskich w formie Okazjonalnych Przewozów Autokarami i Autobusami (ASOR), którą podpisano w maju 1982 roku w Dublinie.
• Na mocy decyzji 2002/917/WE zatwierdzono zawarcie umowy w imieniu Wspólnoty Europejskiej – obecnie Unii Europejskiej (UE).
• Protokół do Umowy Interbus dotyczący międzynarodowych regularnych i regularnych specjalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami, dostępny do podpisu w okresie od 16 lipca 2018 roku do 16 kwietnia 2019 roku, został w tym czasie został podpisany wyłącznie przez UE na podstawie decyzji Rady (UE) 2018/1195. Z uwagi na to, że żadna inna umawiająca się strona nie podpisała protokołu, nie wszedł on w życie. W związku z tym Komisja Europejska otrzymała nowy mandat do rozpoczęcia negocjacji w sprawie jego zmiany.
• Nowy protokół dotyczy międzynarodowych regularnych i regularnych specjalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami, które stanowią ważne sektory zapewniające mobilność obywatelom i turystom w przystępnej cenie, a także dające zatrudnienie. Podróż autobusem lub autokarem zastępuje również korzystanie z innych środków transportu, takich jak samolot lub samochód, zmniejszając w ten sposób negatywny wpływ emisji na środowisko.
• Decyzja (UE) 2023/911 dotyczy podpisania w imieniu Unii Europejskiej protokołu do umowy Interbus.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Umowa Interbus

Umowa ma zastosowanie do międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów, bez względu na ich narodowość, a także do przejazdów pustych autobusów i autokarów związanych z tymi przewozami na obszarze UE, a także w Albanii, Andorze, Bośni i Hercegowinie, Mołdawii, Czarnogórze, Macedonii Północnej, Serbii, Turcji, Ukrainie i Zjednoczonym Królestwie.

Umowa:

• dotyczy ruchu nie tylko między państwami członkowskimi UE i wymienionymi państwami trzecimi, ale także między poszczególnymi państwami trzecimi. W związku z tym nie tylko zawiera ona postanowienia dotyczące dostępu do rynku, ale także harmonizuje w pewnym stopniu kwestie podatkowe, socjalne i techniczne;
• umożliwia przystąpienie do niej, po jej wejściu w życie, państwom należącym do Europejskiej Konferencji Ministrów Transportu (obecnie Międzynarodowego Forum Transportu) oraz przez San Marino i Monako;
• zastępuje umowy dwustronne dotyczące jej przedmiotu zawarte pomiędzy umawiającymi się stronami;
• uwzględnia większość środków liberalizacyjnych przewidzianych w umowie ASOR, a dodatkowo zawiera szereg środków dotyczących kwestii socjalnych, podatkowych i technicznych opartych na zasadzie niedyskryminacji umawiających się stron.

Zasada niedyskryminacji ze względu na narodowość lub siedzibę przewoźnika, czy też na miejsce rozpoczęcia lub zakończenia przewozu autobusem lub autokarem, stanowi podstawowy warunek mający zastosowanie przy świadczeniu usług w transporcie międzynarodowym.

Uproszczone procedury kontrolne

Aby uprościć procedury kontrolne, w umowie przewidziano jednolite wzory:

• dokumentów transportowych, takich jak dokumenty kontrolne w zliberalizowanych przewozach okazjonalnych; oraz
• zezwolenia i wniosku o zezwolenie na świadczenie niezliberalizowanych przewozów.

Wyłączenia

Autobusy i autokary są zwolnione z:

• wszystkich podatków od pojazdów i opłat nakładanych z tytułu poruszania się lub posiadania pojazdów;
• wszystkich podatków lub opłat specjalnych nakładanych na operacje transportowe na terytorium pozostałych umawiających się stron.

Autobusy i autokary nie są jednak zwolnione z:

• podatków i opłat od paliw silnikowych;
• podatek od wartości dodanej od usług transportowych;
• opłat drogowych i opłat za użytkowanie infrastruktury.

Zarządzanie i stosowanie umowy

Na mocy umowy ustanowiono wspólną komisję odpowiedzialną za zarządzanie umową oraz jej należyte stosowanie. W szczególności Komisja:

• sporządza listę właściwych władz odpowiedzialnych za określone zadania, o których mowa w umowie;
• zmienia lub dostosowuje dokumenty kontrolne i inne wzory dokumentów określone w załącznikach do umowy;
• zmienia lub dostosowuje załączniki dotyczące standardów technicznych mających zastosowanie do autobusów i autokarów;
• sporządza, na podstawie informacji przekazanych przez umawiające się strony, listę wszystkich ceł, podatków i opłat;
• zmienia lub dostosowuje wymagania dotyczące przepisów socjalnych w celu wprowadzenia przyszłych przedsięwzięć podejmowanych w UE;
• rozstrzyga wszelkie spory dotyczące wdrażania i interpretacji umowy;
• zaleca podejmowanie dalszych kroków w kierunku liberalizacji tych przewozów okazjonalnych, które nadal podlegają obowiązkowi posiadania zezwolenia.

Czas obowiązywania umowy

Umowa została zawarta na okres pięciu lat, poczynając od dnia jej wejścia w życie. Okres ten ulega automatycznemu przedłużeniu na kolejne okresy pięcioletnie pomiędzy tymi umawiającymi się stronami, które nie wyrażą woli nieprzedłużania umowy.

Protokół do umowy Interbus

Protokół rozszerza zakres umowy Interbus na międzynarodowy regularny i specjalny regularny przewóz osób autokarami i autobusami. Nie zmienia on ani nie powiela obowiązujących wspólnych zasad, odnosi się natomiast do podstawowych postanowień umowy Interbus. Umawiające się strony mogą podpisać i zawrzeć, ratyfikować lub przystąpić do protokołu dopiero po podpisaniu i zawarciu, ratyfikacji lub przystąpieniu do umowy Interbus; dzięki temu zasady określone w umowie Interbus są akceptowane i stosowane przez te strony po podpisaniu i zawarciu, ratyfikacji lub przystąpieniu do protokołu.

Zakres

Zakres obowiązywania protokołu obejmuje, po spełnieniu określonych warunków:

• międzynarodowy przewóz drogowy osób niezależnie od ich narodowości w ramach regularnych i specjalnych regularnych przewozów autokarowych i autobusowych; oraz
• przejazdy pustych autobusów i autokarów związanych z tymi przewozami.

Protokół nie zezwala na wykonywanie regularnych lub specjalnych regularnych przewozów z początkiem i miejscem docelowym na terytorium tej samej umawiającej się strony przez przewoźników mających siedzibę na terytorium innej umawiającej się strony (kabotaż). Jeżeli jednak przewóz jest częścią przewozu wykonywanego do lub z terytorium, na którym przewoźnik ma siedzibę, pasażerowie mogą zostać odebrani lub wysadzeni na terytorium dowolnej umawiającej się strony na trasie, która dopuszcza postój na jej terytorium.

Nie ma zastosowania do użytkowania autobusów i autokarów przeznaczonych do przewozu pasażerów w celu transportu towarów do celów komercyjnych lub usług na własny rachunek.

Dostęp do rynku

Protokół określa zasady dotyczące międzynarodowych usług regularnych i specjalnych usług regularnych wymagających zezwolenia. Umawiające się strony i państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o uzależnieniu regularnych lub specjalnych usług regularnych między sobą od uzgodnień partnerskich między operatorami miejsca pochodzenia i miejsca przeznaczenia usługi. Operatorzy umawiających się stron lub państw członkowskich przemieszczający się na trasie z odbieranymi i dowożonymi pasażerami mają prawo przystąpić do takich partnerstw.

Zasady dotyczące przewoźników drogowego transportu pasażerskiego

Znajdują się w załączniku I do protokołu i podlegają przepisom określonym w rozporządzeniu (WE) nr 1071/2009 w sprawie zasad działalności przedsiębiorstw transportowych (zob. streszczenie) oraz rozporządzeniu (UE) nr 181/2011 w sprawie praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym (zob. streszczenie).

Zezwolenia

Dokument określa szczegółowe zasady dotyczące organów uprawnionych do wydawania zezwoleń, procedur składania wniosków przez operatorów, okresów ważności zezwoleń, odnowień, elementów, które należy określić w zezwoleniach oraz korzystania z dodatkowych pojazdów w tymczasowych i wyjątkowych okolicznościach.

Wspólny komitet składający się z przedstawicieli umawiających się stron zarządza protokołem i wdraża jego postanowienia.

DATA WEJŚCIA W ŻYCIE

Umowa weszła w życie 1 stycznia 2003 r.

Protokół będzie obowiązywał umawiające się strony, które go podpisały i zatwierdziły lub ratyfikowały, pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym trzy umawiające się strony, w tym Unia Europejska, złożyły dokumenty zatwierdzające lub ratyfikujące w Sekretariacie Generalnym Rady Unii Europejskiej.

GŁÓWNE DOKUMENTY

Umowa w sprawie międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (Umowa Interbus) (Dz.U. L 321 z 26.11.2002, s. 13–43).

Kolejne poprawki do umowy zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Decyzja Rady 2002/917/WE z dnia 3 października 2002 r. w sprawie zawarcia Umowy Interbus w sprawie międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (Dz.U. L 321 z 26.11.2002, s. 11–12).

Protokół do Umowy w sprawie międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (umowa Interbus) dotyczący międzynarodowych regularnych i regularnych specjalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (Dz.U. L 122 z 5.5.2023, s. 3–26).

Decyzja Rady (UE) 2023/911 z dnia 28 września 2021 r. w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Protokołu do Umowy w sprawie międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (umowa INTERBUS) dotyczącego międzynarodowych regularnych i regularnych specjalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (Dz.U. L 122 z 5.5.2023, s. 1–2).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Decyzja Rady (UE) 2018/1195 z dnia 16 lipca 2018 r. w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Protokołu do Umowy w sprawie międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (umowa INTERBUS) dotyczącego międzynarodowych regularnych i regularnych specjalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (Dz.U. L 214 z 23.8.2018, s. 3–4).

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/45/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie okresowych badań zdatności do ruchu drogowego pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz uchylająca dyrektywę 2009/40/WE (Dz.U. L 127 z 29.4.2014, s. 51–128).

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 165/2014 z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie tachografów stosowanych w transporcie drogowym i uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3821/85 w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego (Dz.U. L 60 z 28.2.2014, s. 1–33).

Zob. tekst skonsolidowany.

Decyzja Rady 2010/308/UE z dnia 11 marca 2010 r. w sprawie stanowiska Unii Europejskiej wobec projektu decyzji 1/2003 oraz projektu zalecenia 1/2003 Komisji Mieszanej utworzonej w ramach Umowy Interbus o międzynarodowych okazjonalnych przewozach pasażerów autokarami i autobusami (Dz.U. L 138 z 4.6.2010, s. 11–23).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. ustanawiające wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego i uchylające dyrektywę Rady 96/26/WE (Dz.U. L 300 z 14.11.2009, s. 51–71).

Zob. tekst skonsolidowany.

Informacja o wejściu w życie Umowy Interbus w sprawie międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (Dz.U. L 321 z 26.11.2002, s. 44).

Dyrektywa Rady 96/53/WE z dnia 25 lipca 1996 r. ustanawiająca dla niektórych pojazdów drogowych poruszających się na terytorium Wspólnoty maksymalne dopuszczalne wymiary w ruchu krajowym i międzynarodowym oraz maksymalne dopuszczalne obciążenia w ruchu międzynarodowym (Dz.U. L 235 z 17.9.1996, s. 59–75).

Zob. tekst skonsolidowany.

Dyrektywa Rady 92/6/EWG z dnia 10 lutego 1992 r. w sprawie montowania i zastosowania urządzeń ograniczenia prędkości w niektórych kategoriach pojazdów silnikowych we Wspólnocie (Dz.U. L 57 z 2.3.1992, s. 27–28).

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Rady (EWG) nr 56/83 z dnia 16 grudnia 1982 r. dotyczące wykonania Umowy w sprawie międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (ASOR) (Dz.U. L 10 z 13.1.1983, s. 1–3).

Decyzja Rady 82/505/EWG z dnia 12 lipca 1982 r. w sprawie zawarcia Umowy w sprawie Międzynarodowych Drogowych Przewozów Pasażerskich w formie Okazjonalnych Przewozów Autokarami i Autobusami (ASOR) (Dz.U. L 230 z 5.8.1982, s. 38).

Umowa w sprawie Międzynarodowych Okazjonalnych Przewozów Pasażerów Autokarami i Autobusami (ASOR) (Dz.U. L 230 z 5.8.1982, s. 39–56).

Ostatnia aktualizacja: 10.12.2023