EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Το πρόγραμμα της Χάγης: 10 προτεραιότητες για την προσεχή πενταετία

Πώς θα ενισχυθεί ο χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Η Επιτροπή απαντά στο ερώτημα ορίζοντας 10 προτεραιότητες για την προσεχή πενταετία.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της 10ης Μαΐου 2005 -Το πρόγραμμα της Χάγης: δέκα προτεραιότητες για την προσεχή πενταετία. Μια εταιρική σχέση για την ευρωπαϊκή ανανέωση στον τομέα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης» [COM(2005) 184 τελικό – Επίσημη Εφημερίδα C 236, 24.9.2005].

ΣΥΝΟΨΗ

Το πολυετές πρόγραμμα της Χάγης, που εγκρίθηκε κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 4ης και 5ης Νοεμβρίου 2004, περιλαμβάνει 10 προτεραιότητες της Ένωσης για την ενίσχυση του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης κατά την προσεχή πενταετία. Η ανακοίνωση περιλαμβάνει σε παράρτημα τα ειδικά μέτρα και το χρονοδιάγραμμα για την έγκρισή τους (βλέπε επίσης το Σχέδιο Δράσης).

Η Επιτροπή κρίνει ότι απαιτείται η συγκέντρωση των προσπαθειών σε 10 προτεραιότητες, ήτοι:

Ενίσχυση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της ιθαγένειας. Η Ένωση προβλέπει να ελέγξει και να προαγάγει την τήρηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στις ευρωπαϊκές πολιτικές. Η ίδια προβλέπει επίσης να μεταβάλει το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο των Φαινομένων Ρατσισμού και Ξενοφοβίας σε Ευρωπαϊκό Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (ΟΘΔ), το οποίο και πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο 2007. Η Επιτροπή αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στα δικαιώματα του παιδιού και εξακολουθεί να καταβάλλει προσπάθειες για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών. Εξάλλου, επιθυμεί να καταπολεμήσει αποτελεσματικά κάθε είδους διακρίσεις και αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Τέλος, κρίνεται αναγκαία η βελτίωση της άσκησης των δικαιωμάτων που παρέχει η ευρωπαϊκή ιθαγένεια, όπως η ελεύθερη κυκλοφορία στο εσωτερικό της Ένωσης, το δικαίωμα ψήφου στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και στις τοπικές εκλογές κλπ. Τα μέτρα που η Επιτροπή ενέκρινε περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, το πρόγραμμα-πλαίσιο «Θεμελιώδη δικαιώματα και δικαιοσύνη» και την εκπόνηση εκθέσεων αξιολόγησης σχετικά με την εφαρμογή των οδηγιών όσον αφορά το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής.

Καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Απαιτείται να δοθεί σφαιρική απάντηση για να καταπολεμηθεί αποτελεσματικά η τρομοκρατία. Η προσέγγιση πρέπει να είναι ολοκληρωμένη και να παρουσιάζει συνοχή. Η Επιτροπή δίνει ιδιαίτερη σημασία στην πρόληψη της τρομοκρατίας και στην ανταλλαγή πληροφοριών. Επιθυμεί να στηρίζει τα κράτη μέλη κατά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, επικεντρώνοντας την προσοχή της στις πτυχές της στρατολόγησης και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, της ανάλυσης των κινδύνων, της προστασίας των υποδομών που παρουσιάζουν κίνδυνο και της διαχείρισης των συνεπειών. Μόνο η εξωτερική συνεργασία με τρίτα κράτη μπορεί να καταπολεμήσει αποτελεσματικά την τρομοκρατία και τα αίτια της. Τα μέτρα που η Επιτροπή ενέκρινε για την επίτευξη των στόχων αυτών περιλαμβάνουν: προτάσεις με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας των υπηρεσιών επιβολής του νόμου των κρατών μελών, ιδίως μέσω της βελτίωσης της ανταλλαγής πληροφοριών, ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για την προστασία των δεδομένων στον τομέα αυτό, μια ανακοίνωση για την προστασία των κρίσιμων υποδομών, μια ανακοίνωση για την πρόληψη και την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, μια πρόταση για να αποφεύγεται η καταχρηστική χρησιμοποίηση φιλανθρωπικών οργανώσεων για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, και η παρακολούθηση του πειραματικού σχεδίου υπέρ των θυμάτων της τρομοκρατίας.

Καθορισμός μιας ισόρροπης αντιμετώπισης της μετανάστευσης. Η Επιτροπή επιθυμεί να καθορίσει μια νέα ισόρροπη αντιμετώπιση της διαχείρισης της νόμιμης και παράνομης μετανάστευσης. Αφενός, πρόκειται να καταπολεμηθεί η παράνομη μετανάστευση και η λαθρεμπορία ανθρωπίνων όντων, ειδικότερα γυναικών και παιδιών. Για το σκοπό αυτό, το πρόγραμμα της Χάγης προβλέπει την έγκριση μιας ανακοίνωσης και ενός σχεδίου σχετικά με τη νόμιμη μετανάστευση.

Η αποτελεσματική διαχείριση των μεταναστευτικών ρευμάτων συνεπάγεται επίσης εντατικότερη συνεργασία με τρίτες χώρες σε όλους τους τομείς, μεταξύ άλλων και στον τομέα της επανεισδοχής και της επιστροφής των μεταναστών. Τα μέτρα που η Επιτροπή ενέκρινε για την ολοκλήρωση των στόχων αυτών περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, το πρόγραμμα-πλαίσιο «Αλληλεγγύη και διαχείριση των μεταναστευτικών ρευμάτων», το οποίο περιλαμβάνει τη σύσταση ενός Ταμείου Εξωτερικών Συνόρων, ενός Ταμείου Κοινωνικής Ενσωμάτωσης, ενός Ταμείου Επιστροφών και ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσφύγων.

Διαμόρφωση ολοκληρωμένης διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης. Μέσα στην Ένωση, η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων είναι εγγυημένη χάρη στην κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα. Για αυτόν το λόγο, απαιτούνται συμπληρωματικές προσπάθειες για την ενίσχυση της ολοκληρωμένης διαχείρισης των ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα. Δημιουργήθηκε, συνεπώς, ο Οργανισμός FRONTEX για τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων, μπορεί δε μελλοντικά να του ανατεθούν συμπληρωματικά καθήκοντά. Εξίσου σημαντικό είναι να διαμορφωθεί αποτελεσματική πολιτική όσον αφορά τις θεωρήσεις εισόδου, π.χ. μέσω της ανάπτυξης συστήματος πληροφοριών για τις θεωρήσεις εισόδου και, μελλοντικά, κοινής ευρωπαϊκής προξενικής υπηρεσίας. Μία από τις βραχυπρόθεσμες προτεραιότητες είναι η εισαγωγή βιομετρικών δεικτών στις ταυτότητες και τα διαβατήρια, που θα αυξήσουν την ασφάλεια των εγγράφων αυτών.

Θέσπιση κοινής διαδικασίας σε θέματα ασύλου . Η Επιτροπή έχει ως στόχο να θεσπίσει εναρμονισμένη και αποτελεσματική διαδικασία για θέματα ασύλου. Βραχυπρόθεσμα, θα υποβάλει πρόταση οδηγίας σχετικά με το καθεστώς του μακροχρόνιου κατοίκου για τους πρόσφυγες και, βάσει της αξιολόγησης της εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας, θα προτείνει μεσοπρόθεσμα μια κοινή διαδικασία και ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες. Η επιχειρησιακή συνεργασία σε θέματα ασύλου θα συνεχισθεί και θα στηριχθεί, ιδίως μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσφύγων.

Μεγιστοποίηση των θετικών συνεπειών της μετανάστευσης. Η κοινωνική ενσωμάτωση είναι καίριας σημασίας για να αποφεύγεται η απομόνωση και ο κοινωνικός αποκλεισμός των κοινοτήτων των μεταναστών. Η Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προχωρήσουν όσον αφορά τις πολιτικές τους για την κοινωνική ενσωμάτωση, οι οποίες πολιτικές θα πρέπει να συμβάλλουν στην κατανόηση και στο διάλογο μεταξύ των θρησκειών και των πολιτισμών. Η Επιτροπή επιθυμεί να καθορίσει ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο κοινωνικής ενσωμάτωσης και να προωθήσει τη διαρθρωτική ανταλλαγή εμπειριών και πληροφοριών σχετικά με την κοινωνική ενσωμάτωση.

Επίτευξη ικανοποιητικής ισορροπίας μεταξύ της προστασίας του ιδιωτικού βίου και της ασφάλειας κατά τη διαβίβαση πληροφοριών. Η διαβίβαση πληροφοριών μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου είναι ουσιαστικής σημασίας για την αποτελεσματική καταπολέμηση της τρομοκρατίας και τη διενέργεια ερευνών όσον αφορά τη διασυνοριακή εγκληματικότητα. Η Ένωση πρέπει να στηρίξει τον εποικοδομητικό διάλογο μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων μερών, ώστε να εξευρεθούν λύσεις ισόρροπες μεταξύ της διάθεσης πληροφοριών και του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως η προστασία του ιδιωτικού βίου και η προστασία των δεδομένων. Η Ευρωπαϊκή Αστυνομική Υπηρεσία (Ευρωπόλ) έχει να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο σε αυτό το θέμα.

Διαμόρφωση στρατηγικής αντίληψης σχετικά με το οργανωμένο έγκλημα. Η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος απαιτεί τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των υπηρεσιών επιβολής του νόμου των κρατών μελών, όπως η αστυνομία και τα τελωνεία. Η διαμόρφωση ενός ευρωπαϊκού προτύπου σχετικά με τις πληροφορίες που αφορούν εγκληματικές υποθέσεις αποτελεί προτεραιότητα. Για αυτό το λόγο, η Επιτροπή υιοθέτησε ανακοίνωση σχετικά με τη διαμόρφωση στρατηγικής αντίληψης όσον αφορά την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος το 2005.

Εγγύηση πραγματικού ευρωπαϊκού χώρου δικαιοσύνης. Θα πρέπει να εξασφαλιστεί η πρόσβαση στη δικαιοσύνη για την έκδοση και την εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων. Η Ένωση οφείλει να λάβει μέτρα με σκοπό να εξασφαλιστεί αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών μελών, θεσπίζοντας ελάχιστους κανόνες δικονομίας που, για παράδειγμα, θα εγγυώνται το δικαίωμα της υπεράσπισης.

Όσον αφορά την αστική δικαιοσύνη, η Επιτροπή επικεντρώνει την προσοχή της στην ολοκλήρωση του προγράμματος αμοιβαίας αναγνώρισης των αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις. Για το σκοπό αυτό, έχει ξεκινήσει διαβουλεύσεις που αφορούν αποφάσεις σχετικά με την οικογενειακή περιουσία, τις κληρονομιές ή τις διαθήκες, για να προετοιμάσει νέες νομοθετικές προτάσεις.

Όσον αφορά την ποινική δικαιοσύνη, η προσέγγιση της νομοθεσίας και η θέσπιση ελάχιστων κανόνων ποινικής δικονομίας είναι μερικές φορές απαραίτητη για την ενίσχυση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών μελών. Η Ευρωπαϊκή Μονάδα Δικαστικής Συνεργασίας (Eurojust) είναι ο παράγων-κλειδί για την ανάπτυξη της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις.

Η Επιτροπή επιθυμεί επίσης να αυξήσει την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Τα επιχειρησιακά μέτρα που αποσκοπούν στην εγγύηση ενός πραγματικού ευρωπαϊκού χώρου δικαιοσύνης περιλαμβάνουν: τη στήριξη από μέρους της Ένωσης των δικτύων των δικαστικών οργανισμών και θεσμών, την αξιολόγηση της ποιότητας της δικαιοσύνης, ανακοίνωση εκ μέρους της Επιτροπής σχετικά με την κατάρτιση των δικαστικών λειτουργών στην ΕΕ, και σεμινάρια με στόχο την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ επαγγελματιών της δικαιοσύνης.

Κατανομή των αρμοδιοτήτων και μέριμνα για την αλληλεγγύη. Κανένας πολιτικός στόχος δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τα κατάλληλα οικονομικά μέσα. Η έγκριση του προγράμματος της Χάγης συνέπεσε με την προετοιμασία των προτάσεων της Επιτροπής για τις δημοσιονομικές προοπτικές 2007-13, πράγμα που επέτρεψε την εξασφάλιση ευθυγράμμισης μεταξύ των στόχων του προγράμματος της Χάγης και των δημοσιονομικών μέσων που είναι διαθέσιμα για την ίδια περίοδο. Τον Απρίλιο 2005, η Επιτροπή υπέβαλε τρία προγράμματα-πλαίσια όπου εξετάζεται το είδος των πολιτικών και οικονομικών μέσων χάρη στα οποία μπορούν να επιτυγχάνονται οι στόχοι της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης κατά τον αποτελεσματικότερο τρόπο.

Η Επιτροπή αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην εφαρμογή των διατάξεων καθώς και στους μηχανισμούς εκτίμησης και αξιολόγησης της εφαρμογής εκ μέρους των κρατών μελών. Λόγω της πολιτικής ευελιξίας όσον αφορά τη δικαιοσύνη, την ελευθερία και την ασφάλεια, ο προγραμματισμός των πολιτικών προτεραιοτήτων μπορεί ενίοτε να προωθείται ή να προσαρμόζεται μετά από μη αναμενόμενα γεγονότα, όπως οι τρομοκρατικές επιθέσεις του Λονδίνου στις 7 Ιουλίου 2005, η φύση και η διάσταση των οποίων είναι συχνά διεθνείς. Για το λόγο αυτό, το Σχέδιο Δράσης θα πρέπει να είναι και ευέλικτο και προσαρμόσιμο. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε την επιθυμία να διενεργήσει ενδιάμεση επισκόπηση, και η Επιτροπή υπέβαλε ετησίως «πίνακες αποτελεσμάτων» σχετικά με την κατάσταση εφαρμογής τού προγράμματος της Χάγης.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Σχέδιο δράσης του Συμβουλίου και της Επιτροπής για την εφαρμογή του προγράμματος της Χάγης για την ενίσχυση της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνη στην Ευρωπαϊκή Ένωση [Επίσημη Εφημερίδα C 198, 12.8.2005]. Το εν λόγω Σχέδιο Δράσης χρησιμεύει ως πλαίσιο αναφοράς για τις εργασίες της Επιτροπής και του Συμβουλίου κατά την περίοδο 2004-09. Περιλαμβάνει χρονοδιάγραμμα για τη λήψη και την υλοποίηση όλων των μέτρων τα οποία αναφέρονται στο Σχέδιο και έχουν σκοπό τη συγκεκριμενοποίηση των στόχων και των προτεραιοτήτων του προγράμματος της Χάγης (ενίσχυση της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης στην ΕΕ) που εγκρίθηκε μετά την ανωτέρω ανακοίνωση. Τα μέτρα αυτά - νομοθετικές προτάσεις, συμβουλευτικά έγγραφα (πράσινα βιβλία) ή εκθέσεις - έχουν ως στόχο να προσδώσουν πρακτικό χαρακτήρα στο πρόγραμμα της Χάγης, με αποτελεσματικό τρόπο.

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών της 10ης Ιουνίου 2009 – Δικαιοσύνη, ελευθερία και ασφάλεια στην Ευρώπη μετά το 2005: αξιολόγηση του προγράμματος της Χάγης και σχέδιο δράσης [COM(2009) 263 τελικό – Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]. Στην παρούσα ανακοίνωση, η Επιτροπή παρουσιάζει αξιολογήσεις σε σχέση με την εφαρμογή του προγράμματος της Χάγης τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε επίπεδο κρατών μελών καθώς και τα θέματα που θα καθοδηγήσουν τη μελλοντική δράση στο πλαίσιο του επόμενου πολυετούς προγράμματος (του προγράμματος της Στοκχόλμης).

Οι πρωτοβουλίες στον τομέα της δικαιοσύνης, ελευθερίας και ασφάλειας είναι σχετικά πρόσφατες σε σχέση με άλλες δράσεις που έχουν αναληφθεί σε επίπεδο ΕΕ. Παρ’ όλα αυτά, έχει επιτευχθεί πρόοδος σε σειρά μέτρων, όπως για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, τις πολιτικές στον τομέα του ασύλου και της μετανάστευσης, τη διαχείριση των συνόρων και την πολιτική θεωρήσεων, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του εγκλήματος, καθώς και την αστυνομική συνεργασία.

Στο θέμα της υλοποίησης ενός ευρωπαϊκού χώρου δικαιοσύνης σημειώθηκε επίσης πρόοδος, ειδικά μέσα από τη βελτιωμένη διασυνοριακή δικαστική συνεργασία σε αστικές αλλά και σε ποινικές υποθέσεις. Σημαντική πρόοδος πραγματοποιήθηκε ιδίως στις νομοθετικές και επιχειρησιακές πτυχές της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης, η οποία αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της δικαστικής συνεργασίας.

Μολονότι η καταπολέμηση των ναρκωτικών υπήρξε επίσης αποτελεσματική, η χρήση ναρκωτικών σε ορισμένα κράτη μέλη αυξήθηκε.

Μικρότερη πρόοδος πραγματοποιήθηκε στο θέμα των δικαιωμάτων των πολιτών της ΕΕ, ιδιαιτέρως λόγω της ελλιπούς μεταφοράς στο εθνικό επίπεδο εκ μέρους των κρατών μελών της οδηγίας 2004/38/ΕΚ για την ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών εντός της Ένωσης.

Γενικότερα ωστόσο, τα περισσότερα από τα ειδικά μέτρα που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα της Χάγης εγκρίθηκαν, μολονότι τα πλήρη αποτελέσματα πολλών μέτρων θα γίνουν αισθητά μόνο σε μακροπρόθεσμη βάση. Εντούτοις, λόγω της ιδιαίτερης φύσης της πολιτικής του τομέα της δικαιοσύνης, ελευθερίας και ασφάλειας, η πρόοδος που πραγματοποιήθηκε υπήρξε σχετικά άνιση. Για παράδειγμα, η λήψη αποφάσεων δυνάμει του «τρίτου πυλώνα» υπήρξε αργή και ορισμένες φορές περιόριζε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Επιπροσθέτως, η μεταφορά από τα κράτη μέλη των νομικών πράξεων του «τρίτου πυλώνα» στο εθνικό επίπεδο συχνά καθυστερεί, και είναι ανεπαρκής η χρησιμοποίηση των τυπικών διαδικασιών επί παραβάσει. Η συνθήκη της Λισαβόνας, όταν τεθεί σε ισχύ, θα επιταχύνει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, ενώ η μελλοντική δράση πρέπει να εστιαστεί στην εδραίωση και την εφαρμογή του υφιστάμενου νομικού πλαισίου.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της 2ας Ιουλίου 2008- Έκθεση για την εφαρμογή του προγράμματος της Χάγης το 2007 [COM(2008) 373 τελικό – Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]. Αυτή η τρίτη ετήσια έκθεση («πίνακας αποτελεσμάτων») παρουσιάζει μια σχετικά παρόμοια τάση με τις προηγούμενες εκθέσεις (κάτωθι), όσον αφορά την πρόοδο. Ωστόσο, η συνολική αξιολόγηση είναι μάλλον απογοητευτική με ποσοστό υλοποίησης μόλις 38%, σε σύγκριση με το 53% για το 2006. Επίσης, σε σύγκριση με το 2006, υψηλότερος αριθμός δράσεων είτε καθυστέρησαν είτε εγκαταλείφθηκαν τελείως.

Όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, σημειώθηκε ανεπαρκής πρόοδος ιδιαιτέρως στις δράσεις τρίτου πυλώνα, ήτοι στην πρόληψη και την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, στην αστυνομική και τελωνειακή συνεργασία, και στη δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις. Ωστόσο, κατεγράφη ικανοποιητική πρόοδος στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η οποία παραμένει πολιτική προτεραιότητα στο πλαίσιο του τομέα Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις. Σημαντικές εξελίξεις κατεγράφησαν επίσης στους άλλους τομείς προτεραιότητας που υπάγονται στον πρώτο πυλώνα. Οι εξελίξεις αυτές αφορούν, μεταξύ άλλων, τη μεταναστευτική και συνοριακή πολιτική, και τη δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις. Ωστόσο, η πρόοδος στην πολιτική για της θεωρήσεις εισόδου δε θεωρήθηκε επαρκής.

Κάποια κράτη μέλη σημείωσαν σημαντική πρόοδο όσον αφορά τη μεταφορά στην εθνική νομοθεσία, σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια. Εντούτοις, πολλά κράτη μέλη συνεχίζουν να μην τηρούν τις προθεσμίες για τη μεταφορά της νομοθεσίας σε εθνικό επίπεδο κατά ένα ή περισσότερα έτη. Επιπλέον, για κάποια από τα νομικά μέσα, η μεταφορά εκ μέρους των κρατών μελών υπήρξε ελλιπής ή ακόμα και λανθασμένη. Συνεπώς, η διαδικασία λήψης αποφάσεων πρέπει να βελτιωθεί στον τομέα Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις.

Ως αποτέλεσμα της ανεπαρκούς προόδου που σημειώθηκε σε κάποιες δράσεις τα τελευταία χρόνια, η Επιτροπή στοχεύει να παρουσιάσει το 2009 ανακοίνωση για το μέλλον των πολιτικών δικαιοσύνης, ελευθερίας και ασφάλειας. Η ανακοίνωση αυτή δε θα αφορά μόνο τις περαιτέρω εξελίξεις σε αυτόν το θεματικό τομέα, αλλά θα αποτελεί και σημείο αφετηρίας για το επόμενο πολυετές (2010-14) πρόγραμμα.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της 3ης Ιουλίου 2007 – Έκθεση για την εφαρμογή του προγράμματος της Χάγης το 2006 [COM(2007) 373 τελικό – Επίσημη Εφημερίδα C 191, 17.8.2007]. Ο γενικός απολογισμός του προγράμματος της Χάγης είναι μέτριος. Παρόλο που υλοποιήθηκε το 53% των δράσεων που αξιολογήθηκαν, η πρόοδος δεν υπήρξε ομοιογενής σε όλους τους τομείς δράσης.

Πρόοδος κατεγράφη στους τομείς του πρώτου πυλώνα όπως τα θεμελιώδη δικαιώματα, η ιθαγένεια, η αστική δικαιοσύνη, η ευρωπαϊκή στρατηγική για τα ναρκωτικά, το άσυλο και η μετανάστευση, οι πολιτικές σχετικά με τις θεωρήσεις εισόδου και με τα σύνορα. Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας παρουσίασε επίσης πρόοδο. Ωστόσο, παρουσιάστηκαν καθυστερήσεις στους τομείς του τρίτου πυλώνα (αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις) όπου απαιτείται ομοφωνία.

Ο πίνακας αποτελεσμάτων δείχνει ότι η θέση σε εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο δεν είναι ικανοποιητική. Μια σειρά κρατών μελών δεν τηρούν τις προβλεπόμενες προθεσμίες για τη μεταφορά των νομικών μέσων στο εθνικό δίκαιο ή παρουσιάζουν καθυστερήσεις (ενός ή και περισσοτέρων ετών) στην ίδια τη μεταφορά.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της 28ης Ιουνίου 2006 - Έκθεση για την εφαρμογή του προγράμματος της Χάγης για το 2005. [COM(2006) 333 τελικό – Επίσημη Εφημερίδα 184 της 8.8.2006]. Η παρούσα ανακοίνωση εξετάζει την κατάσταση καθενός από τα προβλεπόμενα μέτρα στο πρόγραμμα της Χάγης για το 2005 ή σε σταθερή/συνεχή βάση στο Σχέδιο Δράσης της Χάγης. Πέραν αυτής της μετα-παρακολούθησης της διαδικασίας έκδοσης, και για πρώτη φορά στο πλαίσιο τέτοιας άσκησης για τις πολιτικές που αφορούν τη «δικαιοσύνη, ελευθερία, ασφάλεια», η παρούσα ανακοίνωση ασχολείται με την παρακολούθηση της εφαρμογής των πολιτικών αυτών σε εθνικό επίπεδο. Από αυτόν τον πρώτο απολογισμό, προκύπτει ότι, παρά την επιτυχία της δράσης της Ένωσης σχετικά με τις πολιτικές δικαιοσύνης, ελευθερία και ασφάλειας που έχουν «κοινοτικοποιηθεί» (όπως η δικαστική συνεργασία για αστικές υποθέσεις), το ζήτημα της ψηφοφορίας με ομοφωνία έχει καθυστερήσει τη λήψη μέτρων προτεραιότητας του προγράμματος της Χάγης, όπως αυτά που αφορούν την πρώτη φάση του ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου. Τόσο η διαδικασία έγκρισης όσο και η υλοποίηση στο εθνικό επίπεδο στους τομείς της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας για ποινικές υποθέσεις («τρίτος πυλώνας») εξακολουθούν να είναι ιδιαιτέρως προβληματικές.

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της 28ης Ιουνίου 2006 – Αξιολόγηση των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης [COM(2006) 332 τελικό – Επίσημη Εφημερίδα C 184 της 8.8.2006].

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της 28ης Ιουνίου 2006 – Εφαρμογή του προγράμματος της Χάγης: Η μελλοντική πορεία [COM(2006) 331 τελικό – Επίσημη Εφημερίδα C 184 της 8.8.2006].

See also

  • Διαδικτυακός τόπος σχετικά με το πρόγραμμα της Χάγης (EN)

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 13.11.2009

Top