EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Mobiele communicatie van de derde generatie

Hoewel bijna alle lidstaten momenteel vergunningen van de "derde generatie" hebben verleend, verloopt de invoering van mobiele telecommunicatiediensten van de derde generatie (UMTS of "3G") trager dan oorspronkelijk gedacht en duiken daarbij verscheidene moeilijkheden op. In deze mededeling wordt een overzicht gegeven van de situatie in de sector. Ook wordt er een beeld geschetst van de voornaamste hinderpalen die moeten worden opgeruimd om te bereiken dat de 3G-diensten hun rol kunnen spelen bij de totstandbrenging van een concurrerende en dynamische informatiemaatschappij.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie van 11 juni 2002 - Naar de volledige uitrol van het mobiele communicatiesysteem van de derde generatie [COM(2002) 301 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad].

SAMENVATTING

CONTEXT EN DOELSTELLINGEN

De commerciële introductie van telecommunicatiediensten van de derde generatie (UMTS (es de en fr)) of "3G") binnen Europa schiet maar niet op. De invoering ervan - die oorspronkelijk gepland was voor 2002 - verloopt trager dan gedacht en de hoge verwachtingen staan in schril contrast met de problemen waarmee de sector worstelt.

In deze mededeling wordt een overzicht gegeven van de situatie in de 3G-sector en wordt een analyse gemaakt van de voornaamste belemmeringen voor de ontplooiing van 3G-diensten uit het oogpunt van financiële, technische, markt- en regelgevingsaspecten. Er wordt ook een beeld geschetst van de diverse acties die worden opgezet om het proces van de uitrol van 3G-diensten te ondersteunen en het op die manier voor de Unie mogelijk te maken aan de top van de technologische vernieuwing te blijven, overeenkomstig de aanbevelingen van het actieplan eEurope 2005.

FACTOREN DIE DE UITROL VAN 3G-DIENSTEN BELEMMEREN

Om de 3G-diensten te kunnen uitbouwen is er een complexe interactie nodig van diverse spelers: de gebruikers, maar ook de leveranciers van apparatuur, de exploitanten en de leveranciers van programmatuur en inhoud. Dit web van divergerende belangen hangt niet in het luchtledige, maar is sterk afhankelijk van algemene trends in de economie, de techniek en de dienstensector vanwege de brede reeks van activiteiten die nodig zullen zijn in verband met het dienstenaanbod. In dit opzicht is de introductie van 3G veel ingewikkelder dan die van de tweede generatie mobiele communicatie (2G).

Het financieel klimaat

De telecommunicatiemarkt in de EU deed het, met een marktgroei van ongeveer 10% in 2001 waarvan zo'n 40% voor rekening van de mobiele sector, beter dan de rest van de economie. Ondanks deze bemoedigende prestatie is de sector onder toenemende druk van de financiële markten komen te staan. Recentelijk heeft de sector immers aanzienlijk geïnvesteerd, met name in de verwerving van marktaandeel en in toekomstige activiteiten zoals 3G, waardoor de exploitanten zich diep in de schulden hebben moeten steken en bijgevolg hun kredietnoteringen zijn gedaald.

Als gevolg daarvan zijn de investeringsmogelijkheden sterk teruggelopen, net nu de netwerkexploitanten veel geld nodig hebben voor de fysieke aanleg van netwerken. In dit moeilijke financiële klimaat hebben de exploitanten hun strategie moeten herzien om prioriteit te geven aan het weer in evenwicht brengen van hun financiën. Deze algemene trend in de sector heeft ook gevolgen gehad voor de introductie van 3G.

Technologische factoren

Er is gewag gemaakt van technische moeilijkheden bij de introductie van de 3G-technologie, met name verbreking van de verbinding, problemen met de software van de eindapparatuur en onvoldoende capaciteit van de batterijen. Dergelijke technische moeilijkheden zijn echter te verwachten bij de invoering van nieuwe producten met een aanzienlijk innoverend karakter.

In vergelijking met 2001 is er grote vooruitgang geboekt bij de ontwikkeling van de eindapparatuur; van het prototypestadium kan men nu overstappen naar de eerste echte op de Europese markt verhandelbare 3G-modellen. Bovendien hebben diverse fabrikanten aangekondigd in de tweede helft van 2002 "dual-mode" 3G-toestellen (d.w.z. geschikt voor 2G en 3G) op de Europese markt te zullen brengen. Dit is een essentieel kenmerk voor de Europese consument, die gewend is aan de volledige dekking van de 2G-dienstenomgeving, vooral omdat de 3G-dekking vermoedelijk slechts langzaam zal groeien.

Regelgevingsaspecten

Begin 2002 waren de vergunningsprocedures voor 3G in alle lidstaten afgerond of in ieder geval van start gegaan, zoals de bedoeling was op grond van het regelgevingskader van de Europese Unie (EU). Bij de vergunningsprocedures hebben zich in het afgelopen jaar de volgende trends afgetekend:

  • vier lidstaten (Frankrijk, België, Griekenland en Luxemburg) zijn er niet in geslaagd voldoende gegadigden te vinden om alle beschikbare vergunningen te verlenen. Dit leidt tot een situatie waarin een deel van het voor 3G beschikbare spectrum in deze landen voorlopig onbenut blijft;
  • de introductieverplichtingen zijn aan een nader onderzoek onderworpen in die landen waarin de verplichtingen inzake dekking op korte termijn niet realistisch zijn gebleken in verband met de beschikbaarheid van apparatuur of de mogelijkheid van de exploitanten om een netwerk aan te leggen. In Spanje, Portugal en België heeft dit geleid tot uitstel van de deadlines voor de uitrol van de netwerken;
  • in andere lidstaten (Zweden en Finland) hebben de exploitanten zich aan de introductieverplichtingen gehouden, zij het door een minimale netwerkconfiguratie te realiseren die voor experimentele doeleinden in plaats van voor commerciële diensten wordt gebruikt.

ACTIELIJNEN

De Commissie heeft drie actielijnen geformuleerd ter ondersteuning van de 3G-dienstensector waaruit haar vastbeslotenheid blijkt ten aanzien van de doelstelling van volledige uitrol van 3G.

Stabiliteit van het regelgevingsklimaat

De mechanismen van het EU-regelgevingskader zijn afgestemd op dynamische markten en technologieën. Zij moeten dus een klimaat bevorderen waarin 3G-diensten zich kunnen ontplooien.

De lidstaten moeten zorgen voor de aanpassing van hun regelgevingskader met betrekking tot de voorwaarden voor vergunningen en moeten de regelgevingsaspecten met betrekking tot de nieuwe aanpak verduidelijken (bijvoorbeeld deling van de netwerkinfrastructuur).

Maatregelen op korte en middellange termijn

Op korte en middellange termijn zal zich een aantal moeilijkheden voordoen ten aanzien waarvan een actieve, ondersteunende of stimulerende rol van de Gemeenschap gewenst is.

De exploitanten zien zich voor aanzienlijke problemen geplaatst bij de fysieke aanleg van de netwerken. Het verkrijgen van een machtiging voor het installeren van basisstations is in een aantal lidstaten een echte uitdaging geworden, hetgeen een gevaar voor het tijdschema van de geplande uitrol kan inhouden en onverwacht voor hogere kosten kan zorgen.

De achtergrond voor deze problemen is gelegen in milieu-overwegingen, aangezien er veel nieuwe 3G-masten moeten worden neergezet, en in de veronderstelde effecten op de gezondheid van elektromagnetische straling die van basisstations afkomstig is. Op EU-niveau worden er al lang inspanningen geleverd om te zorgen voor de bescherming van de volksgezondheid en om de emissieniveaus die als veilig worden beschouwd, te harmoniseren. Op het niveau van de lidstaten laat deze harmonisatie echter op zich wachten, wat niet alleen nadelig is voor de sector, maar ook een bron is van verwarring voor de burger.

Daarnaast is de Commissie begonnen met het ontwikkelen van technische specificaties voor veiliger mobiele apparatuur. Deze specificaties zijn al beschikbaar in de vorm van geharmoniseerde normen voor mobiele eindapparatuur, terwijl daar voor basisstations de laatste hand aan wordt gelegd. De Commissie herinnert eraan dat uit het wetenschappelijk onderzoek niet naar voren komt dat negatieve effecten voor de gezondheid in verband kunnen worden gebracht met het normale gebruik van mobiele apparatuur die voldoet aan de veiligheidsgrenswaarden.

De Commissie hecht veel belang aan een voortdurende inspanning op het gebied van onderzoek ter begeleiding van de huidige en toekomstige ontwikkeling van 3G. Bepaalde in het raam van het zesde kaderprogramma voor onderzoek uitgevoerde activiteiten zullen van nut zijn voor de uitrol van 3G-diensten. De Commissie moet tenslotte nieuwe belemmeringen in de regelgeving opsporen. Als voorbeeld kan dienen dat, naar aanleiding van het verwachte gebruik van mobiele eindapparatuur en met name 3G-diensten voor microbetalingen, de vraag is gerezen in hoeverre regelgeving voor de banksector ook van toepassing is op de mobiele sector.

Maatregelen op lange termijn

Een belangrijk resultaat van de communautaire harmonisatie is het feit dat de geharmoniseerde spectrumbanden voor 3G op tijd en werkelijk beschikbaar zijn gesteld. In die optiek heeft de Commissie nu al een begin gemaakt met het planningsproces om voldoende radiofrequentiebanden (es de fr) beschikbaar te stellen.

Er is een flexibeler kader nodig voor het omgaan met de spectrumgebruiksrechten, wat tot meer armslag kan leiden bij investeringen in de radiosector. De Commissie is van plan met behulp van de mechanismen van de radiospectrumbeschikking (es de fr) een dialoog met de industrie en de nationale regelgevers op gang te brengen over secundaire handel in radiospectrum en de gevolgen daarvan. Dit zal ook een bespreking inhouden van de geharmoniseerde voorwaarden voor handel in spectrum en een debat over het tijdschema voor de invoering van die voorwaarden in de verschillende lidstaten.

BALANS

De Commissie is van mening dat de sector er het meest mee gediend is als men de marktkrachten het voor ons liggende proces laat sturen, en als men toelaat dat een gezonde concurrentie tot nieuwe producten leidt. De overheden kunnen echter bijdragen tot vertrouwen in de sector door te zorgen voor een voorspelbare en stabiele regelgevingsomgeving.

In de onmiddellijke toekomst kunnen de overheden de fysieke aanleg van netwerken vergemakkelijken door de voorwaarden te harmoniseren en de procedures te versnellen. Op langere termijn kan de harmonisatie van de vergunningsvoorwaarden en de toewijzing van frequenties voorkomen dat er marktdistorsies optreden en kan daardoor de onzekerheid in de sector worden verminderd.

GERELATEERDE BESLUITEN

Mededeling van de Commissie van 30 juni 2004 inzake "Mobiele breedbanddiensten" [COM(2004) 447 def. - Niet in het Publicatieblad verschenen]. In deze mededeling wordt nagegaan welke de uitdagingen zijn bij de opstelling van een beleids- en regelgevingskader voor de ontwikkeling van mobiele breedbanddiensten (es de en fr).Er doen zich moeilijkheden voor op technologisch vlak en op het vlak van regelgeving die de vooruitgang van Europa in deze sector in de weg staan.

Mededeling van de Commissie van 3 februari 2004 - Snelle verbindingen voor Europa: recente ontwikkelingen in de sector elektronische communicatie [COM(2004) 61 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad]. In deze mededeling wordt de noodzaak onderstreept van duurzame ondersteuning door de overheid teneinde het daadwerkelijke gebruik van de informatie- en communicatietechnologieën (ICT) in de Unie te bevorderen, en worden acties omschreven met het oog op het wegwerken van belemmeringen voor verdere investeringen.

Laatste wijziging: 04.09.2006

Top