EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Dziedziny, w których UE może wspierać kształtowanie polityk krajów UE

 

STRESZCZENIE

Wprowadzenie

Na mocy traktatu lizbońskiego utworzone zostały cztery nowe dziedziny kompetencji, w ramach których Unia Europejska (UE) może podejmować działania. Są to:

  • ochrona ludności,
  • współpraca administracyjna,
  • turystyka
  • sport.

W wymienionych dziedzinach UE posiada kompetencje w zakresie udzielania wsparcia. W rzeczywistości UE nie nabywa bowiem żadnych dodatkowych kompetencji prawodawczych, ponieważ może tylko wspierać działania krajów UE, bez możliwości harmonizowania przepisów ich prawa krajowego.

Działania w tych dziedzinach podejmowane już były przez UE w ramach polityk przekrojowych. W traktacie lizbońskim, poprzez ustanowienie dla tych czterech dziedzin konkretnych podstaw prawnych, objaśnione zostają cele i działania UE.

Ochrona ludności

Celem traktatu lizbońskiego jest poprawa zdolności UE w radzeniu sobie z klęskami żywiołowymi lub katastrofami spowodowanymi przez człowieka. Na mocy art. 196 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej UE może przyjąć środki dotyczące:

Ponadto powyższe obszary ochrony ludności należy wiązać z klauzulą solidarności, o której mowa w art. 222 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Na mocy tej klauzuli UE może nieść pomoc państwu członkowskiemu, które jest przedmiotem ataku terrorystycznego lub ofiarą klęski żywiołowej albo katastrofy spowodowanej przez człowieka.

Współpraca administracyjna

W zakres kompetencji UE wchodzi współpraca administracyjna między państwami członkowskimi (art. 197 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej). Ma na celu zapewnienie skutecznego wykonania europejskiego prawa zwłaszcza poprzez poprawę zdolności administracyjnej krajów UE (np. w dziedzinie podatków akcyzowych). Aby ułatwić wymianę dobrych praktyk między krajami UE oraz prowadzenie programów szkolenia, UE może przyjmować nowe środki.

W Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przewidziano dwa przypadki, w których wykonywanie nowej kompetencji jest ograniczone:

  • kraj UE nie może w żadnym przypadku być zobowiązane do korzystania ze wsparcia UE,
  • UE nie może ustanawiać środków mających na celu harmonizację przepisów ustawowych i wykonawczych krajów UE.

Turystyka

Turystyka obecna już jest w kilku politykach UE, a mianowicie w polityce regionalnej i polityce zatrudnienia. Aby UE mogła podejmować działania w tej dziedzinie, ustanowiono w traktacie lizbońskim konkretną podstawę prawną (art. 195 Traktatu o funkcjonowaniu UE).

UE może od tego czasu podejmować działania dążące do dwóch celów:

  • tworzenia korzystnego środowiska dla rozwoju działalności w sektorze turystycznym,
  • wspierania współpracy między krajami UE, w szczególności poprzez wymianę dobrych praktyk.

Sport

Dziedzina sportu wchodzi na mocy traktatu lizbońskiego w kompetencje UE. W tym zakresie nie przewidziano jednak w traktacie konkretnego artykułu. Podstawa prawna dotycząca sportu włączona została bowiem do sekcji traktatów dotyczącej edukacji, kształcenia zawodowego i młodzieży.

Art. 165 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowi, że celem UE jest promowanie europejskich przedsięwzięć w zakresie sportu. Konkretnie rzecz biorąc, UE będzie na przykład mogła wspierać działania krajów UE, które mają na celu ochronę integralności fizycznej i psychicznej sportowców lub walkę z dopingiem.

UE będzie też mogła rozwijać współpracę z międzynarodowymi podmiotami odpowiedzialnymi za sport.

Ostatnia aktualizacja: 15.02.2016

Top