Overeenkomst met de Verenigde Staten van Amerika inzake wederzijdse rechtshulp in strafzaken

 

SAMENVATTING VAN:

Overeenkomst inzake wederzijdse rechtshulp in strafzaken tussen de EU en de VS

Besluit 2009/820/GBVB betreffende de sluiting namens de EU van de overeenkomsten betreffende uitlevering en wederzijdse rechtshulp in strafzaken tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten van Amerika

Besluit 2003/516/EG inzake de ondertekening van de overeenkomsten tussen de EU en de VS betreffende uitlevering en wederzijdse rechtshulp in strafzaken

WAT IS HET DOEL VAN DE OVEREENKOMST EN HET BESLUIT?

• In de overeenkomst worden de voorwaarden vastgesteld voor het verlenen van wederzijdse rechtshulp in strafzaken tussen de EU en de VS.
• De overeenkomst beoogt de samenwerking tussen de EU-landen en de VS te verbeteren, als aanvulling op de bilaterale verdragen die tussen EU-landen en de VS zijn gesloten.
• Met het besluit wordt namens de EU de overeenkomst met de VS inzake wederzijdse rechtshulp in strafzaken vastgesteld.

KERNPUNTEN

De EU-landen en de VS passen de voorwaarden van deze kaderovereenkomst toe op hun bilaterale wederzijdse-rechtshulpverdragen. Bij het ontbreken van een dergelijk verdrag, verbinden de EU en de VS zich ertoe te waarborgen dat de overeenkomst wordt toegepast.

Indien de bestaande bilaterale verdragen tussen EU-landen en de VS niet verenigbaar zijn met de overeenkomst, prevaleert het EU-kader.

Wederzijdse rechtshulp in strafzaken

• Met betrekking tot bankgegevens, op verzoek van de verzoekende staat, onderzoekt en deelt de aangezochte staat terstond informatie over:
  • of een natuurlijke of rechtspersoon die verdacht wordt van een strafbaar feit of in staat van beschuldiging is gesteld, houder is van een of meer bankrekeningen;
  • veroordeelde of anderszins bij een strafbaar feit betrokken natuurlijke of rechtspersonen;
  • gegevens die in het bezit zijn van andere financiële instellingen dan banken;
  • niet aan rekeningen gebonden financiële transacties.
• Verzoeken om rechtshulp van EU-landen worden verzonden tussen de centrale autoriteiten die bevoegd zijn voor wederzijdse rechtshulp in strafzaken of de nationale autoriteiten die bevoegd zijn voor het onderzoek naar en de vervolging van strafbare feiten. De VS verzenden hun verzoeken om rechtshulp via de nationale autoriteiten die bevoegd zijn voor het onderzoek naar of de vervolging van strafbare feiten, zoals aangewezen overeenkomstig artikel 15, lid 2 van de overeenkomst.
• De verzoekende staat kan gebruikmaken van versnelde communicatietechnieken, zoals faxapparatuur of elektronische post, voor verzoeken om rechtshulp en mededelingen dienaangaande, gevolgd door een formele bevestiging wanneer de aangezochte staat zulks vereist.
• De verzoekende staat kan de aangezochte staat vragen een verzoek en de inhoud ervan vertrouwelijk te houden. Indien het verzoek niet kan worden uitgevoerd zonder de verlangde vertrouwelijkheid te schenden, deelt de centrale autoriteit van de aangezochte staat dit mee aan de verzoekende staat. De verzoekende staat moet dan bepalen of het verzoek desalniettemin moet worden uitgevoerd.
• De EU en de VS nemen de nodige maatregelen om gemeenschappelijke onderzoeksteams te kunnen instellen en te laten optreden, teneinde strafrechtelijke onderzoeken of strafvervolgingen waarbij een of meer EU-landen en de VS betrokken zijn te vergemakkelijken.
• De EU en de VS nemen eveneens de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat tussen ieder EU-land en de VS videoconferenties kunnen worden gehouden om personen als getuige of deskundige te horen in een procedure waarin rechtshulp wordt verstrekt.

Rechtshulp aan administratieve autoriteiten

• Rechtshulp moet ook worden verleend aan een nationale of andere administratieve autoriteit die gedragingen onderzoekt met het oog op strafvervolging of verwijzing van dergelijke gedragingen naar autoriteiten die bevoegd zijn deze te onderzoeken of strafrechtelijk te vervolgen.
• Rechtshulp wordt niet verleend in aangelegenheden waarin de administratieve autoriteit op voorhand verklaart dat geen vervolging of, voorzover van toepassing, verwijzing zal plaatsvinden.
• Deze verzoeken om rechtshulp worden verzonden tussen de autoriteiten die zijn aangewezen krachtens het tussen de betrokken staten toepasselijke bilaterale rechtshulpverdrag. Bij gebreke van een verdrag worden verzoeken verzonden tussen het „Department of Justice” van de VS en het ministerie van Justitie, of een vergelijkbaar ministerie, van het betrokken EU-land dat verantwoordelijk is voor de verzending van rechtshulpverzoeken.
• Rechtshulp mag niet worden geweigerd op grond van het bankgeheim.

Bescherming van persoonsgegevens

• De verzoekende staat kan van de aangezochte staat verkregen bewijsmateriaal en gegevens uitsluitend gebruiken:
  • ten behoeve van zijn strafrechtelijke onderzoeken en strafprocedures;
  • ter voorkoming van een onmiddellijke, ernstige bedreiging van zijn openbare veiligheid;
  • voor zijn niet-strafrechtelijke gerechtelijke en administratieve procedures die rechtstreeks verband houden met onderzoeken of procedures;
  • voor enig ander doel, indien de gegevens of het bewijsmateriaal openbaar zijn gemaakt of na voorafgaande toestemming van de aangezochte staat.
• De aangezochte staat heeft het recht om nadere voorwaarden te stellen wanneer het concrete rechtshulpverzoek bij gebreke van die voorwaarden niet kan worden nagekomen. In dit geval, kan de aangezochte staat van de verzoekende staat verlangen dat deze inlichtingen verstrekt over het gebruik dat wordt gemaakt van het bewijsmateriaal of de informatie.
• Naast de bovengenoemde beperkingen ten aanzien van het gebruik voor de bescherming van persoonsgegevens en andere gegevens, vormt de overeenkomst tussen de Verenigde Staten van Amerika en de Europese Unie inzake de bescherming van persoonsgegevens met betrekking tot het voorkomen, onderzoeken, opsporen en vervolgen van strafbare feiten (EU-VS-raamovereenkomst), indien nodig, een aanvulling op de waarborgen voor de gegevensbescherming die in de overeenkomst zijn opgenomen.

Herziening van de overeenkomst

Overeenkomstig artikel 17 van de overeenkomst, hebben de EU en de VS het functioneren van de overeenkomst in 2015-2016 aan een herziening onderworpen. De conclusie van de herziening is dat de overeenkomst, over het algemeen, een succes is gebleken. Het herzieningsproces heeft ook geleid tot aanbevelingen om het functioneren in de praktijk van de betrekkingen tussen de EU en de VS op het gebied van wederzijdse rechtshulp in strafzaken te verbeteren, onder meer door een betere uitwisseling van kennis tussen rechtsbeoefenaars met betrekking tot elkaars wetten en procedures en een beter gebruik van technologie om het verzenden van verzoeken en bewijsmateriaal en de algemene communicatie te bespoedigen.

DATUM VAN INWERKINGTREDING

De overeenkomst is op maandag 1 februari 2010 in werking getreden. De overeenkomst werd in de EU-landen ten uitvoer gelegd door middel van bilaterale instrumenten.

ACHTERGROND

Voor meer informatie zie:

• Wederzijdse rechtshulp en uitlevering (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Overeenkomst betreffende wederzijdse rechtshulp in strafzaken tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten van Amerika (PB L 181 van 19.7.2003, blz. 34-42)

Besluit 2009/820/GBVB van de Raad van 23 oktober 2009 betreffende de sluiting namens de Europese Unie van de overeenkomst betreffende uitlevering tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten van Amerika en de overeenkomst betreffende wederzijdse rechtshulp in strafzaken tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten van Amerika (PB L 291 van 7.11.2009, blz. 40-41)

Besluit 2003/516/EG van de Raad van 6 juni 2003 inzake de ondertekening van de overeenkomsten tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten van Amerika betreffende uitlevering en wederzijdse rechtshulp in strafzaken (PB L 181 van 19.7.2003, blz. 25-26)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Overeenkomst tussen de Verenigde Staten van Amerika en de Europese Unie over de bescherming van persoonlijke informatie in verband met de voorkoming, het onderzoek, de opsporing en de vervolging van strafbare feiten (PB L 336 van 10.12.2016, blz. 3-13)

Informatie over de datum van inwerkingtreding van de Overeenkomst betreffende uitlevering en de Overeenkomst betreffende wederzijdse rechtshulp tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten van Amerika (PB L 323 van 10.12.2009, blz. 11)

Laatste bijwerking 16.04.2019