Umowa o ekstradycji ze Stanami Zjednoczonymi

 

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Umowa o ekstradycji między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki

Decyzja Rady 2009/820/WPZiB w sprawie zawarcia w imieniu Unii Europejskiej Umowy o ekstradycji między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki oraz Umowy o wzajemnej pomocy prawnej między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki

Decyzja Rady 2003/516/WE dotycząca podpisania Umów między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki w sprawie ekstradycji oraz wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych

JAKIE SĄ CELE UMOWY I DECYZJI?

Niniejsza umowa określa warunki odnoszące się do ekstradycji przestępców między UE a USA w celu usprawnienia współpracy w zakresie mających zastosowanie stosunków ekstradycyjnych.

Na mocy decyzji zawiera się w imieniu UE umowę o ekstradycji ze Stanami Zjednoczonymi.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Niniejsza umowa stanowi uzupełnienie dwustronnych traktatów ekstradycyjnych między państwami członkowskimi i Stanami Zjednoczonymi oraz wzmocnienie współpracy w kontekście mających zastosowanie stosunków ekstradycyjnych.

Czyny zabronione, mogące stanowić podstawę do ekstradycji

Na czyny zabronione, mogące stanowić podstawę do ekstradycji, składają się:

• przestępstwa zagrożone karą pozbawienia wolności o maksymalnym wymiarze (powyżej jednego roku) lub zagrożone surowszą karą, na mocy prawa zarówno państwa wnioskującego, jak i państwa, do którego się wnioskuje;
• usiłowanie dokonania przestępstwa lub udział w jego dokonaniu.

Jeżeli państwo, do którego się wnioskuje, uwzględni wniosek o ekstradycję ze względu na popełnienie czynu zabronionego, mogącego stanowić podstawę do ekstradycji, musi również uwzględnić wniosek o ekstradycję ze względu na popełnienie jakiegokolwiek innego przestępstwa objętego wnioskiem, pod warunkiem że to drugie przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności w wymiarze do jednego roku, oraz że wszystkie pozostałe wymogi dotyczące ekstradycji zostały spełnione.

Wnioski o ekstradycję

• Państwo wnioskujące przekazuje swoje wnioski o ekstradycję oraz wszelkie dokumenty uzupełniające przez kanał dyplomatyczny. Dokumenty te nie muszą być dalej uwierzytelniane jeżeli są one oznaczone certyfikatem lub pieczęcią Ministerstwa Sprawiedliwości lub Departamentu odpowiedzialnego za sprawy zagraniczne państwa wnioskującego.
• Państwo wnioskujące może przekazać wnioski o tymczasowy areszt za pośrednictwem Ministerstwa Sprawiedliwości, zamiast korzystać z kanału dyplomatycznego. Wnioski te można również przedłożyć za pośrednictwem Międzynarodowej Organizacji Policji Kryminalnej (Interpolu). W przypadku gdy państwo wnioskujące występujące o ekstradycję osoby, która przebywa już w areszcie tymczasowym w państwie, do którego się wnioskuje, może przedłożyć swój wniosek bezpośrednio ambasadzie państwa, do którego się wnioskuje, znajdującej się na jego terytorium.
• W przypadku uznania przez państwo, do którego się wnioskuje, informacji zawartych we wniosku o ekstradycję za niewystarczające do jej przeprowadzenia może ono wezwać państwo wnioskujące do przedłożenia dodatkowych informacji. Przedłożenie wniosków o udzielenie dodatkowych informacji oraz ich przekazanie może odbyć się bezpośrednio między Ministerstwami Sprawiedliwości.

Procedury ekstradycji

• Państwo, do którego się wnioskuje, może tymczasowo wydać osobę, wobec której prowadzone jest postępowanie, lub która odbywa karę pozbawienia wolności, państwu wnioskującemu w celu ścigania czynów zabronionych.
• W przypadku gdy kilka państw wnioskuje o ekstradycję tej samej osoby ze względu na popełnienie tych samych lub innych przestępstw, organ wykonawczy państwa, do którego się wnioskuje, decyduje o tym, któremu państwu taka osoba zostanie wydana. Podobna sytuacja ma miejsce, gdy Stany Zjednoczone przedłożą wniosek o ekstradycję osoby, o której wydanie wnioskowano również zgodnie z europejskim nakazem aresztowania (ENA) ze względu na popełnienie tych samych lub innych przestępstw organ właściwy państwa członkowskiego, do którego się wnioskuje, decyduje o tym, któremu państwu taka osoba zostanie wydana.
• Jeżeli wniosek Stanów Zjednoczonych o ekstradycję skierowany jest jednak do państwa członkowskiego, w którym obowiązują zasady, na mocy których udziela się ochrony jego obywatelom przed ekstradycją, a wniosek dotyczy obywatela innego państwa członkowskiego wykonujący nakaz organ sądowy musi poinformować państwo członkowskie, w którym dany obywatel zamieszkuje i – w stosownych przypadkach –wydać osobę temu państwu zgodnie z ENA, zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-182/15 Petruhhin.
• Art. 18 TFUE i art. 21 TFU należy interpretować w taki sposób, że, w przypadku gdy państwo członkowskie, do którego obywatel UE, obywatel innego państwa członkowskiego się przeprowadził otrzymuje wniosek o ekstradycję od państwa trzeciego, z którym pierwsze państwo członkowskie zawarło umowę o ekstradycji musi ono poinformować państwo członkowskie, w którym dany obywatel zamieszkuje, jeżeli państwo to wystąpi z takim wnioskiem, wydać takiego obywatela temu państwu, zgodnie z decyzją ramową Rady 2002/584/WSiSW, pod warunkiem że państwo członkowskie jest właściwe, zgodnie z jego przepisami krajowymi, do ścigania tej osoby za przestępstwa popełnione poza jego terytorium krajowym.
• W przypadku gdy państwo członkowskie otrzymuje wniosek od państwa trzeciego występującego o ekstradycję obywatela innego państwa członkowskiego to pierwsze państwo członkowskie musi sprawdzić czy ekstradycja pozostanie bez uszczerbku dla praw, o których mowa w art. 19 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Trybunał Sprawiedliwości wyjaśnił zatem w swoim wyroku w sprawie C-191/16 Pisciotti, że: „W przypadku gdy obywatel UE, wobec którego wnioskowano o ekstradycję do Stanów Zjednoczonych na mocy umowy o ekstradycji zawartej między UE a Stanami Zjednoczonymi został aresztowany w państwie członkowskim innym niż państwo, którego jest obywatelem, w celu potencjalnego uwzględnienia tego wniosku art. 18 i 21 TFUE należy interpretować w taki sposób, aby nie uniemożliwiać państwu członkowskiemu, do którego się wnioskuje, dokonania rozróżnienia, na podstawie konstytucyjnych rządów prawa, między jego obywatelami a obywatelami innych państw członkowskich, a także by nie uniemożliwiać uwzględnienia takiego wniosku o ekstradycję, a jednocześnie nie zezwalając na ekstradycję swoich obywateli, pod warunkiem że państwo członkowskie, do którego się wnioskuje, zapewniło już właściwym organom państwa członkowskiego, w którym dany obywatel zamieszkuje, możliwość wystąpienia o wydanie takiego obywatela zgodnie z ENA, a to ostanie państwo członkowskie nie podjęło żadnych działań w tym względzie.”
• Ponadto Trybunał Sprawiedliwości podtrzymał w swoim wyroku w sprawie C-247/17 Raugevicius, że: „Art. 18 i 21 TFUE należy interpretować w taki sposób, że, w przypadku złożenia wniosku o ekstradycję przez państwo trzecie w odniesieniu do obywatela UE, który skorzystał z przysługujących mu praw do swobodnego przemieszczania się, nie w celu ścigania przestępstw, lecz w celu wykonania kary pozbawienia wolności od państwa członkowskiego, do którego się wnioskuje, którego przepisy krajowe zakazują ekstradycji jego obywateli z UE w celu wykonania kary pozbawienia wolności i które przewiduje możliwość odbycia takiej kary wydanej za granicą na jego terytorium, wymaga się zapewnienia, aby ten obywatel UE, pod warunkiem że zamieszkuje na stałe na jego terytorium, był traktowany w ten sam sposób, jak jego obywatele odnośnie do ekstradycji.”
• Państwo, do którego się wnioskuje, może zastosować uproszczone procedury ekstradycji, tzn. niezwłocznie wydać daną osobę bez przeprowadzania dalszych postępowań, jeżeli dana osoba wyrazi na to zgodę.
• Państwa członkowskie i Stany Zjednoczone mogą zezwolić na tranzyt przez ich terytoria osoby wydanej tym państwom członkowskim lub Stanom Zjednoczonym lub wydanej przez nie oraz wydanej państwu trzeciemu lub wydanej przez to państwo. Wnioski o tranzyt można składać przez kanał dyplomatyczny, bezpośrednio między Departamentem Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych a Ministerstwem Sprawiedliwości państwa członkowskiego lub za pośrednictwem Interpolu. W przypadku przewozów lotniczych nie wymaga się żadnego pozwolenia, pod warunkiem że nie zaplanowano żadnego lądowania na terytorium państwa tranzytu. W przypadku nieplanowanego lądowania dane państwo może wymagać przedłożenia wniosku o tranzyt.
• Państwo, do którego się wnioskuje, może uwzględnić wniosek o ekstradycję ze względu na popełnienie przestępstwa zagrożonego karą śmierci zgodnie z przepisami państwa wnioskującego, lecz nie z jego własnymi przepisami, pod warunkiem że:
  • nie zostanie orzeczona kara śmierci;
  • w przypadku orzeczenia kary śmierci, nie zostanie ona wykonana.
• W ramach decyzji 2009/933/WPZiB rozszerza się terytorialny zakres stosowania umowy o ekstradycji do Antyli Holenderskich i Aruby między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi.

DATA WEJŚCIA W ŻYCIE

Umowa weszła w życie w dniu 1 lutego 2010 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Wzajemna pomoc prawna i ekstradycja (Komisja Europejska).

GŁÓWNE DOKUMENTY

Umowa Umowa o ekstradycji między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki (Dz.U. L 181, z 19.7.2003, s. 27-33)

Decyzja Rady 2009/820/WPZiB z dnia 23 października 2009 r. w sprawie zawarcia w imieniu Unii Europejskiej Umowy o ekstradycji między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki oraz Umowy o wzajemnej pomocy prawnej między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki (Dz.U. L 291 z 7.11.2009, s. 40-41)

Decyzja Rady 2003/516/WE z dnia 6 czerwca 2003 r. dotycząca podpisania Umów między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki w sprawie ekstradycji oraz wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych (Dz.U. L 181 z 19.7.2003, s. 25-26)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Decyzja Rady 2009/933/WPZiB z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie rozszerzenia, w imieniu Unii Europejskiej, zakresu terytorialnego umowy o ekstradycji między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki (Dz.U. L 325 z 11.12.2009, s. 4-5)

Informacja dotycząca daty wejścia w życie umów o ekstradycji oraz o wzajemnej pomocy prawnej między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki (Dz.U. L 323 z 10.12.2009, s. 11)

Decyzja ramowa Rady 2002/584/WSiSW z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między państwami członkowskimi – oświadczenia złożone przez niektóre państwa członkowskie w sprawie przyjęcia decyzji ramowej (Dz.U. L 190 z 18.7.2002, s. 1-20)

Kolejne zmiany do decyzji 2002/584/WSiSW zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Ostatnia aktualizacja: 05.12.2019