Zwalczanie salmonelli i innych odzwierzęcych czynników chorobotwórczych

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (WE) nr 2160/2003 w sprawie zwalczania salmonelli i innych określonych odzwierzęcych czynników chorobotwórczych przenoszonych przez żywność

JAKI JEST CEL NINIEJSZEGO ROZPORZĄDZENIA?

Ma na celu zapewnienie wykrywania i zwalczania salmonelli na każdym etapie, w szczególności na poziomie produkcji pierwotnej (czyli, w tym kontekście, hodowli i chowu drobiu oraz innego żywego inwentarza), a także w paszy dla zwierząt w celu ograniczenia rozpowszechniania i zagrożenia, jakie stanowi dla zdrowia publicznego.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Bakterie salmonelli to bakterie powszechnie występujące w jelitach zdrowych ptaków i ssaków, które mogą wywołać u ludzi chorobę zwaną salmonellozą poprzez skażoną żywność, głównie jaja i wieprzowinę, a także w mniejszym stopniu drób. Objawy obejmują gorączkę, biegunkę i skurcze brzucha.

Zakres

Rozporządzenie obejmuje:

• przyjęcie celów w odniesieniu do ograniczania rozpowszechniania salmonelli (i innych odzwierzęcych czynników chorobotwórczych*),
• zatwierdzenie programów kontroli ustanowionych przez kraje UE i przedsiębiorstwa paszowe,
• przyjęcie zasad dotyczących niektórych metod kontroli stosowanych w zakresie ograniczenia rozpowszechniania,
• przyjęcie zasad dotyczących handlu wewnątrzwspólnotowego i przywozu niektórych zwierząt i produktów zwierzęcych z państw trzecich.

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do produkcji pierwotnej na własny użytek domowy lub mającej na celu dokonanie bezpośredniej, lokalnej dostawy małych ilości surowców.

Cele wspólnotowe

Po konsultacji z krajami UE Komisja Europejska zaproponowała cele w zakresie zwalczania na poziomie produkcji pierwotnej. Są one wyrażone jako maksymalna wartość procentowa zakażonych stad, minimalna wartość procentowa ograniczenia oraz maksymalny termin, w jakim cel musi zostać osiągnięty.

Cele wspólnotowe, które muszą zostać osiągnięte w ciągu trzech lat od podjęcia działań w odpowiednim roku dla każdej grupy zwierząt, ustanowiono w odniesieniu do:

• 2007: stad hodowlanych kur (Gallus gallus),
• 2008: kur niosek,
• 2009: brojlerów,
• 2010: indyków.

Narodowe programy kontroli

Aby zrealizować cele, kraje UE musiały ustanowić narodowe programy kontroli obejmujące co najmniej produkcję pasz, pierwotną hodowlę zwierząt oraz przetwarzanie i przygotowywanie żywności pochodzenia zwierzęcego w celu:

• wykrywania zakażenia,
• określenia odpowiednich obowiązków właściwych organów oraz przedsiębiorstw żywnościowych i paszowych,
• wskazania środków kontroli, w szczególności podjętych w celu ochrony zdrowia publicznego, w tym dotyczących stosowania środków przeciwbakteryjnych i szczepień (zob. rozporządzenie Komisji (WE) nr 1177/2006),
• oceny i weryfikacji postępów w razie potrzeby.

Te narodowe programy musiały zostać zatwierdzone i są współfinansowane przez Komisję Europejską.

Jaja

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1237/2007 zmieniło rozporządzenie (WE) nr 2160/2003 i zakazuje wprowadzania do obrotu jaj pochodzących ze stad kur niosek skażonych określonymi bakteriami salmonelli.

Inne środki spożywcze

W całym łańcuchu dostaw żywności środki wymagane na mocy rozporządzenia (WE) nr 2160/2003 są uzupełnione kryteriami mikrobiologicznymi w odniesieniu do bakterii Salmonella, L. monocytogenes i innych odzwierzęcych czynników chorobotwórczych lub ich wskaźników, które określono w rozporządzeniu (WE) nr 2073/2005. Ustanawia ono kryteria mikrobiologiczne dotyczące określonych mikroorganizmów oraz zasady dla przedsiębiorstw sektora spożywczego w odniesieniu do wymogów rozporządzenia (WE) nr 852/2004 w sprawie higieny żywności.

Same badania mikrobiologiczne nie mogą zagwarantować bezpieczeństwa badanej żywności, ale te kryteria określają cele i punkty odniesienia, które mogą pomóc przedsiębiorstwom żywnościowym i organom w zarządzaniu bezpieczeństwem żywności i jego monitorowaniu.

Specjalne gwarancje dotyczące salmonelliw odniesieniu do sprzedaży do niektórych krajów UE

Stada lub żywność muszą być badane w zakresie salmonelli przed sprzedażą do Finlandii, Szwecji i Norwegii (żywe zwierzęta, jaja i mięso) oraz Danii (jaja), a wyniki badań muszą być podawane w odpowiednich unijnych świadectwach zdrowia.

• Decyzja Rady 95/410/WE w sprawie drobiu rzeźnego
• Decyzja Komisji 2004/235/WE w sprawie kur niosek
• Decyzja Komisji 2003/644/WE w sprawie kur hodowlanych
• Rozporządzenie (WE) nr 1688/2005 w sprawie niektórych mięs i jaj

Przywóz

Aby uzyskać oficjalne zatwierdzenie wywozu do UE żywego drobiu, jaj lęgowych lub jaj konsumpcyjnych, kraje spoza UE muszą wdrożyć równoważne programy kontroli. Takie zatwierdzenia są przedmiotem decyzji Komisji 2007/843/WE. Żywność wywożona do UE musi spełniać kryteria bezpieczeństwa żywności. Ponadto muszą zostać zapewnione równoważne gwarancje w odniesieniu do kryteriów higieny procesu.

Europejskie i krajowe laboratoria referencyjne

Komisja wyznaczyła i finansuje program prac europejskiego laboratorium referencyjnego w zakresie głównych odzwierzęcych czynników chorobotwórczych. Kraje UE wyznaczyły krajowe laboratoria referencyjne w celu analizy i badania tych odzwierzęcych czynników chorobotwórczych.

Sprawozdania

Informacje dotyczące tendencji występowania przenoszonych przez żywność czynników chorobotwórczych u ludzi i zwierząt oraz w żywności i paszy można znaleźć na stronie internetowej Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności. Należy zwrócić szczególną uwagę na fakt, że częstość występowania salmonellozy u ludzi zmniejszyła się z prawie 200 000 przypadków rocznie w 2004 r. do około 90 000 w 2014 r.

OD KIEDY NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Ma zastosowanie od 12 czerwca 2004 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• „Zwalczanie salmonelli” na stronie internetowej Komisji Europejskiej
• „Choroby odzwierzęce” na stronie internetowej Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności

* KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie (WE) nr 2160/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. w sprawie zwalczania salmonelli i innych określonych odzwierzęcych czynników chorobotwórczych przenoszonych przez żywność (Dz.U. L 325 z 12.12.2003, s. 1–15)

Kolejne zmiany wprowadzone do rozporządzenia (WE) nr 2160/2003 zostały włączone do tekstu podstawowego. Niniejszy tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentalną.

AKTY POWIĄZANE

Decyzja Rady 95/410/WE z dnia 22 czerwca 1995 r. ustanawiająca zasady badań mikrobiologicznych przez pobieranie próbek w zakładzie pochodzenia drobiu rzeźnego przeznaczonego dla Finlandii i Szwecji (Dz.U. L 243 z 11.10.1995, s. 25–28)

Tekst skonsolidowany

Decyzja Komisji 2003/644/WE z dnia 8 września 2003 r. ustanawiająca dodatkowe gwarancje dotyczące salmonelli przy przesyłkach drobiu hodowlanego i jednodniowych kurcząt do Finlandii i Szwecji w celu włączenia ich do stad drobiu hodowlanego lub stad drobiu użytkowego (Dz.U. L 228 z 12.9.2003, s. 29–34)

Decyzja Komisji 2004/235/WE z dnia 1 marca 2004 r. ustanawiająca dodatkowe gwarancje dotyczące salmonelli przy przesyłkach kur niosek do Finlandii i Szwecji (Dz.U. L 72 z 11.3.2004, s. 86–90)

Rozporządzenie (WE) nr 852/2004Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz.U. L 139 z 30.4.2004, s. 1–54)

Tekst skonsolidowany

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1688/2005 z dnia 14 października 2005 r. wprowadzające w życie rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do specjalnych gwarancji dotyczących Salmonelli związanych z wysyłkami niektórych mięs i jaj do Finlandii i Szwecji (Dz.U. L 271 z 15.10.2005, s. 17–28)

Tekst skonsolidowany

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2073/2005 z dnia 15 listopada 2005 r. w sprawie kryteriów mikrobiologicznych dotyczących środków spożywczych (Dz.U. L 338 z 22.12.2005, s. 1–26)

Tekst skonsolidowany

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1177/2006 z dnia 1 sierpnia 2006 r. w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) nr 2160/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów dotyczących stosowania szczególnych metod kontroli w ramach krajowych programów zwalczania salmonelli u drobiu (Dz.U. L 212 z 2.8.2006, s. 3–5)

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1237/2007z dnia 23 października 2007 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2160/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz decyzję 2006/696/WE w odniesieniu do wprowadzania na rynek jaj pochodzących ze stad kur niosek zakażonych salmonellą (Dz.U. L 280 z 24.10.2007, s. 5–9)

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 213/2009 z dnia 18 marca 2009 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2160/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie (WE) nr 1003/2005 w odniesieniu do zwalczania i badań na obecność salmonelli w stadach hodowlanych gatunku Gallus gallus oraz indyków (Dz.U. L 73 z 19.3.2009, s. 5–11)

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 200/2010 z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) nr 2160/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do celu unijnego ograniczenia częstości występowania serotypów salmonelli w dorosłych stadach hodowlanych gatunku Gallus gallus (Dz.U. L 61 z 11.3.2010, s. 1–9)

Tekst skonsolidowany

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 517/2011 z dnia 25 maja 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) nr 2160/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do unijnego celu ograniczenia częstości występowania niektórych serotypów salmonelli w stadach kur niosek gatunku Gallus gallus oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2160/2003 i rozporządzenie Komisji (UE) nr 200/2010 (Dz.U. L 138 z 26.5.2011, s. 45–51)

Tekst skonsolidowany

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 200/2012 z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie unijnego celu ograniczenia występowania Salmonella enteritidis i Salmonella typhimurium w stadach brojlerów zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 2160/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 71 z 9.3.2012, s. 31–36)

Tekst skonsolidowany

Ostatnia aktualizacja: 28.07.2016