EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Νέα ευρωπαϊκή δέσμευση για τις υπηρεσίες γενικού συμφέροντος

Η Επιτροπή εκπονεί απολογισμό για τη νέα ευρωπαϊκή δέσμευση αναφορικά με τις υπηρεσίες γενικού συμφέροντος. Παρουσιάζει επίσης τις συγκεκριμένες δράσεις που πρέπει να αναληφθούν για να παγιωθεί το ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ μετά την έκδοση πρωτοκόλλου το οποίο πρέπει να προσαρτηθεί στη συνθήκη της Λισσαβόνας.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών της 20ής Νοεμβρίου 2007 - Συνοδευτικό έγγραφο της ανακοίνωσης με τίτλο «Μια Ενιαία Αγορά για τον 21ο αιώνα» - Υπηρεσίες γενικού συμφέροντος, περιλαμβανομένων των κοινωνικών υπηρεσιών γενικού συμφέροντος: Μια νέα ευρωπαϊκή δέσμευση [COM(2007) 725 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΣΥΝΟΨΗ

Η Επιτροπή εντοπίζει τις βασικές αρχές που μπορούν να εφαρμοστούν σε υπηρεσίες γενικού συμφέροντος (ΥΓΣ) στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Η παρούσα ανακοίνωση αποτελεί πλαίσιο αναφοράς για τη διακυβέρνηση και το σεβασμό των ιδιαιτεροτήτων των ΥΓΣ πριν την έναρξη ισχύος της συνθήκης της Λισσαβόνας και του πρωτοκόλλου της σχετικά με τις υπηρεσίες γενικού συμφέροντος.

Διαφοροποίηση των υπηρεσιών γενικού συμφέροντος

Οι ΥΓΣ υπόκεινται σε υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας. Η λήψη απόφασης ως προς τον χαρακτήρα και την έκτασή τους αποτελεί κυρίως αρμοδιότητα των δημοσίων αρχών σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο. Οι δημόσιες αρχές δύνανται να παρέχουν τις υπηρεσίες αυτές ή να αναθέτουν την παροχή τους σε δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς

Από την πλευρά της, η ΕΕ διαθέτει κοινή αρμοδιότητα που της επιτρέπει να ρυθμίζει και να προσδιορίζει τις συνθήκες λειτουργίας των ΥΓΣ με ευρωπαϊκή διάσταση.

Οι ΥΓΣ χωρίζονται σε δύο κατηγορίες που διέπονται από διαφορετικούς ευρωπαϊκούς κανόνες:

  • τις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος (ΥΓΟΣ), οι οποίες παρέχονται έναντι αμοιβής, υπόκεινται στους ευρωπαϊκούς κανόνες εσωτερικής αγοράς και ανταγωνισμού. Ωστόσο, μπορούν να επιτραπούν παρεκκλίσεις από αυτούς τους κανόνες για τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ορισμένες ΥΓΟΣ έχουν ευρωπαϊκή διάσταση, ιδίως οι μεγάλοι βιομηχανικοί κλάδοι δικτύων (ταχυδρομικές υπηρεσίες, υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών, μεταφορών ή εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια και αέριο) και ρυθμίζονται από συγκεκριμένους ευρωπαϊκούς κανόνες. Επιπλέον, είναι δυνατόν να εφαρμοστούν στις ΥΓΟΣ οι ευρωπαϊκοί κανόνες περί δημοσίων συμβάσεων, περί προστασίας του περιβάλλοντος και του καταναλωτή·
  • τις υπηρεσίες μη οικονομικού χαρακτήρα, όπως η αστυνομία, η δικαιοσύνη και τα υποχρεωτικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίες δεν υπόκεινται σε συγκεκριμένη ευρωπαϊκή νομοθεσία ούτε καλύπτονται από τους κανόνες για την εσωτερική αγορά και τον ανταγωνισμό.

Πρακτικά, η λειτουργία αυτών των υπηρεσιών διαφέρει συχνά από το ένα κράτος μέλος στο άλλο. Εξάλλου, η διάκριση μεταξύ των υπηρεσιών οικονομικού και μη οικονομικού χαρακτήρα απαιτεί ξεχωριστή ανάλυση της κάθε δραστηριότητας κατά περίπτωση.

Κοινωνικές υπηρεσίες γενικού συμφέροντος

Οι κοινωνικές υπηρεσίες γενικού συμφέροντος (ΚΥΓΣ) παρέχονται γενικά κατά τρόπο εξατομικευμένο, ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες χρηστών που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση, και γενικά υπαγορεύονται από την αρχή της αλληλεγγύης και της ισότιμης πρόσβασης.

Μπορούν να έχουν οικονομικό ή μη οικονομικό χαρακτήρα, ακόμη και στην περίπτωση οργανισμών κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Πράγματι, ο χαρακτηρισμός της οικονομικής δραστηριότητας εξαρτάται κυρίως από τον τρόπο εκτέλεσης, οργάνωσης και χρηματοδότησης της δραστηριότητας, και όχι από νομικό καθεστώς του οργανισμού που παρέχει την υπηρεσία.

Πρόκειται κυρίως για:

  • τα υποχρεωτικά και συμπληρωματικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, που καλύπτουν τους κυριότερους κινδύνους της ζωής (υγεία, γήρανση, εργατικά ατυχήματα, ανεργία, σύνταξη και αναπηρία)·
  • άλλες κοινωνικές υπηρεσίες παρεχόμενες απευθείας στο άτομο, όπως υπηρεσίες κοινωνικής αρωγής, απασχόλησης και επιμόρφωσης, επιδοτούμενης στέγασης ή μακροπρόθεσμης φροντίδας.

Εκσυγχρονισμός των ευρωπαϊκών κανόνων

Η Επιτροπή δεσμεύεται να αναλάβει σειρά δράσεων που βασίζονται στο πρωτόκολλο για τις υπηρεσίες γενικού συμφέροντος της συνθήκης της Λισσαβόνας. Μέσω αυτών των δράσεων αναμένεται να επιτραπεί η ενοποίηση του ευρωπαϊκού ρυθμιστικού πλαισίου που εφαρμόζεται στις ΥΓΣ. Οι πράξεις αρθρώνονται γύρω από τους ακόλουθους άξονες:

  • βελτίωση της πρόσβασης σε πληροφορίες και στην ανάπτυξη εργαλείων επικοινωνίας, όπως η δημιουργία μιας διαδραστικής υπηρεσίας πληροφόρησης ή μιας υπηρεσίας υποβοήθησης της ενιαίας αγοράς·
  • υιοθέτηση τομεακών πολιτικών, ιδιαίτερα στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών, των ηλεκτρονικών επικοινωνιών, των ταχυδρομικών υπηρεσιών, των κοινωνικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών υγείας·
  • εποπτεία των δράσεων για να εξασφαλιστεί η ποιότητα, η διαφάνεια και η ικανοποιητική πρόοδος.

Πλαίσιο

Η παρούσα ανακοίνωση αποτελεί συνέχεια της Λευκής Βίβλου της Επιτροπής του 2004 και της γνώμης του Κοινοβουλίου του 2006, που συνέβαλαν στη συζήτηση και στη σύγκλιση των απόψεων για το ρόλο και την προσέγγιση της ΕΕ σχετικά με τις υπηρεσίες γενικού συμφέροντος. Επίσης, διαπνέεται από τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης για τις κοινωνικές υπηρεσίες γενικού συμφέροντος που (DE) (EN) (FR) άρχισε το 2006.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Έγγραφο εργασίας των Υπηρεσιών της Επιτροπής με τίτλο «Οδηγός σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων, των «δημοσίων συμβάσεων» και της «εσωτερικής αγοράς» στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος και ιδίως στις κοινωνικές υπηρεσίες κοινής ωφελείας» [SEC(2010) 1545 τελικό – Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Η Επιτροπή δημοσιεύει έναν οδηγό που αποσκοπεί στη διευκρίνιση των ευρωπαϊκών κανόνων που εφαρμόζονται στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος και στις κοινωνικές υπηρεσίες κοινής ωφελείας. Έτσι, η Επιτροπή εξηγεί τους κανόνες που αφορούν την ελευθερία εγκατάστασης και παροχής υπηρεσιών στην εσωτερική αγορά, τον ανταγωνισμό και την οδηγία περί υπηρεσιών, τις κρατικές ενισχύσεις, τις δημόσιες συμβάσεις και τις παραχωρήσεις υπηρεσιών των δημοσίων αρχών.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 03.05.2011

Top