EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Στρατηγική διεύρυνσης για την περίοδο 2007-2008

Η στρατηγική διεύρυνσης για την περίοδο 2007-2008 προτείνει προενταξιακούς μηχανισμούς προσαρμοσμένους στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες, καθώς και στις σαφώς καθορισμένες θεμελιώδεις προτεραιότητες. Στο πλαίσιο αυτό, οι κύριοι άξονες είναι η ενίσχυση της ανανεωμένης συναίνεσης για τη διεύρυνση που υιοθετήθηκε το 2006, η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, η παγίωση της επιτευχθείσας προόδου και οι περαιτέρω απαιτούμενες προσπάθειες.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, της 6ης Νοεμβρίου 2007, με τίτλο «Στρατηγική για τη διεύρυνση και κυριότερες προκλήσεις για την περίοδο 2007-2008» COM(2007) 663 τελικό – [Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΣΥΝΟΨΗ

Η Επιτροπή προτείνει στρατηγική διεύρυνσης για την περίοδο 2007-2008, προσαρμοσμένη στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι υποψήφιες χώρες (Κροατία, Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Τουρκία) και οι δυνάμει υποψήφιες χώρες (Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο, Σερβία, συμπεριλαμβανομένου του Κοσσυφοπεδίου).

Κατάσταση και προκλήσεις στα Δυτικά Βαλκάνια και την Τουρκία

Οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων έχουν σημειώσει προόδους για την εδραίωση του κράτους δικαίου και τον εκσυγχρονισμό των οικονομικών και κοινωνικών δομών, ιδίως στο πλαίσιο του διαλόγου της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης (ΔΣΣ). Οι χώρες αυτές συνεχίζουν την πορεία τους προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), αν και σε διαφορετικούς ρυθμούς. Σε γενικές γραμμές, η σταθερότητα διατηρήθηκε και η περιφερειακή συνεργασία ενισχύθηκε.

Η πρόοδος αυτή πρέπει να παγιωθεί, αλλά οι προκλήσεις παραμένουν. Οι μεταρρυθμιστικές διαδικασίες πρέπει να αναθερμανθούν, ιδίως για την ενίσχυση του κράτους δικαίου, της χρηστής διακυβέρνησης και του συνταγματικού πλαισίου. Τούτο ισχύει ιδίως για τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και το Κοσσυφοπέδιο, του οποίου το καθεστώς πρέπει να διευθετηθεί τόσο για να υποστηριχθεί η οικονομική και πολιτική του ανάπτυξη όσο και για να διασφαλιστεί η περιφερειακή σταθερότητα. Οι χώρες της περιοχής θα πρέπει να ενισχύσουν το διάλογο και το πνεύμα ανεκτικότητας, ιδίως όσον αφορά τα εθνοτικά ζητήματα. Η επιστροφή των προσφύγων και η ενίσχυση των μειονοτήτων είναι εξίσου σημαντικές για την πρόοδο προς τη συμφιλίωση και τη βιώσιμη σταθερότητα. Η συνεργασία με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την Πρώην Γιουγκοσλαβία (ICTY) (EN), απαραίτητη προϋπόθεση για τη ΔΣΣ, έχει βελτιωθεί, αλλά η Βοσνία-Ερζεγοβίνη και η Σερβία δεν έχουν ακόμη επιτύχει πλήρη συνεργασία.

Παρά τις μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί, οι χώρες της περιοχής αυτής θα πρέπει να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για να βελτιώσουν τα δικαστικά τους συστήματα και να ενισχύσουν τον αγώνα κατά της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος. Η Κροατία και η Σερβία διαθέτουν σημαντική διοικητική ικανότητα, η οποία θα πρέπει να ενισχυθεί για να τεθούν σε εφαρμογή οι συμφωνίες σταθεροποίησης και σύνδεσης (ΣΣΣ) (EN). Στις άλλες χώρες, πρέπει να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για να βελτιωθεί η ανεπαρκής διοικητική ικανότητα. Η κοινωνία των πολιτών, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, παραμένει αδύναμη και πρέπει να ενισχυθεί. Η οικονομική ανάπτυξη παρέμεινε υψηλή και το επιχειρηματικό κλίμα βελτιώθηκε. Οι υφιστάμενες ΣΣΣ και η Συμφωνία Ελευθέρων Συναλλαγών της Κεντρικής Ευρώπης (CEFTA) δημιουργούν ήδη ένα ευνοϊκό πλαίσιο για την οικονομική ολοκλήρωση.

Η Τουρκία άρχισε μεταρρυθμίσεις, αλλά ο ρυθμός τους επιβραδύνθηκε. Οι πολιτικές μεταρρυθμίσεις πρέπει να συνεχιστούν, ιδίως όσον αφορά την ελευθερία έκφρασης και τα δικαιώματα των μη μουσουλμανικών θρησκευτικών κοινοτήτων, την καταπολέμηση της διαφθοράς, το δικαστικό σύστημα, την εποπτεία των ενόπλων δυνάμεων από τις πολιτικές αρχές, καθώς και τη δημιουργία συνθηκών, στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας, που επιτρέπουν στους τοπικούς πληθυσμούς να απολαύουν των δικαιωμάτων και ελευθεριών τους. Επίσης, οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις αφορούν τη μακροοικονομική σταθερότητα και τη δημοσιονομική εξυγίανση, την αγορά εργασίας, το εργατικό δυναμικό, την απασχόληση, ιδίως των γυναικών, τον άτυπο τομέα, το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και την ενέργεια. Επιπλέον, η Τουρκία πρέπει να εξασφαλίσει την πλήρη και χωρίς διακρίσεις εφαρμογή του πρόσθετου πρωτοκόλλου της συμφωνίας της Άγκυρας.

Έξι προτεραιότητες της στρατηγικής διεύρυνσης για την περίοδο 2007-2008

Η ανανεωμένη συναίνεση για τη διεύρυνση (παγίωση των δεσμεύσεων, εφαρμογή δίκαιων και αυστηρών προϋποθέσεων, καλύτερη επικοινωνία με το κοινό, ικανότητα της ΕΕ να ενσωματώνει νέα μέλη) που θεσπίστηκε το 2006, έχει προετοιμάσει το έδαφος για να εξασφαλιστεί η ποιότητα της διαδικασίας διεύρυνσης. Η επιβολή αυστηρών προϋποθέσεων σε όλα τα στάδια της διαδικασίας προσχώρησης, με αξιόπιστη προοπτική ένταξης, εμφανή ιδίως για τους πολίτες των ενδιαφερόμενων χωρών, αποτελεί βασικό στοιχείο για την υποστήριξη των μεταρρυθμίσεων.

Η Επιτροπή προτείνει εστίαση σε κεντρικά θέματα, και συγκεκριμένα στις μεταρρυθμίσεις προτεραιότητας (εδραίωση του κράτους, διακυβέρνηση και κοινωνικοοικονομικές μεταρρυθμίσεις), στην περιφερειακή συνεργασία, στις σχέσεις καλής γειτονίας, καθώς και στην κοινωνία των πολιτών, επειδή αυτοί είναι οι παράγοντες σταθερότητας και ανάπτυξης. Οι προτεραιότητες αυτές καθορίζονται και πραγματοποιούνται με μηχανισμούς όπως οι εταιρικές σχέσεις προσχώρησης και οι ευρωπαϊκές εταιρικές σχέσεις για τις υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες, ο μηχανισμός δημοσιονομικής εποπτείας των υποψηφίων χωρών ή ο μηχανισμός προενταξιακής βοήθειας (IPA).

Η Επιτροπή ενθαρρύνει τις διαπραγματεύσεις προσχώρησης με την Κροατία και την Τουρκία. Οι διαδικασίες αυτές φέρνουν τις δύο χώρες πιο κοντά στην ΕΕ και προάγουν τη σταθερότητα, την ασφάλεια, την πρόληψη των συγκρούσεων, καθώς και τον ενεργειακό εφοδιασμό. Επομένως, οι διαπραγματεύσεις προσχώρησης πρέπει να βασίζονται σε στέρεο πλαίσιο (κριτήρια αναφοράς για το άνοιγμα και το κλείσιμο των διαπραγματεύσεων για κάθε κεφάλαιο, μελέτες επιπτώσεων, κ.λπ.). Η πρόοδος της Κροατίας αποτελεί επίσης ισχυρό μήνυμα και παράδειγμα για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Κατά τον ίδιο τρόπο, η Τουρκία διαδραματίζει σημαντικό στρατηγικό ρόλο ως γέφυρα μεταξύ του δυτικού και του μουσουλμανικού κόσμου. Η ΕΕ πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της και να διατηρήσει το ρυθμό της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων μόλις εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις.

Η Επιτροπή υποστηρίζει την ενίσχυση της ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων στο πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί από τη ΣΣΣ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης του 2003 (EN), τις υφιστάμενες ΣΣΣ, καθώς και από τον χάρτη πορείας του 2005 (es de en fr).Ο καθορισμός του καθεστώτος του Κοσσυφοπεδίου αποτελεί προτεραιότητα. Είναι επίσης σημαντικό οι πολίτες να οικειοποιηθούν τις μεταρρυθμίσεις, καθώς και να ενισχύσουν τις σχέσεις τους με τους Ευρωπαίους πολίτες μέσω των κοινοτικών προγραμμάτων συνεργασίας και κινητικότητας και των καθεστώτων θεωρήσεων και επανεισδοχής. Η ΕΕ υποστηρίζει επίσης την περιφερειακή συνεργασία, ιδίως στο πλαίσιο του Συμβουλίου Περιφερειακής Συνεργασίας, το οποίο θα αντικαταστήσει το Σύμφωνο Σταθερότητας το 2008, ή της Συμφωνίας Ελεύθερων Συναλλαγών της Κεντρικής Ευρώπης που θα λάβει τεχνική και χρηματοδοτική βοήθεια από την ΕΕ.

Στο πλαίσιο αυτό, ο μηχανισμός IPA θα συμβάλει στη στήριξη των μεταρρυθμίσεων σε συνάρτηση με τις προτεραιότητες που έχουν καθοριστεί. Θα δημιουργηθούν δύο νέοι μηχανισμοί, ένας μηχανισμός για τη στήριξη της ανάπτυξης και του διαλόγου με την κοινωνία των πολιτών και ένας μηχανισμός για τη στήριξη των υποδομών που αποβλέπει στη βελτίωση του συντονισμού μεταξύ των διαφόρων χρηματοδοτών. Τέλος, θα παρασχεθεί τεχνική βοήθεια για την ενίσχυση των θεσμών και τη διακυβέρνηση μέσω του μηχανισμού τεχνικής βοήθειας και ανταλλαγής πληροφοριών (TAIEX) (EN), της στήριξης για τη βελτίωση της διακυβέρνησης και της διαχείρισης SIGMA (EN) και των αδελφοποιήσεων.

Για να εξασφαλιστεί η στήριξη της κοινής γνώμης υπέρ της διεύρυνσης απαιτείται αποτελεσματική επικοινωνία για τις προκλήσεις και τις επιπτώσεις της προσχώρησης σε όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες. Προς το σκοπό αυτό, είναι θεμελιώδους σημασίας να παρασχεθούν στους Ευρωπαίους πολίτες συγκεκριμένα στοιχεία για την πέμπτη διεύρυνση του 2004 και του 2007 και να πληροφορηθούν οι πολίτες των υποψηφίων και δυνάμει υποψηφίων χωρών για την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας τους. Το έργο αυτό εναπόκειται στις κυβερνήσεις, οι οποίες καλούνται να καταρτίσουν προγράμματα επικοινωνίας. Ο νέος μηχανισμός για την κοινωνία των πολιτών θα υποστηρίξει τη διαδικασία αυτή. Τα ευρωπαϊκά και εθνικά κοινοβούλια, οι περιφερειακές και τοπικές αρχές και η κοινωνία των πολιτών θα πρέπει να συμβάλουν επίσης στη διαδικασία αυτή και η Επιτροπή θα συμπληρώσει τις δραστηριότητές τους.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Η δέσμη Διεύρυνση ( (DE) (EN) (FR)) που υποβλήθηκε από την Επιτροπή το Νοέμβριο του 2007 περιλαμβάνει τη στρατηγική διεύρυνσης για το 2007-2008, τις εκθέσεις παρακολούθησης ανά χώρα, καθώς και προτάσεις για εταιρικές σχέσεις προσχώρησης και αναθεωρημένες εταιρικές σχέσεις προσχώρησης.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, της 5ης Μαρτίου 2008, με τίτλο «Δυτικά Βαλκάνια: ενίσχυση της ευρωπαϊκής προοπτικής» COM(2008) 127 τελικό – Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 15.04.2008

Top