Στάθμιση των ψήφων στο Συμβούλιο

Για την πλειονότητα της νομοθεσίας της ΕΕ, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία, που είναι ο προκαθορισμένος κανόνας ψηφοφορίας σύμφωνα με το άρθρο 16 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ). Ωστόσο, σε ορισμένους τομείς της νομοθεσίας της ΕΕ, το Συμβούλιο αποφασίζει με ομοφωνία και οι διαδικαστικές αποφάσεις λαμβάνονται με απλή πλειοψηφία (όπου 14 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ τάσσονται υπέρ).

Έως την 1η Νοεμβρίου του 2014, τα κράτη μέλη της ΕΕ με τους περισσότερους κατοίκους διέθεταν από 27 έως 29 ψήφους, οι χώρες μετρίου μεγέθους από 7 έως 14 ψήφους και οι μικρές χώρες 3 ή 4 ψήφους. Μια απόφαση απαιτούσε τουλάχιστον 260 από τις 352 ψήφους προκειμένου να εγκριθεί.

Την 1η Νοεμβρίου 2014, οι κανόνες για τον σχηματισμό ειδικής πλειοψηφίας άλλαξαν (άρθρο 16 της ΣΕΕ). Όταν το Συμβούλιο αποφασίζει μετά από πρόταση της Επιτροπής ή του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ, σχηματίζεται ειδική πλειοψηφία εάν:

• το 55 % των μελών του Συμβουλίου ψηφίζουν υπέρ (δηλ. 15 από τα 27)·
• τα εν λόγω μέλη του Συμβουλίου εκπροσωπούν τουλάχιστον το 65 % του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ.

Είναι ο λεγόμενος κανόνας της διπλής πλειοψηφίας. Η μειοψηφία αρνησικυρίας πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 4 κράτη μέλη.

Όταν το Συμβούλιο δεν αποφασίζει μετά από πρόταση της Επιτροπής ή του Ύπατου Εκπροσώπου, σχηματίζεται ειδική πλειοψηφία εάν:

• τουλάχιστον το 72 % των μελών του Συμβουλίου τάσσονται υπέρ (δηλ. τα 20 από τα 27)· και
• τα μέλη αυτά αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65 % του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ.

Μέχρι τις 31 Μαρτίου 2017, τα κράτη μέλη θα μπορούσαν ακόμη να ζητήσουν την έγκριση μιας πράξης σύμφωνα με τον προηγούμενο κανόνα για την ειδική πλειοψηφία. Επιπλέον, μπορούν να ζητήσουν την εφαρμογή του «συμβιβασμού των Ιωαννίνων» II (βλέπε τη δήλωση αριθ. 7, η οποία έχει προσαρτηθεί στη Συνθήκη της Λισαβόνας). Αυτό καθιστά δυνατό σε μια ομάδα χωρών να καταδείξουν την αντίθεσή τους σε μια πράξη ακόμη και εάν η ομάδα δεν είναι αρκετά μεγάλη αριθμητικά ώστε να διαμορφώνεται μειοψηφία αρνησικυρίας.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

• Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
• Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας
• Συμβιβασμός των Ιωαννίνων
• Κράτη μέλη
• Ειδική πλειοψηφία
• Ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία
• Ομοφωνία
• Ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία και συνήθης νομοθετική διαδικασία (σύνοψη)
• Η Συνθήκη της Λισαβόνας (σύνοψη)
• Ψηφομετρητής του Συμβουλίου (Europa).