Prawa autorskie i prawa pokrewne: przekaz satelitarny i retransmisja drogą kablową

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa Rady nr 93/83/EWG w sprawie koordynacji niektórych zasad dotyczących prawa autorskiego oraz praw pokrewnych stosowanych w odniesieniu do przekazu satelitarnego oraz retransmisji drogą kablową, zmieniona dyrektywą (UE) 2019/789 dotyczącą wykonywania praw autorskich i praw pokrewnych

JAKIE SĄ CELE DYREKTYWY?

Ma ona na celu ułatwienie udzielania licencji na korzystanie z praw autorskich i praw pokrewnych w odniesieniu do usług przekazu satelitarnego oraz retransmisji drogą kablową na rynku wewnętrznym UE, tym samym przyczyniając się do poprawy transgranicznej dostępności programów telewizyjnych i radiowych.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Zasada „państwa pochodzenia” w odniesieniu do przekazu satelitarnego

• Dyrektywa ustanawia na rzecz autora wyłączne prawo do wydawania zezwoleń na publiczny przekaz satelitarny swoich utworów.
• Aby ułatwić transgraniczny przekaz satelitarny, dyrektywa stanowi, że publiczny przekaz satelitarny pojawia się w państwie członkowskim pochodzenia transmisji satelitarnej, tj. w tym kraju UE, w którym sygnały będące nośnikami programu przeznaczonego do odbioru publicznego, pod kontrolą organizacji radiowej i telewizyjnej i na jej odpowiedzialność, wprowadzane są do zamkniętego łańcucha przekazu, prowadzącego do satelity i z powrotem na Ziemię. Zgodnie z zasadą „państwa pochodzenia” zezwolenie na korzystanie z praw autorskich w odniesieniu do przekazu satelitarnego można uzyskać wyłącznie w kraju UE pochodzenia przekazu satelitarnego, a nie w krajach UE, w których sygnał jest odbierany.

Obowiązkowe zbiorowe zarządzanie prawami mające zastosowanie do retransmisji drogą kablową

• Dyrektywa ułatwia także uzyskiwanie zezwoleń na retransmisję drogą kablową programów telewizyjnych i radiowych od podmiotów dysponujących prawami autorskimi i prawami pokrewnymi z innych krajów UE. Posiadacze praw mogą skorzystać z prawa do udzielenia lub odmowy udzielenia zezwolenia na retransmisję utworu lub innego przedmiotu (będącego częścią retransmitowanego programu) wyłącznie za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Dotyczy to wszystkich odnośnych praw z wyjątkiem praw przysługujących samym organizacjom radiowym i telewizyjnym.
• W przypadku gdy nie zawarto umowy dotyczącej zezwolenia na retransmisję przekazu, strony mają możliwość skorzystania z pomocy jednego lub kilku mediatorów, którzy mogą udzielić pomocy w negocjacjach, jak również przedstawiać stronom niewiążące zalecenia.
• Pierwotna definicja retransmisji drogą kablową wprowadzona na potrzeby niniejszej dyrektywy została nieznacznie zmieniona na mocy art. 9 dyrektywy (UE) 2019/789 (zob. streszczenie), aby uwzględnić przypadki, w których sygnał będący nośnikiem programu jest przekazywany przez organizacje radiowe i telewizyjne operatorom kablowym w procesie technicznym wprowadzania bezpośredniego (zdefiniowanego w art. 2 tej samej dyrektywy). Jest to jedyna zmiana wprowadzona na mocy dyrektywy (UE) 2019/789, której pozostała treść stanowi uzupełnienie dyrektywy 93/83/EWG poprzez wprowadzenie nowych przepisów mających na celu dalsze ułatwienie rozpowszechniania programów telewizyjnych i radiowych.

Ocena

Dokument roboczy służb Komisji Europejskiej z 2016 r. zawiera ocenę funkcjonowania dyrektywy.

OD KIEDY DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Dyrektywa ma zastosowanie od dnia 4 października 1993 r., przy czym do porządku prawnego krajów UE miała zostać włączona do roku 1995.

Zmieniona definicja terminu „retransmisja drogą kablową” ma zastosowanie od dnia 6 czerwca 2019 r.

KONTEKST

• Unowocześnienie unijnych przepisów w dziedzinie prawa autorskiego (Komisja Europejska)
• Dyrektywa dotycząca transmisji satelitarnej i kablowej (Komisja Europejska).

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Rady nr 93/83/EWG z dnia 27 września 1993 r. w sprawie koordynacji niektórych zasad dotyczących prawa autorskiego oraz praw pokrewnych stosowanych w odniesieniu do przekazu satelitarnego oraz retransmisji drogą kablową (Dz.U. L 248 z 6.10.1993, s. 15–21)

Kolejne zmiany do dyrektywy 93/83/EWG zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/789 z dnia 17 kwietnia 2019 r. ustanawiająca przepisy dotyczące wykonywania praw autorskich i praw pokrewnych mające zastosowanie do niektórych transmisji online prowadzonych przez organizacje radiowe i telewizyjne oraz do reemisji programów telewizyjnych i radiowych oraz zmieniająca dyrektywę Rady 93/83/EWG (Dz.U. L 130 z 17.5.2019, s. 82–91)

Dokument roboczy służb Komisji: Ocena dyrektywy Rady nr 93/83/EWG w sprawie koordynacji niektórych zasad dotyczących prawa autorskiego oraz praw pokrewnych stosowanych w odniesieniu do przekazu satelitarnego oraz retransmisji drogą kablową (SWD(2016) 308 final z 14.9.2016)

Ostatnia aktualizacja: 07.11.2019