UE-Japonia: wzajemna pomoc prawna

 

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Umowa między UE a Japonią w sprawie wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych

Decyzja 2010/616/UE w sprawie zawarcia Umowy między UE a Japonią o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych

JAKIE SĄ CELE UMOWY I DECYZJI?

Celem umowy jest zapewnienie skuteczniejszej współpracy między UE a Japonią w dziedzinie wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych.

Jest to pierwsza taka „samodzielna” umowa między UE a państwem trzecim. Przed jej zawarciem żadne państwo UE nie miało z Japonią podpisanej umowy tego rodzaju.

Na mocy decyzji zawiera się umowę w imieniu UE.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Umowa ma zastosowanie do wnioskowania o wzajemną pomoc prawną i jej zapewniania w odniesieniu do dochodzenia, ścigania i innych postępowań w sprawach karnych. Nie stosuje się jej do ekstradycji, przekazywania ścigania* w sprawach karnych ani wykonywania wyroków innych niż konfiskata.

Pomoc prawna polega na:

• odbieraniu zeznań, w tym metodą wideokonferencji;
• przeszukiwaniu i zajmowaniu składników mienia;
• uzyskiwaniu informacji na temat rachunków bankowych;
• przesłuchiwaniu, lokalizowaniu lub identyfikowaniu osób, składników mienia lub miejsc;
• przekazywaniu składników mienia będących w posiadaniu organów jednej strony organom drugiej strony;
• doręczaniu dokumentów (doręczaniu dokumentów prawnych stronom postępowania sądowego);
• przenoszeniu osób przebywających w areszcie do celów złożenia zeznań;
• zajmowaniu i konfiskowaniu dochodów z przestępstwa.

Wszystkie państwa UE i Japonia wyznaczają organy centralne odpowiedzialne za wysyłanie i odbieranie wniosków o pomoc oraz za odpowiadanie na takie wnioski. Ponadto organy te wykonują wnioski lub przekazują je do wykonania organom mającym jurysdykcję.

Wnioski o pomoc

Państwo wystosowujące wniosek dokonuje tego na piśmie. W pilnych przypadkach wniosek można przekazać inną wiarygodną drogą łączności. Wnioski o pomoc zawierają konkretne informacje określone w umowie.

Państwo otrzymujące wniosek może wystąpić o dodatkowe informacje, jeśli są one konieczne dla wykonania wniosku o pomoc.

Do wniosku i wszystkich innych dokumentów dołącza się tłumaczenia na język urzędowy państwa otrzymującego wniosek lub na inny język wskazany przez to państwo.

Wykonywanie wniosków

Państwo otrzymujące wniosek:

• wykonuje wniosek o pomoc możliwie jak najszybciej oraz zgodnie z przepisami swojego prawa krajowego;
• może odroczyć wykonanie wniosku lub uzależnić jego wykonanie od spełnienia określonych warunków, jeśli wykonywanie wniosku może przeszkodzić w toczącym się dochodzeniu, ściganiu lub innym postępowaniu;
• informuje państwo wystosowujące wniosek o wyniku wykonania wniosku oraz przekazuje mu wszystkie uzyskane zeznania lub składniki mienia. Jeśli wniosku nie można wykonać w całości lub w części, państwo otrzymujące wniosek informuje państwo wystosowujące wniosek o przyczynach takiej sytuacji;
• może odmówić pomocy w pewnych okolicznościach, na przykład wówczas, gdy wniosek dotyczy przestępstwa podlegającego karze śmierci w państwie wystosowującym wniosek. W razie odmowy udzielenia pomocy państwo otrzymujące wniosek informuje o jej przyczynach.

Zeznania i oświadczenia

Państwo wystosowujące wniosek może wykorzystywać zeznania, oświadczenia, składniki mienia i informacje jedynie w ramach dochodzenia, ścigania lub innego postępowania opisanego we wniosku.

Państwo otrzymujące wniosek może zażądać, by dane te były poufne lub by były wykorzystywane jedynie na określonych warunkach. Może ono także określić warunki dotyczące transportowania, przechowywania i zwracania składników mienia.

Państwo otrzymujące wniosek może przy odbieraniu zeznań lub oświadczeń stosować, w razie konieczności, środki przymusu, o ile zastosowanie takich środków jest uzasadnione na mocy prawa tego państwa. Jeżeli dana osoba ma zostać przesłuchana w charakterze świadka w ramach postępowania toczącego się w państwie wystosowującym wniosek, państwo otrzymujące wniosek może umożliwić swoim właściwym organom odebranie od tej osoby zeznań lub oświadczeń w formie wideokonferencji.

Osoby, składniki mienia i miejsca

Jeżeli jest to konieczne i uzasadnione na mocy prawa państwa otrzymującego wniosek, państwo to może zastosować środki przymusu w celu uzyskania składników mienia, skontrolowania osób i sprawdzenia składników mienia lub miejsc.

Państwo otrzymujące wniosek przekazuje państwu wystosowującemu wniosek:

• informacje dotyczące rachunków bankowych osoby, wobec której toczy się dochodzenie, o ile znajdują się one w posiadaniu danego banku;
• wszelkie ogólnodostępne składniki mienia znajdujące się w posiadaniu swoich organów ustawodawczych, administracyjnych lub sądowych;
• wszelkie nieogólnodostępne składniki mienia znajdujące się w posiadaniu tych organów, takie jak odpisy z rejestru karnego, w takim samym zakresie i na takich samych warunkach, na jakich byłyby one udostępniane organom dochodzeniowym i prokuraturze tego państwa.

Państwo otrzymujące wniosek musi doręczyć dokumenty i wezwania (dokumenty nakazujące stawiennictwo przed sądem) osobom zobowiązanym do stawienia się przed właściwym organem państwa wystosowującego wniosek. Jeśli osoba tymczasowo aresztowana ma złożyć zeznania, państwo otrzymujące wniosek może tymczasowo przenieść ją do państwa wystosowującego wniosek. Osoba, która ma zostać przeniesiona, musi jednak najpierw wyrazić na to zgodę, natomiast samo przeniesienie musi być dozwolone przepisami prawa państwa otrzymującego wniosek.

Konfiskata dochodów z przestępstwa

Państwo otrzymujące wniosek służy państwu wystosowującemu wniosek pomocą w postępowaniu dotyczącym zajęcia i konfiskaty dochodów z przestępstwa, o ile jest to dozwolone jego przepisami.

Państwo wystosowujące wniosek dołącza do wniosku postanowienie w sprawie zajęcia wydane przez sąd lub inny organ sądowy. Jeśli dochody z przestępstwa znajdują się w posiadaniu państwa otrzymującego wniosek, może ono przekazać je w całości lub w części państwu wystosowującemu wniosek.

OD KIEDY UMOWA MA ZASTOSOWANIE?

Umowa ma zastosowanie od dnia 2 stycznia 2011 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Wzajemna pomoc prawna i ekstradycja (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNE DOKUMENTY

Umowa między Unią Europejską a Japonią w sprawie wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych (Dz.U. L 39 z 12.2.2010, s. 20–35)

Decyzja Rady 2010/616/UE z dnia 7 października 2010 r. w sprawie zawarcia Umowy między Unią Europejską a Japonią o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych (Dz.U. L 271 z 15.10.2010, s. 3)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Informacja o dacie wejścia w życie umowy między Unią Europejską a Japonią o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych (Dz.U. L 343 z 29.12.2010, s. 1)

Decyzja Rady 2010/88/WPZiB/WSiSW z dnia 30 listopada 2009 r. dotycząca podpisania w imieniu Unii Europejskiej Umowy w sprawie wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych między Unią Europejską a Japonią (Dz.U. L 39 z 12.2.2010, s. 19)

Ostatnia aktualizacja: 31.07.2018