Cáilíocht uiscí sliogéisc

ACHOIMRE AR:

Treoir 2006/113/CE ar cháilíocht chomhshaoil uiscí sliogéisc

CAD A DHÉANTAR SA TREOIR?

• Bunaíonn an tAontas Eorpach (AE) critéir cháilíochta éigeantacha le haghaidh uiscí sliogéisc thíortha AE.
• Ar an gcaoi sin, féachann sé le sliogéisc áirithe a chosaint ó dhrochthionchar de bharr scaoileadh truailleán sna farraigí.

PRÍOMHPHOINTÍ

Uiscí

Baineann an treoir le cáilíocht uiscí sliogéisc, i.e. na huiscí a oireann d'fhorbairt sliogéisc (moilisc dhébhlaoscacha agus moilisc ghastrapod).

Tá feidhm aici maidir leis na huiscí cósta agus na huiscí goirt a bhfuil cosaint nó feabhas de dhíth orthu ionas gur féidir le sliogéisc forbairt agus chun cur le hardcháilíocht na dtáirgí sliogéisc atá ceaptha lena gcaitheamh ag an duine.

Ainmniú

Tá tíortha AE freagrach as uiscí sliogéisc a ainmniú. Féadfar liosta na n-uiscí ainmnithe a leasú chun tosca nár tuaradh tráth an ainmnithe a chur san áireamh.

Más rud é go ndéantar uiscí atá díreach in aice le teorainneacha le tíortha comharsanacha AE a ainmniú mar uiscí sliogéisc, ní mór dul i gcomhairle leis na tíortha sin.

Critéir cháilíochta

Faoin treoir, bunaítear paraiméadair a bhfuil feidhm acu maidir le huiscí sliogéisc ainmnithe, luachanna táscacha, luachanna éigeantacha, modhanna tagartha anailíse agus an mhinicíocht íosta i dtaobh samplaí agus tomhais a ghlacadh.

Tá feidhm ag paraiméadair i dtaobh uiscí sliogéisc ina leith seo a leanas:

• pH,
• teocht,
• dathú,
• solaid ar fuaidreamh,
• salandacht,
• ocsaigin thuaslagtha agus
• láithreacht nó tiús substaintí áirithe (hidreacarbóin, miotail, substaintí orgánahalaiginithe).

Ar bhonn na gcritéar sin, bunaíonn tíortha AE na luachanna nach mór do na huiscí sliogéisc ainmnithe a chomhlíonadh. Féadfaidh na luachanna teorann sin a bheith níos déine ná na rialacha atá leagtha síos sa treoir sin. I gcás miotal nó substaintí orgánahalaiginithe, ní mór go gcomhlíonfadh na luachanna sin na rialacha astaíochta a bunaíodh ar dtús i gcomhréir le Treoir 2006/11/CE maidir le truailliú substaintí contúirteacha áirithe arna scaoileadh isteach i dtimpeallacht uisciúil an Chomhphobail (agus, ó 2013 i leith, atá corpraithe i dTreoir 2000/60/CE, Treoir Réime Uisce AE).

Bhí ar thíortha AE cláir a bhunú ionas go bhféadfaidís na luachanna teorainneacha a bhí bunaithe acu a chomhlíonadh laistigh de 6 bliana ó thráth an ainmnithe.

Samplaí

Ní mór do na húdaráis inniúla i ngach tír in AE samplaí a thógáil as na huiscí lena fhíorú go bhfuileadar i gcomhréir leis na critéir atá leagtha síos sa treoir. Ní mór do na codanna seo a leanas de na samplaí cloí leis na luachanna bunaithe:

• 100 % de na samplaí i gcás na bparaiméadar “substaintí orgánahalaiginithe” agus “miotail”;
• 95 % de na samplaí i gcás na bparaiméadar “salandacht” agus “ocsaigin thuaslagtha”;
• 75 % de na samplaí i gcás na bparaiméadar eile.

Dispeansáidí

I gcás tubaiste, féadfar dispeansáid speisialta a dheonú i dtaobh chomhlíonadh na luachanna teorann agus na gcritéar bunaithe.

Féadfar samplaí a thógáil níos annaimhe más rud é go bhfuil cáilíocht an uisce cuid mhaith níos airde ná mar a bheadh sí dá gcuirfí i bhfeidhm na critéir bhunaithe i gcomhréir le reachtaíocht AE.

I gcás nach gcomhlíontar na luachanna teorann nó na critéir bhunaithe, ní mór don údarás inniúil a fháil amach cibé an seansúlacht, feiniméan nádúrtha nó truailliú is cúis leis sin agus ní mór dó bearta iomchuí a ghlacadh. Ní fhéadfaidh na bearta sin truailliú breise uiscí cósta ná uiscí goirt a chur faoi deara i gcás ar bith.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME NA TREORACH?

B'éigean Treoir 2006/113/CE, a cuireadh in ionad Threoir 79/923/CEE, a ionchorprú i ndlí náisiúnta na dtíortha AE faoin 6 Samhain 1981.

CÚLRA

Rinneadh Treoir 2006/113/CE a aisghaireadh le Treoir 2000/60/CE (an Treoir Réime maidir le hUisce) in 2013. Rinneadh na rialacha atá leagtha síos i dTreoir 2006/113/CE, go háirithe maidir le paraiméadair mhicribhitheolaíochta agus paraiméadair fhisiceacha-cheimiceacha is ábhartha i dtaobh pleananna bainistíochta abhantrach a chomhtháthú sa Treoir Réime maidir le hUisce.

GNÍOMH

Treoir 2006/113/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 12 Nollaig 2006 maidir leis an gcáilíocht is gá d'uiscí sliogéisc (leagan códaithe) (IO L 376, 27.12.2006, lgh. 14–20)

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Threoir 2006/113/CE a ionchorprú sa téacs bunaidh. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

GNÍOMHARTHA GAOLMHARA

Treoir 2000/60/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Deireadh Fómhair 2000 lena mbunaítear creat do ghníomhaíocht Chomhphobail i réimse an bheartais uisce (IO L 327, 22.12.2000, lgh. 1–73). Féach an leagan comhdhlúite

Nuashonraithe 08.05.2016